Eerste Partiële Herziening RI-Oost, Zeeburgereiland

4.2 Stedenbouwkundige aspecten

Zeeburgereiland
Het Zeeburgereiland ligt aan de oostzijde van Amsterdam, tussen het Oostelijk Havengebied en de nieuwe wijk IJburg in het IJmeer. Met de verstedelijking van het Zeeburgereiland wordt het een belangrijke schakel in de verstedelijkingsas Centraal Station – IJburg en ontstaat een aaneengesloten stedelijk gebied. Vanwege de grote woningbouwbehoefte in Amsterdam wordt een relatief hoge dichtheid gerealiseerd in overeenstemming met het geldende ruimtelijk beleid. Het openbaar vervoer zal met een hogere dichtheid beter kunnen worden benut en zou kunnen uitbreiden met meerdere haltes. Als langs de IJburglaan en de Zuiderzeeweg zal worden gebouwd, veranderen deze van een ruim en open profiel in wegen met een meer stedelijk wegprofiel. Daarmee vormen de wegen minder een barrière tussen de verschillende deelgebieden.

Ligging Zeeburgereiland ten opzichte van overige ontwikkelingen in het oosten van de stad

Op en rond het Zeeburgereiland bevinden zich belangrijke rij- en vaarroutes die invloed hebben op de ontwikkeling van het gebied. Over de Zuiderzeeweg en de IJburglaan rijdt veel verkeer en worden ook brandbare gassen en vloeistoffen vervoerd. Het Zeeburgereiland ligt ook aan belangrijke nautische routes, met wachtplaatsen voor binnenvaartschepen, een calamiteitensteiger en bunkerschepen. Bij de herontwikkeling is rekening gehouden met de gevolgen voor de externe veiligheid, de geluidhinder en de luchtverontreiniging van de wegen. Een en ander conform het voorgaande Bestemmingsplan Zeeburgereiland RI-Oost.

RI-Oost
Het plangebied beslaat voor een groot deel het terrein van de voormalige rioolwaterzuiveringsinstallatie Oost en komt overeen met het plangebied van het voorgaande bestemmingsplan binnen de ringsloot. De rioolzuivering is in november 2006 buiten werking gesteld en ontmanteld. Een aantal karakteristieke gebouwen zoals de hoge siloconstructies is behouden. Deze bebouwing kan zich door vorm en functie onderscheiden binnen het deelgebied en zo vanaf het begin van de ontwikkeling bijdragen aan het imago en positieve beeldvorming van het gebied.

De stedenbouwkundige structuur wordt bepaald door de oorspronkelijk orthogonale opzet van de rioolzuiverings-bebouwing, loodrecht op de oeverlijn. Enkele grotere voorzieningen (scholen voor voortgezet onderwijs en de voetbal/sportvelden) zijn mede bepalend voor het karakter van het gebied. Hetzelfde geldt voor de te behouden en te hergebruiken bestaande gebouwen. De hoofdopzet sluit volledig aan bij het voorgaande Bestemmingsplan Zeeburgereiland RI-Oost.

Bebouwing
De bebouwing langs de hoofdwegen moet de daar achterliggende woningen afschermen van het verkeers- en industrielawaai. Tegelijkertijd mag die bebouwing niet een te hoge dichtheid hebben vanuit het oogpunt van externe veiligheid. Conform het voorgaande bestemmingsplan is de bebouwing langs de Zuiderzeeweg en de IJburglaan mede hierdoor 6 lagen hoog. Langs de nieuw aan te leggen Kaap Kotweg ligt de bebouwing nog in de geluidszone van de A10. Daar waar de bebouwing een geluidafschermende functie heeft voor de achterliggende woningen is de bebouwing overwegend 5 lagen hoog. In afwijking van het voorgaande bestemmingsplan wordt hier het oostelijk gelegen bouwvlak met de bestemming "Maatschappelijk 2" verkleind ten gunste van het doortrekken van de bestemming verkeer. Geluidberekeningen tonen aan dat de gevelbelasting van de achterliggende bebouwing onder de voorkeursgrenswaarde blijft. Daarmee is het verkleinen van de afschermende werking van deze wand niet in strijd met de Wet geluidhinder.

In afwijking van het voorgaande bestemmingsplan worden de bestemmingsvlakken langs de Zuiderzeeweg, de IJburglaan en de Kaap Kotweg, vóór de verplichte gevellijn iets verkleind (de margestrook) ten gunste van de bestemming verkeer om een beter indeling van de openbare ruimte, met name voor het parkeren, mogelijk te maken.

De bebouwing in de noordstrook langs het Buiten-IJ is conform het voorgaande bestemmingsplan maximaal 4 lagen hoog en wordt deels in vrije kavels uitgegeven. Door de laagbouw direct langs het water te situeren heeft de hogere bebouwing daarachter ook profijt van het prachtige uitzicht. In afwijking van het voorgaande bestemmingsplan wordt voor een goede licht- en luchttoetreding, de noordzone opgedeeld in bouwvlakken met maximum bouwhoogten en tussenliggende delen die onbebouwd moeten blijven. Ook wordt voor het realiseren van een goed stedelijk straatprofiel voor de zuidwestzijde van de noordzone een minimum bouwhoogte in de voorgevel opgenomen.

De bebouwing langs het park begrenst de open ruimte maar door de open verkavelingsopzet van de blokken profiteert ook de achterliggende bebouwing van de groene open ruimte van het park. De regeling voor deze bebouwing sluit volledig aan bij het voorgaande bestemmingsplan.

Openbare ruimte en infrastructuur
Het plangebied is voor het autoverkeer op twee punten aangesloten op de hoofdwegen: op de Zuiderzeeweg met een volwaardige kruising en via de Kaap Kotweg op de IJburglaan. Met deze twee aansluitingen wordt een goede auto-ontsluiting van de woonbuurt gegarandeerd.

De straten in het plangebied zijn 30-km/uur wegen. Vanwege de hoge dichtheid en daarmee de intensiteit in het woongebied ligt de geluidsbelasting door verkeer aan de gevels relatief hoog. Vanwege deze geluidsbelasting wordt in het plangebied conform het voorgaande bestemmingsplan uitgegaan van bestrating met een geluidsreducerende klinker. Ook zijn klinkers duurzamer dan het gebruik van asfalt en sluit het gebruik aan bij een duurzaam verkeersveilige inrichting van 30 km/uur straten.

Voor de fietser en de voetganger zijn er meerdere verbindingen vanuit het deelgebied naar de hoofdwegen mogelijk. Voor wat betreft het openbaar vervoer is het gebied aangewezen op de IJtram en bus langs de randen van het plangebied.

Eén van de uitgangspunten voor het Zeeburgereiland is het groene karakter van het eiland in de nieuwe plannen vast te houden. Het centraal gelegen sportpark met haar groene parkrand draagt daar in belangrijke mate aan bij.