direct naar inhoud van 6.6 Geluid
Plan: Gorinchem-Noord
Status: onherroepelijk
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0512.BP2010105-8100

6.6 Geluid

Het plangebied ondervindt geluidbelasting van verschillende wegen en spoorwegen in en langs het plangebied. In het plangebied bevinden zich verschillende bestaande geluidgevoelige bestemmingen. Het betreft een aantal woningen in de lintbebouwing en scholen. Het bestemmingsplan biedt ruimte voor een beperkt aantal nieuwe geluidgevoelige bestemmingen, vooral bedrijfswoningen. Daarnaast is er beperkt ruimte voor uitbreiding of wijziging van de scholen en kunnen er in twee plandelen voor gemengd gebied nog onbekende geluidgevoelige gebouwen voor maatschappelijke doeleinden worden gerealiseerd. Op nagenoeg alle locaties in het plangebied wordt de standaard grenswaarde uit de Wet geluidhinder overschreden, zodat voor de nieuwe geluidgevoelige bestemmingen hogere waarden vastgesteld moeten worden.

Maatregelen

Rijkswegen en Betuwelijn

De rijkswegen A15 en A27 en de Betuwelijn zijn bepalend voor het akoestisch klimaat in het plangebied. In het plangebied zullen slechts in beperkte mate nieuwe geluidgevoelige bestemmingen worden gerealiseerd. Het treffen van bron of overdrachtmaatregelen aan deze bronnen is daarom niet doelmatig. Overigens is er langs de Betuweroute al een geluidscherm aanwezig, met name ten behoeve van het bestaande scholengebied. In grote delen van het plangebied wordt de maximale ontheffingwaarde van de Wet geluidhinder van 53 dB voor de rijkswegen overschreden. Realisatie van geluidgevoelige bestemmingen is op die plekken alleen mogelijk als voorzien is in lokale afscherming, bijvoorbeeld door niet geluidgevoelige gebouwen zoals bedrijfsgebouwen, dan wel is voorzien in de toepassing van dove gevels. Voor die delen van het plangebied is er geen directe mogelijkheid voor het realiseren van geluidgevoelige gebouwen. Via een binnenplanse afwijking dan wel bij de wijziging of uitwerking van het bestemmingsplan zal getoetst worden of aan de geldende grenswaarden wordt voldaan. Onderstaand is dit per plandeel nader toegelicht.

Lokale wegen

De lokale wegen veroorzaken ook een overschrijding van de standaard grenswaarde van de Wet geluidhinder van 48 dB. Afstand houden ten opzichte van deze wegen is een doeltreffende maatregel. De benodigde afstand is echter 50 tot 100 meter. Het verplicht opleggen van deze maatregel legt te grote beperkingen op aan de gewenste invulling van het plangebied. Op bepaalde delen zou de toepassing van stiller asfalt de benodigde hogere grenswaarden met 1 tot maximaal 5 dB terug kunnen brengen. Echter omdat er slechts in beperkte mate nieuwe geluidgevoelige bestemmingen gerealiseerd zullen worden en het effect van stiller asfalt bij kruispunten beperkt is, wordt afgezien van het verplicht toepassen van stiller asfalt.

Onderstaand wordt per plandeel de invloed van de lokale wegen en de gevolgen voor het plan beschreven.

Plandeel bedrijventerrein – bedrijfswoningen ten noorden van de Haarweg

In het plandeel ten noorden van de Haarweg, met gronden voor bedrijven tot en met milieucategorie 2, is de bouw van bedrijfswoningen mogelijk. Een deel van dit plandeel ligt binnen de 53 dB contour van de A27). De realisatie van bedrijfswoningen binnen de 53 dB contour van rijksweg A27 is alleen mogelijk voor zover de betreffende woning zodanig wordt afgeschermd (door de te realiseren omliggende bedrijfsbebouwing bijvoorbeeld) dat de geluidbelasting vanwege de A27 maximaal 53 dB bedraagt, zijnde de maximale ontheffingswaarde. In dit plandeel is daarom geen directe toelating van bedrijfswoningen mogelijk. Dit kan wel via een binnenplanse afwijking, waarin als voorwaarde is opgenomen, dat aangetoond moet worden dat de geluidbelasting vanwege de A27 maximaal 53 dB bedraagt. Behalve door de A27 wordt in dit plandeel de standaard grenswaarde van de Wet geluidhinder overschreden door de Haarweg (maximaal 53 dB), de A15 (maximaal 53 dB) en de Betuweroute (maximaal 57 dB).

