Oostelijke eilanden

5.1 Algemeen

5.1.1 Beschrijving van het gebied

Het bestemmingsplangebied Oostelijke eilanden kenmerkt zich voornamelijk als woonbuurt. Het omvat verschillende woongebieden: de 'wooneilanden' Kattenburg, Wittenburg en Oostenburg-Zuid (ook wel oud-Oostenburg genoemd) en het Funen. De Czaar Peterbuurt heeft een meer gemengd karakter (wonen, werken en detailhandel). Daarnaast maken ook enkele niet-woongebieden deel uit van het plan: de bedrijvenstrook Zeeburgerpad en de Funenkade. Op de Funenkade zijn molen De Gooyer, de enige in de binnenstad, en bierbrouwerij 't IJ gesitueerd.

De hoofdverbinding tussen de 'wooneilanden' wordt gevormd door de zogenaamde 'Eilandenboulevard', die bestaat uit de Kattenburgergracht, de Wittenburgergracht en de Oostenburgergracht. Het is een drukke verkeersader die de binnenstad via de Cruquiuskade verbindt met Amsterdam-Oost. De Kattenburgerstraat en de Czaar Peterstraat vormen belangrijke noord-zuid verbindingen. In het plangebied zijn, in vergelijking met andere delen van de binnenstad, weinig voorzieningen aanwezig. De meeste winkels, restaurants en cafés bevinden zich langs de Eilandenboulevard en de Czaar Peterstraat.

Het plangebied is strategisch gelegen tussen het centrum, de Zuidelijke IJoevers en het Oostelijk Havengebied en heeft daardoor de potentie om uit te groeien tot een gebied met een meer gemengd karakter dan nu het geval is. De laatste jaren hebben verschillende ontwikkelingen plaatsgevonden in het plangebied. In de Czaar Peterbuurt is de afgelopen decennia veel geïnvesteerd in vervanging en behoud van de veelal in slechte staat verkerende panden. Zo is een gemêleerde wijk ontstaan met winkels, horeca, bedrijfjes, ateliers en kantoren waar ook prettig gewoond kan worden. Op het Funenterrein is een nieuwe woonwijk aangelegd, die door de specifieke bebouwing als onderdeel van de toekomstige parkstrook een geheel eigen karakter heeft. De bedrijvigheid op het Oostenburgereiland is in de loop der tijd van karakter veranderd. Op het eiland zijn verschillende nieuwe functies gerealiseerd in zowel bestaande als nieuwe bebouwing.

Op het voormalige machinefabrieksterrein aan de Oostenburgervoorstraat (project Wiener) zullen in de nabije toekomst nieuwe woningen, detailhandel en bedrijfsruimten worden gerealiseerd. Dat geldt ook voor de nieuwbouwlocatie op de kop van de Czaar Peterstraat (project N43). De huidige en de toekomstige ontwikkelingen kunnen het plangebied als geheel een positieve impuls geven.

5.1.2 Bestemmingen

Het algemene beleid voor de functies is gericht op het behouden en waar mogelijk versterken van de functiemenging. Om die reden is in de vernieuwde bestemmingsplannen het gebruik van gebouwen zo flexibel mogelijk gemaakt door aan een groot deel van de bebouwing de bestemming 'Gemengd' (GD) te geven. In de gebouwen met deze bestemming zijn in principe alle soorten gebruik toegestaan. Bepaalde functies kunnen echter een ongewenste druk op het woon- en leefklimaat leggen. Deze functies worden in het bestemmingsplan nader geregeld. Dit geldt bijvoorbeeld voor horeca en hotels.

Hieronder wordt kort ingegaan op een aantal verschillende bestemmingen die deel uitmaken van dit plangebied. Vervolgens zullen in de navolgende paragrafen de specifieke ontwikkelingen en beleidsuitgangspunten per functie aan bod komen.

De bestemming 'Gemengd' bestaat in dit plangebied uit drie categorieën, waarbinnen verschillende functies zijn toegestaan.
Binnen de bestemming 'Gemengd - 1' (GD - 1) zijn in de eerste twee bouwlagen in beginsel alle soorten functies toegestaan. Vanaf de derde bouwlaag en hoger is alleen de woonfunctie toegestaan. Bij de terinzageligging van het ontwerpbestemmingsplan waren in beginsel in alle bouwlagen alle soorten functies toegestaan. Bij de vastelling van het ontwerpbestemmingsplan is dit via een amendement beperkt tot de eerste twee bouwlagen. Binnen de bestemmingen 'Gemengd - 2' en ' Gemengd - 3' (GD - 2 en GD - 3) zijn in beginsel alle soorten functies toegestaan op alle bouwlagen. Er geldt echter een aantal uitzonderingen. In de volgende paragrafen wordt hierop ingegaan. De bestemming 'Gemengd - 2' (GD - 2) betreft panden die groter zijn dan 1.000 m2, waar op dit moment niet wordt gewoond. In deze panden is wonen niet gewenst en om deze reden is de woonfunctie uitgesloten, met uitzondering van bedrijfswoningen. Binnen de bestemming 'Wonen' (Wo) zijn in de eerste bouwlaag dezelfde functies toegestaan als binnen 'Gemengd-1'. Het gaat hier om kleinschalige kantoorruimten en bedrijvigheid, kleinschalige detailhandel en kleinschalige openbare en bijzondere voorzieningen. In de gebieden waar de bebouwing deze bestemming heeft, zijn nieuwe grootschalige niet-woonfuncties die veel verkeer aantrekken niet wenselijk. Bij de terinzageligging van het ontwerpplan was het mogelijk om binnen de bestemming 'Wonen' ook op de tweede bouwlaag andere functies dan wonen te realiseren. Bij de vaststelling van het bestemmingsplan is een amendement aangenomen dat binnen de bestemming 'Wonen' de vestiging van andere functies dan wonen beperkt tot de eerste bouwlaag.

Zes onderwijsvoorzieningen hebben de bestemming 'Maatschappelijk' (M) gekregen. Bij de terinzageligging van het ontwerpplan waren dit alleen de scholen voor lager onderwijs: de Boeschool en de Parel. Als gevolg van een amendement dat bij de vaststelling van het bestemmingsplan is aangenomen, hebben vier andere panden met maatschappelijke functies ook de bestemming 'Maatschappelijk' (M) gekregen. De bebouwing aan het Zeeburgerpad heeft de bestemming 'Bedrijf' (B) gekregen. Hier zijn ook bedrijven in de iets zwaardere milieuhindercategorieën toegestaan (categorie 1 t/m 3). Tenslotte hebben de gronden inclusief het verenigingsgebouw behorende bij de twee jachthavenverenigingen aan de Fortuinstraat op het Wittenburgereiland, de bestemming 'Recreatie' (R) gekregen.