TU Midden en Noord

4.1 Bestaande situatie

4.1.1 Inleiding

Het gebied TU midden is na de Tweede Wereldoorlog ontworpen als uitbreiding in het weidegebied ten zuiden van Delft. Het vormde lange tijd een solitaire enclave in de randzone van de stad. Als gevolg van de aanleg van de Kruithuisweg rond 1970 en de recente ontwikkelingen als Emerald en Technopolis, aanleg tram 19 en nieuwe fietsverbindingen komt het gebied steeds meer binnen het stedelijk gebied te liggen. Als gevolg van de toevoeging van studentenwoningen en culturele voorzieningen heeft het gebied meer en bredere functies gekregen.

Het plangebied kenmerkt zich door een sterk noordzuidgerichte lijnenstructuur: de Schie, de rijksweg A13, de Rotterdamseweg, het Mekelpark en de Schoemakerstraat.

4.1.2 Historie

Nadat de Technische Universiteit (toen nog Technische Hogeschool) na de Tweede Wereldoorlog meer ruimte nodig had voor uitbreiding en vernieuwing ten zuiden van begraafplaats Jaffa, werd als ontwikkelingsmodel gekozen voor het uit de Verenigde Staten overgewaaide 'schaatsmodel'. De Mekelweg vormde hierbij een centrale dubbele as met hiertussen een overmaat aan groene ruimte, waaraan aan weerszijden gebouwen werden ontwikkeld. Er werd hiermee met het optimisme en de grootsheid van het wederopbouwdenken ruim baan gemaakt voor de auto. De voor het schaatsmodel kenmerkende dubbele as met diagonale verbindingen is uiteindelijk nooit gemaakt. De maatvoering die bij zo'n dubbele as hoorde, wel. Deze ruimte werd grotendeels benut om parkeergelegenheid te maken.

Achter de eerstelijnsbebouwing werd ruimte gemaakt voor (minder representatieve) tweedelijnsbebouwing en derdelijnsbebouwing ontsloten vanaf zijwegen en parallelwegen. De Rotterdamseweg en de toen inmiddels ook geprojecteerde Schoemakerstraat vormden de west- respectievelijk oostgrens van het nieuwe TU-gebied.

In oostwestrichting is de Kruithuisweg een zeer opvallende lijn, zowel in ruimtelijk als functioneel opzicht. Hij is belangrijk, juist omdat het één van de weinige doorgaande oostwestlijnen is in de stad, die de Schie en het spoorwegtracé kruist.

Een andere belangrijke oostwestlijn begrenst precies de noordkant van TU midden. In het oorspronkelijke polderlandschap was deze lijn al zichtbaar. Nu functioneert de lijn als groene as (Jaffalaan, begraafplaats Jaffa, Koningin Emmakade) en als belangrijke fietsroute (in het verlengde van de fietstunnel onder het spoor en de fietsbrug over de Schie).

Een iets minder opvallende oostwestverbinding wordt gevormd door de Oudelaanmolensloot die aan de oostzijde een groenblauwe grens vormt tussen het TNO-terrein en Delftechpark.

Het plangebied kenmerkt zich door de hierboven genoemde structuurlijnen. De bebouwing kenmerkt zich vooral als institutionele bebouwing: veelal complexen samengesteld uit meerdere bouwvolumes van heel verschillende afmetingen. Elk complex heeft daarbij zijn eigen karakteristiek. Behalve aan gebouwde onderwijsvoorzieningen biedt het gebied veel ruimte aan sport, openbaar groen en parkeren.

Het plangebied heeft zich in de loop van de tijd steeds verder verdicht. Naast de TU zijn hier ook TNO en GeoDelft gevestigd. Sinds halverwege de jaren '80 is er eveneens studentenhuisvesting in het gebied opgenomen.

Ten oosten van het TU-gebied in de oksel van de Kruithuisweg en de A13 is vanaf begin jaren '90 het Delftechpark ontwikkeld voor kennisintensieve bedrijvigheid. Dit gebied is als een enclave verkeerskundig slechts op één punt aangehaakt op de rest van de stad via de Schoemakerstraat. Het bedrijvenpark biedt ruimte aan bedrijven die willen profiteren van de ligging bij de TU. Het gaat hierbij om bedrijven die zich richten op technisch onderzoek en ontwerp.

De onderdelen van het bestemmingsplan in het gebied TU Noord bestaan vooral uit grootschalige bebouwing van (voormalige) TU faculteiten. Overwegend is dit oudere bebouwing, maar er zijn ook enkele nieuwbouwlocaties in het plangebied gelegen. De in dit bestemmingsplan opgenomen gebieden zijn die delen van het bestemmingsplan TU Noord 2007 waaraan door Gedeputeerde Staten goedkeuring is onthouden en waarover Raad van State heeft uitgesproken dat de onthouding van goedkeuring terecht is. Tussen 2007 en het moment van opstellen van dit bestemmingsplan (2012) is er in de plannen voor deze locaties veel veranderd. Veel van de toen voor wonen beoogde gebouwen, zullen niet of niet op korte termijn woningen worden. Voor Gele Scheikunde (nog in gebruik door faculteit TNW), Julianalaan 67 (Technische Botanie), Rode Scheikunde (nu BK city, de nieuwe Bouwkundefaculteit) en Mijnbouwstraat (nu Science Center) zijn er geen plannen voor transformatie waarop geanticipeerd kan worden. Aangezien het bestemmingsplan TU Noord 2007 van kracht is, met uitzondering van de door GS en RvS onthouden delen, worden alleen die delen nu meegenomen in dit bestemmingsplan.

Aan een deel van de gronden van de botanische tuin is bij het bestemmingsplan TU Noord goedkeuring onthouden. Deze gronden zijn nu in dit bestemmingsplan bestemd als Groen met een specifieke aanduiding 'botanische tuin'. De gronden van de botanische tuin waar geen goedkeuring aan is onthouden in het bestemmingsplan TU Noord, en waarvoor het bestemmingsplan TU Noord nog steeds van kracht is, zijn in dat bestemmingsplan bestemd als Botanische Tuin. Binnen die bestemming bestaan beperkte bouwmogelijkheden ten behoeve van wetenschappelijk onderwijs en onderzoek in de botanie, recreatieve voorzieningen, nutsvoorzieningen en daarmee gelijk te stellen bouwwerken. Binnen de bestemming botanische tuin zijn aanduidingen opgenomen voor monumentale bomen. Ter bescherming van deze bomen is voor bepaalde werkzaamheden een aanlegvergunning vereist en dienen bouwwerken op een afstand van minimaal 8 m uit het hart van de stam te worden opgericht. De gronden van de botanische tuin waaraan geen goedkeuring is onthouden, zijn daarmee voldoende beschermd in het bestemmingsplan TU Noord.