Het is evident dat het akoestisch klimaat in dit plandeel zeer matig is. De gecumuleerde geluidbelasting van alle wegen kan oplopen tot 59 dB ten oosten van de Bloklandseweg en tot boven de 63 dB ten westen van de Bloklandseweg. Daarnaast zal zich nog geluidbelasting voordoen vanwege de bedrijven op het bedrijventerrein. Niettemin wil de gemeente ondernemers die met een bedrijfswoning nabij hun bedrijf willen wonen die mogelijkheid niet ontzeggen, voor zover dit binnen de grenzen van de Wet geluidhinder mogelijk is. De praktijk in Gorinchem is overigens, dat er slechts in beperkte mate gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheid om een bedrijfswoning te realiseren.

In een separaat hogere waarde besluit zijn voor de in dit plandeel te realiseren bedrijfswoningen de volgende hogere waarden worden vastgesteld:

A27 53 dB
A15 53 dB
Haarweg 53 dB  

Omdat het hier bedrijfswoningen betreft en geen burgerwoningen, kan worden afgezien van de verplichting tot het realiseren van een geluidluwe gevel.

Plandeel BT-U en B - bedrijfswoningen ten zuiden van de Haarweg

In het plandeel ten zuiden van de Haarweg en ten westen van de Mollenburgseweg liggen gronden met een uitwerkingsbevoegdheid voor bedrijventerrein en een wijzigingsbevoegdheid tot bedrijventerrein. Het bestemmingsplan biedt daarbij de mogelijkheid voor de realisatie van 1 bedrijfswoning per bouwperceel.

Praktisch alle gronden van dit plandeel liggen binnen de 53 dB contour van de rijksweg A15. Alleen enkele gronden met de bestemming 'wonen' liggen buiten de 53 dB contour. Ook de 53 dB contour van rijksweg A27 ligt voor een groot deel over dit plandeel (zie vorige paragraaf). Tenslotte ligt de 68 dB contour vanwege de Betuwelijn over het zuidelijke deel van het plandeel (binnen een afstand van minder dan ca 60 meter van de Betuwelijn). De realisatie van bedrijfswoningen binnen de 53 dB contour van een rijksweg is alleen mogelijk voor zover de betreffende woning zodanig wordt afgeschermd dat de geluidbelasting vanwege zowel de A27 als de A15 maximaal 53 dB bedraagt, zijnde de maximale ontheffingswaarde. Dit zal worden opgenomen in de uitwerkings- cq wijzigingsvoorwaarden. Door de afscherming zal ook het geluid vanwege de Betuwelijn worden afgeschermd, zodat er voor de Betuwelijn geen hogere waarden worden vastgesteld. Behalve door de Rijkswegen A27 en A15 en de Betuwelijn wordt in dit plandeel de standaard grenswaarde van de Wet geluidhinder overschreden door de Haarweg (maximaal 53 dB) en de Mollenburgseweg (maximaal 53 dB).

Het is evident dat het akoestisch klimaat in dit plandeel slecht is. Vanwege de hoge geluidbelasting door (vooral) de A15, de A27 en de Betuwelijn is de realisatie van bedrijfswoningen alleen mogelijk indien wordt voorzien in voldoende afscherming door bedrijfsgebouwen. Daarnaast zal zich nog geluidbelasting voordoen vanwege de bedrijven op het bedrijventerrein. Niettemin wilde gemeente die met een bedrijfswoning nabij hun bedrijf willen wonen die mogelijkheid niet ontzeggen, voor zover dit binnen de grenzen van de Wet geluidhinder mogelijk is. De praktijk in Gorinchem is overigens, dat er slechts in beperkte mate gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheid om een bedrijfswoningen te realiseren.

In een separaat hogere waarde besluit zijn voor de in dit plandeel te realiseren bedrijfswoningen de volgende hogere waarden worden vastgesteld:

A27 53 dB
A15 53 dB
Haarweg 53 dB
Mollenburgseweg 53 dB  

Omdat het hier bedrijfswoningen betreft en geen burgerwoningen, kan worden afgezien van de verplichting tot het realiseren van een geluidluwe gevel.

