Kernen Egmond

4.7 Externe veiligheid

Toetsingskader

Normstelling en beleid

Bij ruimtelijke plannen dient ten aanzien van externe veiligheid naar verschillende aspecten te worden gekeken, namelijk:

• bedrijven waar opslag, gebruik en/of productie van gevaarlijke stoffen plaatsvindt;
• vervoer van gevaarlijke stoffen over wegen, spoor, water of leidingen.

Voor zowel bedrijvigheid als vervoer van gevaarlijke stoffen zijn twee aspecten van belang, te weten het plaatsgebonden risico (PR) en het groepsrisico (GR). Het PR is de kans per jaar dat een persoon dodelijk wordt getroffen door een ongeval, indien hij zich onafgebroken en onbeschermd op een bepaalde plaats zou bevinden. Het PR wordt weergegeven met risicocontouren rondom de risicobron. Het GR drukt de kans per jaar uit dat een groep van minimaal een bepaalde omvang overlijdt als direct gevolg van een ongeval waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn. De norm voor het GR is een oriëntatiewaarde. De gemeente heeft een verantwoordingsplicht als het GR toeneemt en/of de oriëntatiewaarde overschrijdt.

Risicovolle inrichtingen

Het Besluit externe veiligheid inrichtingen (hierna: Bevi) geeft een wettelijke grondslag aan het externe veiligheidsbeleid rondom risicovolle inrichtingen. Op basis van het Bevi geldt voor het PR rondom een risicovolle inrichting een grenswaarde voor kwetsbare objecten en een richtwaarde voor beperkt kwetsbare objecten. Aan grenswaarden moet altijd worden voldaan, van richtwaarden kan om gewichtige reden worden afgeweken. Zowel de grens- als de richtwaarde liggen op een niveau van 10-6 per jaar.

Het Bevi bevat een verantwoordingsplicht ten aanzien van het GR rondom deze inrichtingen.

Vervoer gevaarlijke stoffen

In 2012 zal naar verwachting het Besluit Transportroutes Externe Veiligheid (BTEV) worden vastgesteld. In dat Besluit en het bijbehorende basisnet (voor wegen/spoorwegen/vaarwegen) worden veiligheidszones aangegeven waarbinnen geen nieuwe kwetsbare objecten mogen worden gerealiseerd (en beperkte kwetsbare objecten slechts onder voorwaarden). Daarnaast gelden in de omgeving van deze transportroutes beperkingen in verband met de mogelijke effecten van een optredende plasbrand (plasbrandaandachtsgebieden).

De huidige risiconormering ten aanzien van het vervoer van gevaarlijke stoffen volgt uit de circulaire risiconormering vervoer van gevaarlijke stoffen (2009). Op basis van de circulaire geldt voor bestaande situaties de grenswaarde voor het PR ter plaatse van kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten van 10-5 per jaar en de streefwaarde 10-6 per jaar. In nieuwe situaties is de grenswaarde voor het PR ter plaatse van kwetsbare objecten 10-6 per jaar. Voor beperkt kwetsbare objecten geldt deze waarde als een richtwaarde. Op basis van de circulaire geldt bij een overschrijding van de oriëntatiewaarde voor het GR of een toename van het GR een verantwoordingsplicht. Deze verantwoordingsplicht geldt zowel in bestaande als in nieuwe situaties. De circulaire vermeldt dat op een afstand van 200 m vanaf het tracé in principe geen beperkingen hoeven te worden gesteld aan het ruimtegebruik.

Buisleidingen

Per 1 januari 2011 is het Besluit externe veiligheid buisleidingen in werking getreden. Deze AMvB sluit aan bij de risiconormering uit het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi). De toetsings- en bebouwingsafstand zijn vervangen door een grenswaarde voor het PR en een oriëntatiewaarde voor het GR. Voor het PR geldt dat er binnen de risicocontour van 10-6 geen kwetsbare objecten mogen worden gerealiseerd. Voor beperkt kwetsbare objecten geldt deze waarde als een richtwaarde. Voor het GR wordt een oriëntatiewaarde als ijkpunt gehanteerd. Het GR in de omgeving van buisleidingen moet worden verantwoord. Dit geldt zowel voor bestaande situaties als voor ontwikkelingen die zorgen voor een toename van het GR. In een aantal situaties kan worden volstaan met een beperkte verantwoording van het GR. Het betreft de volgende situatie:

• het plangebied ligt buiten het gebied behorende bij de afstand waar nog 100% van de aanwezigen kan komen te overlijden of, bij toxische stoffen, het plangebied buiten de grens ligt waarbij het PR 10-8 per jaar is; of
• het GR is kleiner dan 0,1 maal de oriënterende waarde; of
• het GR neemt met minder dan 10% toe terwijl de oriënterende waarde niet wordt overschreden.

