Oud Koog & Rooswijk

2.4 Groen- en waterstructuur

Oud Koog

In de 14de en 15de eeuw vestigen de eerste bewoners zich aan of in de buurt van de dijk die bescherming moest bieden tegen de Zaan. De landschappelijke cultivering die daarop volgde heeft zijn sporen nagelaten in de verkaveling van de bebouwing en de ontwikkeling van de infrastructuur. Groen en water zijn hierbij als structurerende elementen zo goed als verdwenen en hebben veelal plaatsgemaakt voor verharding. In het zuidelijke deel van het gebied is nog een zichtbare verbinding over water tussen de Zaan en de polder. Deze verbinding, de Mallegatsloot, was van belang voor de aan- en afvoer van goederen van en naar Westzaan. De Zaan vormt het hart van de Zaanstreek. De meanderende rivier wordt ook in dit gebied begrensd door een grillige kade.

Ruimtelijk ligt deze wijk ingeklemd tussen de Zaan en de spoorlijn. De hoofdroute wordt gevormd door de Provincialeweg aan de westkant en in het oostelijk deel Zuideinde, Raadhuisstraat, Lagendijk en Hoogstraat. Loodrecht hierop liggen de straten die de woonbuurten ontsluiten. Het karakter van Oud Koog wordt gevormd door de bedrijventerreinen en woonmilieus uit verschillende periodes. Het stadsvernieuwingsplan van Koogerpark is in de jaren tachtig gerealiseerd. Het groene karakter van de wijk wordt bepaald door de bomen die vrijwel in alle straten staan, veelal in lanen van dezelfde soort. Langs het Zuideinde staan hoofdzakelijk elsen, iepen en linden, langs de Raadhuisstraat, Lagendijk en Hoogstraat staan linden. In oppervlakte is er weinig groen in de wijk. Verspreid over de wijk liggen enkele gazons, langs de waterwegen zijn deze karakteristiek. Een bijzonder object is een historische tuin aan de Hoogstraat.

monumentale tuin

Samen met het Koogerpark vormt deze tuin de enige groenvoorziening van formaat in deze wijk. Het Koogerpark is geen groot park en eenvoudig van opzet. Het is ontworpen in een formele stijl met rechte lijnen en een symmetrische vormgeving. Het park is ongeveer tien jaar geleden op een sfeervolle en kleurrijke manier gerenoveerd, de kwekerij en ijsbaan zijn toegevoegd en vormen één geheel met de rest van het park.

Rooswijk

Rooswijk wordt ruimtelijk omgeven door het Guisveld en de spoorlijn. De hoofdontsluiting van de wijk loopt via de Fortuinweg en de Oud Heinstraat. De doorgaande zijstraten staan hier loodrecht op en hieraan liggen de woonstraten. Het rechtlijnige karakter van de wegen sluit aan bij het patroon van de waterlopen. De drie brede sloten liggen in oost-west richting en verdelen de wijk in vier delen.

Het karakter van Rooswijk wordt hoofdzakelijk gevormd door laagbouw die voor een klein deel bestaat uit woningen van voor 1950 en een groot deel van na 1950. Aan de noord-west kant van de wijk staan flats aan hoven. De hoven bestaan deels uit parkeerterreinen en deels uit gazons.

De gazons in de wijk en met name die langs de waterlopen geven een groen karakter aan de wijk. Het groen wordt verder gekenmerkt door kleinschalige beplanting in vakken en enkele singels met bosplantsoen. In Rooswijk staan veel straatbomen. Op de gazons en in de verharding staan de bomen soms in regelmatige groepen.

Een nadere omschrijving van de wateraspecten is terug te vinden in hoofdstuk 5.3 Water.