Plandeel gemengd gebied

In het plandeel gemengd gebied, ten zuiden van de Haarweg en gelegen tussen de Mollenburgseweg en het dierenasiel (ds), zijn geluidgevoelige maatschappelijke voorzieningen mogelijk. In het plandeel heersen maximaal de volgende geluidniveaus:

  • A15 51 dB;
  • Haarweg 58 dB.

De overige bronnen voldoen aan de standaard grenswaarde. Met name op korte afstand van de Haarweg loopt de geluidbelasting door de Haarweg op. Het verdient dan ook de voorkeur om eventuele geluidgevoelige maatschappelijke voorzieningen in het zuidelijke gedeelte van dit plandeel te realiseren, dan wel met andere bebouwing een afscherming te realiseren tussen de Haarweg en de geluidgevoelige maatschappelijke bestemming. Dit zal ook aanzienlijk kunnen schelen in de te treffen gevelmaatregelen. Om niettemin de gebruiksmogelijkheden van dit plandeel niet te beperken, wordt uitgegaan van de maximale geluidbelasting.

In een separaat hogere waarde besluit zijn voor de in dit plandeel te realiseren geluidgevoelige maatschappelijke voorzieningen de volgende hogere waarde worden vastgesteld.
A15 51 dB
Haarweg 58 dB  

Plandeel Agrarisch met wijzigingsbevoegdheid naar gemengd gebied

In het plandeel ten zuiden van de nieuwe weg tussen station Papland en de Vlietskade en ten oosten van de Vlietskade zijn via een wijziging van het bestemmingsplan geluidgevoelige maatschappelijke voorzieningen mogelijk. In het plandeel heersen maximaal de volgende geluidniveaus:

  • A15 50 dB;
  • Vlietskade 58 dB;
  • Nieuwe weg 60 dB.

De overige bronnen voldoen aan de standaard grenswaarde.

Met name op korte afstand van de Vlietskade en de nieuwe weg loopt de geluidbelasting door deze wegen op. Het verdient dan ook de voorkeur om eventuele geluidgevoelige maatschappelijke voorzieningen op een afstand van tenminste 100 meter vanaf de Vlietskade en 70 meter vanaf de nieuwe weg te realiseren, dan wel met andere bebouwing een afscherming te realiseren tussen deze wegen en de geluidgevoelige maatschappelijke bestemming. Dit zal ook aanzienlijk kunnen schelen in de te treffen gevelmaatregelen. Om niettemin de gebruiksmogelijkheden van dit plandeel niet te beperken, wordt uitgegaan van de maximale geluidbelasting.

In een separaat hogere waarde besluit zijn voor de in dit plandeel te realiseren geluidgevoelige maatschappelijke voorzieningen de volgende hogere waarden worden vastgesteld.

A15 50 dB
Vlietskade 58 dB
Nieuwe weg 60 dB  

Plandeel Maatschappelijk - onderwijsinstellingen

In het plandeel tussen de Betuwelijn, de Mollenburgseweg, de Haarsekade en Hoefslag liggen bestaande maatschappelijke voorzieningen, in hoofdzaak voor onderwijsdoeleinden. Het bestemmingsplan biedt beperkte bouwmogelijkheden. Deels voor niet geluidgevoelige bestemmingen, zoals een sporthal en een moskee. Maar ook de bestaande onderwijsdoelinstellingen kunnen beperkt uitbreiden dan wel wijzigen. Daartoe staat een groot bouwblok ter beschikking. De betreffende bouwblokken liggen voor een belangrijk deel binnen de 53 dB contour vanwege Rijksweg A15.

De bouwkundige uitbreiding of wijziging van geluidgevoelige onderwijsinstellingen binnen de 53 dB contour van rijksweg A15 is alleen mogelijk, voor zover de locatie zodanig is gekozen of het gebouw zodanig wordt afgeschermd, dat de geluidbelasting vanwege de A15 maximaal 53 dB bedraagt, zijnde de maximale ontheffingswaarde. Eventueel kan een dove gevel worden toegepast. In dit plandeel is daarom geen directe toelating van geluidgevoelige onderwijsbestemmingen mogelijk. Dit kan wel via een binnenplanse afwijking, waarin als voorwaarde is opgenomen, dat aangetoond moet worden dat de geluidbelasting vanwege de A15 maximaal 53 dB bedraagt, dan wel dat is voorzien in de toepassing van een dove gevel. Behalve door de A15 wordt in dit plandeel de standaard grenswaarde van de Wet geluidhinder overschreden door de Mollenburgseweg (maximaal 56 dB), de Haarsekade (maximaal 57 dB) en de Betuweroute (maximaal 65 dB).