Bij een beperkte verantwoording kan worden volstaan met het vermelden van:

• de personendichtheid in het invloedsgebied van de buisleiding en een uitspraak over de verwachte toekomstige personendichtheid in het geval er concrete ontwikkelingen in het invloedsgebied zijn;
• het GR per kilometer buisleiding en de bijdrage van de ontwikkeling (toegelaten beperkt kwetsbare en kwetsbare objecten) aan de hoogte van het GR;
• de mogelijkheden tot bestrijding en beperking van rampen;
• de mogelijkheden tot zelfredzaamheid van personen in het plangebied.

Ten aanzien van de laatste twee aspecten dient het bevoegd gezag de regionale brandweer in staat te stellen om een advies uit te brengen.

In verband met de bescherming en het beheer van de leiding, wordt tevens een belemmeringenstrook bestemd. Binnen deze belemmeringenstrook is in beginsel geen bebouwing toegestaan.

Onderzoek

Inrichtingen

Ten zuidwesten van de kern Egmond aan de Hoef, aan de Heilooër Zeeweg 25, is het lpg-tankstation Texaco Genet gelegen. Ter plaatste vindt lpg-verkoop plaats met een vergunde doorzet van 1.000 m³ lpg per jaar. De inrichting valt onder de werking van het Bevi. De PR maatgevende 10-6-contour rond het vulpunt bedraagt 45 m en het invloedsgebied voor het GR bedraagt 150 m (zie figuur 4.1). conform de veiligheidsstudie in opdracht van de Veiligheidsregio Noord-Holland blijkt dat er in de huidige situatie geen saneringssituatie is. Binnen het invloedsgebied van het lpg-tankstation worden geen nieuwe (beperkt) kwetsbare objecten mogelijk gemaakt. Op grond van het Bevi dient bij actualisatie van het bestemmingsplan een verantwoording van het GR worden opgesteld, deze verderop in deze paragraaf onder het kopje "Verantwoording Groepsrisico" opgenomen.

Figuur 4.1 PR 10-6-contouren lpg-tankstation Texaco (bron: Wm-vergunning)

Aan de zuidoostzijde van de dorpskern Egmond aan Zee, aan de Pieter Schotsmanstraat 8, is een gasontvangstation gelegen. Op de inrichting is een veiligheidsafstand van 15 m van toepassing. Binnen deze contouren worden geen nieuwe (beperkt) kwetsbare objecten gerealiseerd. Afstemming met de omgeving vindt plaats in het milieuspoor.

Vervoer gevaarlijke stoffen

Binnen en in de nabije omgeving van het plangebied vindt er vervoer van gevaarlijke stoffen plaats over de N512. Gezien de ligging van deze weg en de activiteiten in het achterliggende gebied, is het niet te verwachten dat over deze weg significante hoeveelheden gevaaarlijke stoffen worden vervoerd. Het bestemmingsplan laat geen nieuwe ontwikkelingen toe binnen het invloedsgebied van de N512. Het groepsrisico zal derhalve niet significant wijzingen. Dit aspect is daarom verder ook niet aan de orde.

Buisleidingen

Aan de zuidzijde van Egmond aan Zee en Egmond aan de Hoef is een hoogdruk aardgasleiding gelegen met kenmerk W-571-03-KR. Het betreft een buisleiding met een 6 inch diameter en een werkdruk van circa 26 bar. Deze leiding beschikt conform de risicokaart over een 100% letaliteitscontour op 50 en een 1% letaliteiteffectafstand op 70 m. Binnen deze afstand worden geen nieuwe (beperkt) kwetsbare objecten mogelijk gemaakt. Op grond van het Bevb dient ook bij de actualisatie van een bestemmingsplan een verantwoording van het GR worden opgesteld, deze verderop in deze paragraaf onder het kopje "Verantwoording Groepsrisico" opgenomen. In deze verantwoording wordt tevens ingegaan op de externe veiligheidsrisico's en effecten van deze leiding.