Met name op korte afstand van de Mollenburgseweg en de Haarsekade loopt de geluidbelasting door deze wegen op. In het zuidelijke gedeelte van dit plandeel heerst als gezegd een hoge geluidbelasting vanwege de A15 en de Betuwelijn. Het verdient dan ook de voorkeur om eventuele nieuwbouw van geluidgevoelige onderwijsinstellingen in het noordelijke gedeelte van dit plandeel te realiseren, op een afstand van tenminste 30 meter vanaf de Haarsekade en 50 meter vanaf de Mollenburgseweg, dan wel met andere bebouwing een afscherming te realiseren tussen deze wegen en het geluidgevoelige onderwijsgebouw. Dit zal ook aanzienlijk kunnen schelen in de te treffen gevelmaatregelen. Om niettemin de gebruiksmogelijkheden van dit plandeel niet te beperken, wordt uitgegaan van de maximale geluidbelasting.

In een separaat hogere waarde besluit zijn voor de in dit plandeel te realiseren geluidsgevoelige onderwijsgebouwen de volgende hogere waarden worden vastgesteld:

A15 53 dB
Haarsekade 57 dB
Mollenburgseweg 56 dB
Betuwelijn 65 dB  

Plandeel Kleine Haarsekade – 12 nieuwbouw woningen

In dit plandeel, oostelijk van de Kleine Haarsekade is de bouw van 12 nieuwe woningen mogelijk. Op alle woningen wordt de voorkeursgrenswaarde overschreden als gevolg van de Kleine en Grote Haarsekade, de A15 en de Betuwelijn. De geluidsbelasting verschilt per woning. De overschrijdingen van de voorkeursgrenswaarden vanwege de A15 en de Betuwelijn doen zich met name voor op de hoogste bouwlagen. Maximaal doen zich de volgende geluidniveaus voor:

  • Kleine en Grote Haarsekade (bij toepassing van stil asfalt): 51 dB;
  • A15: 52 dB;
  • Betuwelijn: 59 dB.

De Kleine Haarsekade wordt voorzien van stillere wegdekverharding (dunne deklagen 2, of DDL2), waardoor de overschrijding van de voorkeursgrenswaarde op de westgevel van de woningen wordt beperkt. De overschrijding wordt hiermee niet geheel ongedaan gemaakt.

Van de 12 woningen hebben 9 woningen een geluidluwe gevel op tenminste de eerste twee bouwlagen. Er zijn 3 woningen die geen geluidluwe gevel hebben (op tenminste de eerste twee bouwlagen), maar bij deze woningen bedraagt de cumulatieve geluidbelasting op de eerste twee bouwlagen maximaal 51 dB. Rekening houdend met het gemeentelijk geluidbeleid en gelet op de gewenste stedenbouwkundige invulling van het gebied wordt dit aanvaardbaar geacht.

In een seperaat hogere waarde besluit zijn per te realiseren woning in dit plandeel hogere waarden vastgesteld.

Haarsekade 51 dB
A15 49 - 52 dB (afhankelijk van de woning)
Betuwelijn 56 - 59 dB (afhankelijk van de woning)  

Aanleg nieuwe weg Station Papland-Vlietskade

Door de nieuw aan te leggen weg tussen de Haarbrug en de Vlietskade wordt bij één bestaande woning de standaard grenswaarde van 48 dB overschreden tot een geluidbelasting van maximaal 51 dB. Toepassing van stiller asfalt heeft geen zin, vanwege de ligging van de woning aan een kruispunt.

In een separaat hogere waarde besluit is voor deze bestaande woning aan de Vlietskade nr 82 de volgende hogere waarde worden vastgesteld.