Groepsrisicoverantwoording

Gezien het feit dat de toename van het groepsrisico beperkt blijft en niet groter zal zijn dan 0,1 maal de oriëntatiewaarde is een beperkte verantwoording van het groepsrisico voldoende. Onderstaande verantwoording groepsrisico kent de volgende onderdelen:

• dichtheid van personen binnen het invloedsgebied
• hoogte groepsrisico
• aanduiding invloedsgebied
• aanduiding omvang en aard gevaarlijke stoffen
• mogelijkheden zelfredzaamheid

Dichtheid in het invloedsgebied

Het groepsrisico is conform de gegevens van de VR NHN circa 18 personen per hectare in de dagperiode en 13 personen per hectare in de nachtperiode.

Hoogte Groepsrisico

Op basis van eerder uitgevoerde onderzoeken kan worden gesteld dat het groepsrisico ruim onder de oriëntatiewaarde zal liggen. Ten gevolge van dit plan worden geen personen toegevoegd aan het invloedsgebied, dit zal daarom niet leiden tot een significante toename van het groepsrisico.

Invloedsgebied

Het invloedsgebied van het LPG-tankstation is wettelijk 150 meter vanaf het vulpunt. Voor de transportroute is dat circa 200 meter vanaf de as van de weg.

Omvang gevaarlijke stoffen

Het vervoer en de opslag van LPG zijn maatgevend voor het groepsrisico. de doorzet van het LPG-tankstation is begrensd op maximaal 1000 m3 per jaar. Dit komt overeen met circa 25 transporten (= 50 transportbewegingen) per jaar. Over de N512 wordt een beperkte hoeveelheid gevaarlijke stoffen vervoerd.

Zelfredzaamheid

In de huidige situatie vallen enkele woningen in het gebied van 100% letaliteit van het aanwezige LPG-tankstation en de buisleidingen. De aanwezigen kunnen worden gerekend tot de groep zelfredzame personen. Een expliciete communicatie vooraf over de risico's en de handelingsperspectieven bij een incident met gevaarlijke stoffen kan een substantiele bijdrage leveren aan het vergroten van de zelfredzaamheid en overlevingskansen van de aanwezigen.

Mogelijkheden voor rampenbestrijding

De mogelijkheden voor rampenbestrijding hangen sterk samen met de beschikbare hulpverleningscapaciteit, de beschikbaarheid van bluswater en de bereikbaarheid van de incidentlocatie door hulpdiensten. Hierbij speelt de zelfredzaamheid van de getroffenen ook een belangrijke rol. Acute hulpverlening is beperkt tot een inzet van circa 2 pelotons brandbestrijdingseenheden en maximaal 15 ambulances en politie-eenheden. Bij een mogelijk incident (in de dagsituatie) zullen in de meest ongunstige situatie enkele tientallen gewonden vallen. Aangenomen wordt dat de hulpvraag, de aanwezige capaciteit niet zal overstijgen.

Bereikbaarheid en bluswatervoorziening

Het toetsingskader voor de bereikbaarheid voor hulpdiensten en de beschikbaarheid van bluswatervoorzieningen is de NVBR-handleiding Bluswatervoorzieningen en bereikbarheid van september 2003. Op basis van deze handleiding moet bij de inrichting van een (deel) gebied rekening worden gehouden met een bereikbaarheid van minimaal 2 kanten. De (brandweer)toegang van een gebouw dient tot op 40 meter bereikt te kunnen worden door een brandweervoertuig. Tevens moet rekening worden gehouden met de breedte van wegen indien er sprake is van doodlopende wegen. Indien zich doodlopende wegen voordoen moet de breedte van de weg minimaal 4.5 meter bedragen. Bluswatervoorziening moet voldoen aan een afstand van 40 meter van de toegang van een woning met een capaciteit van minimaal 30 m3/uur. Een advies van de brandweer in het kader van deze aspecten is in het kader van dit bestemmingspaln niet noodzakelijk. Zodra wijziingen worden toegelaten wordt geadviseerd hier in een zo vroeg mogelijk stadium de lokale brandweer bij te betrekken.

Conclusie

Uit de bovenstaande paragraaf blijkt dat het aspecte externe veiligheid geen belemmering vormt voor de vaststelling van het bestemmingsplan.