Nieuwe weg 51 dB  

Parallel daaraan zal de gevelwering van de betreffende woning worden onderzocht en zullen zo nodig gevelmaatregelen worden aangeboden, om de grenswaarde voor het binnenniveau van 33 dB te borgen. Hierbij wordt uitgegaan van het gecumuleerde geluid vanwege de nieuwe weg en de Vlietskade, beide exclusief de aftrek ex artikel 110 Wgh.

Reconstructie-effecten van wegen in plangebied

De planontwikkeling leidt bij een beperkt aantal bestaande woningen tot een toename van de bestaande geluidbelasting met 2 dB of meer.

Haarweg

Het betreft 6 woningen met een toename van maximaal 3 dB vanwege de Haarweg. De woningen zijn gelegen tussen de A27 en de Hoogbloklandse weg.

Omdat er geen fysieke aanpassing aan de Haarweg plaats vindt is er geen sprake van een reconstructie in de zin van de Wet geluidhinder, zodat er geen hogere waarden worden vastgesteld.

Vlietskade

De toename van het verkeer op de Vlietskade veroorzaakt bij 7 woningen een toename van maximaal 4 dB. Het betreft de volgende adressen:

  • Grote Haarsekade 127;
  • Kleine Haarsekade 130;
  • Vlietskade 29;
  • Vlietskade 31;
  • Vlietskade 82;
  • Vlietskade 84;
  • Vlietskade 86 .

De Vlietskade wordt wel fysiek gewijzigd. De toepassing van dubbel stil asfalt is onderzocht, doch dit leidt bij slechts 2 woningen tot het ongedaan maken van de toename. Dit komt omdat op de kruispunten de toepassing van dubbelstil asfalt niet goed mogelijk is en bovendien geen zin heeft. 5 van de 7 woningen liggen nabij een kruispunt, zodat het effect van de toepassing van dubbelstil asfalt daar heel beperkt is. De maatregel is voor slechts 2 woningen effectief, zodat wordt afgezien van de toepassing van dubbel stil asfalt op de Vlietskade. Voor de 7 bestaande woningen is een hogere waarde vastgesteld tot maximaal 58 dB. Parallel daaraan is de gevelwering van de betreffende woningen onderzocht en zullen zo nodig gevelmaatregelen worden aangeboden, om de grenswaarde voor het binnenniveau van 33 dB te borgen. Hierbij wordt uitgegaan van het gecumuleerde geluid vanwege de Vlietskade en de andere wegen (de nieuwe weg, de Haarsekade en de Haarweg), exclusief de aftrek ex artikel 110 Wgh.

De resultaten van het akoestisch onderzoek zijn opgenomen in de rapportage:

  • Bestemmingsplan Gorinchem-Noord: akoestisch onderzoek (DHV, 2010);
  • Hogere waardenbesluit (gemeente Gorinchem, 2010); .

MerwedeLingelijn

De Wet geluidhinder bevat regels die gelden bij het wijzigen van een bestaande spoorweg of het gebruik ervan. Essentieel daarbij is de vraag of er sprake is van een "een wijziging van een spoorlijn" in de zin van de Wet geluidhinder. Omdat het nieuwe materiaal dat gebruik gaat maken van de MerwedeLinglijn stiller zal zijn dan het bestaande materiaal, is voor het onderhavige traject in het plangebied met de nieuwe halte Papland geen sprake van een wijziging en geen hinder op omliggende woningen. Dit blijkt uit het onderzoek dat in opdracht van Prorail is verricht. In dit verband zijn de (geluids)invloeden van de Halte Papland op de omliggende woningen onderzocht, o.a. Merwedekanaal 102, 104 en 106. Het blijkt uit globale berekeningen dat er nergens sprake is van een toename van meer dan 1 dB. Dit houdt in dat er dus geen verder onderzoek naar geluidsmaatregelen nodig is.

Langs de MerwedeLingelijn bevindt zich een gebied dat nog nader wordt uitgewerkt. In het akoestisch onderzoek (DHV, 2010) zijn de geluidsbelastingen in dit gebied inzichtelijk gemaakt. In het gebied wordt de standaard grenswaarde uit de Wet geluidhinder niet overschreven als gevolg van deze spoorweg.

De resultaten van het onderzoek zijn opgenomen in de rapportage:

  • Merwede-Lingelijn: Quickscan Geluid (Movares Nederland B.V., 2007).