Landelijk Gebied

4.11 Ontwikkelingen direct grenzend aan het plangebied

Rijksweg A9

Het plan:

De bevolkingsgroei en de economische groei in de noordelijke Randstad zetten de werkgelegenheid en leefbaarheid in dit gebied onder druk. De wegen worden steeds drukker, vooral op het traject Schiphol - Amsterdam - Almere. Om de problemen op de weg op te lossen, heeft het Rijk de planstudie Schiphol-Amsterdam-Almere gestart.

Huidige infrastructuur uitbreiden
In oktober 2007 heeft het kabinet in het kader van het programma 'Randstad Urgent' met alle bestuurlijke partijen een bestuursovereenkomst getekend. Daarin is gekozen om geen nieuwe verbinding aan te leggen, maar de huidige infrastructuur uit te breiden. Onderdeel van de overeenkomst is een verbreding van de A9 bij Amstelveen, waarbij de snelweg voor een lengte van bijna twee kilometer ondertunneld wordt.

Ruimtelijke ontwikkeling
De gemeente Amstelveen draagt voor de realisatie van de tunnel 100 miljoen euro bij. Deze investering wil de gemeente terugverdienen met de ontwikkeling van het gebied in de zone A9. Met deze gebiedsontwikkeling worden het noordelijke en zuidelijke deel van de stad aan elkaar gesmeed.

Tunnel en gebiedsontwikkeling
Het project bestaat dus uit twee onderdelen: het verbreden en ondertunnelen van de snelweg A9 bij Amstelveen en de gebiedsontwikkeling boven en rondom de tunnel.

Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor de bouw van de tunnel en de verbreding van de A9. Na oplevering blijft Rijkswaterstaat eigenaar van de tunnel en de snelweg. De gemeente Amstelveen is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het gebied rond de A9.

Uiteraard staan deze onderdelen niet volkomen los van elkaar. De gemeente voert voortdurend overleg met het Rijk over alle zaken die met de bouw van de tunnel te maken hebben, zoals bereikbaarheid.

De tunnel:

De gemeente beschouwt de ondertunneling van de A9 als een unieke kans om de stad te helen en de leefbaarheid in de omgeving van de rijksweg te verbeteren. De A9 splijt nu de gemeente in twee delen, hierdoor is de aansluiting tussen deze twee delen verre van optimaal.

Bebouwing staat dicht op de huidige rijksweg, dit leidt tot overlast in onder andere geluid, luchtkwaliteit en veiligheid. Om deze problemen aan te pakken, wordt er een zogenaamde 'Cut & Covertunnel' gebouwd.

A9 onder maaiveld
De tunnel wordt ongeveer 2000 meter lang, en bestaat uit 2x4 banen zonder vluchtstroken. De tunnel wordt aangelegd tussen de Burgemeester Boersweg aan de oostkant van de stad en het Oude Dorp ter hoogte van het KLM-hoofdkantoor aan de westzijde. Omdat de tunnel onder maaiveld komt te liggen, is de A9 straks vrijwel onzichtbaar in het stedelijke gebied van Amstelveen.

Amstelveen draagt 100 miljoen euro bij
Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor de realisatie van de tunnel. De kosten voor deze tunnel zijn globaal geraamd op 789 miljoen euro; dit bedrag is in overleg met Rijkswaterstaat tot stand gekomen. Amstelveen draagt 100 miljoen euro bij aan de bouw van de tunnel. Deze investering wordt terugverdiend met de gebiedsontwikkeling op en rondom de tunnel.

Wat zijn de voordelen van de tunnel?

Ruimtelijk

• stad wordt weer één geheel
• mogelijkheden voor opvang woningbouwtaak regio
• stimulans voor nieuwe stedelijke en landschappelijke ontwikkelingen
• grote verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, door het wegnemen van de barrière.

Leefbaarheid

• afname geluidsoverlast
• verbetering van de luchtkwaliteit
• positief effect op de veiligheid.

Verkeerskundig

• capaciteit Rijksweg A9 neemt toe overeenkomstig voorstellen Rijk
• bereikbaarheid Amstelveen gewaarborgd
• ontsluiting van stedelijke functies wordt verbeterd
• scheiding lokaal en doorgaand verkeer.

Gebiedsontwikkeling:

De gemeente draagt 100 miljoen euro bij aan de bouw van de tunnel en wil deze investering terug verdienen met de ontwikkeling van het gebied dat door de bouw van de tunnel beschikbaar komt. Gebiedsontwikkeling wil zeggen dat de gemeente aan de hand van een gebiedsvisie de ruimte gaat inrichten.

Méér dan bouwen
Dit gaat verder dan alleen het bouwen van woningen en kantoren; het omhelst bijvoorbeeld ook de bereikbaarheid van het gebied, de gewenste uitstraling en de inrichting van de openbare ruimte. Het kenmerk van gebiedsontwikkeling is dat alles in het gebied naar één doel toewerkt, en dat verschillende ontwikkelingen elkaar niet tegenwerken.

Ambities en doelstellingen
De Gebiedsontwikkeling A9 kent een aantal ambities:

• Het verhogen van de ruimtelijke kwaliteit
• Het terugdringen van de overlastsituatie en het verbeteren van de leefbaarheid langs de A9
• Het verbeteren van de bereikbaarheid van onder meer het Stadshart, waarbij kansen voor verbetering van het OV benut worden en aandacht is voor goede inpassing van infrastructuur voor langzaam verkeer
• Het verminderen van de barrièrewerking binnen Amstelveen
• Duurzaamheid van gebiedsinrichting, zowel op het vlak van milieu als op toekomstvastheid van de bebouwing
• Samenhang brengen in de ontwikkelingen die binnen het gebied spelen
• Het gebied aan weerszijden van de A9 ontwikkelen met een positieve grondexploitatie
• Het genereren van opbrengsten als bijdrage aan de financiële verplichting van 100 miljoen euro die de gemeente Amstelveen is aangegaan ten behoeve van realisatie van de tunnel
• Het aansluiten op een structuurvisie voor Amstelveen, een gemeentelijk visie op de ontwikkeling van Amstelveen.

Planning:

De gemeente Amstelveen is verantwoordelijk voor de gebiedsontwikkeling op en rondom de tunnel. Maar vóórdat er gebouwd gaat worden, moeten er belangrijke keuzes gemaakt worden. Deze keuzes worden vastgelegd in een gebiedsvisie.

In de gebiedsvisie beschrijft de gemeente de ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden, waarbij rekening wordt gehouden met alle eisen en randvoorwaarden. De weg naar deze gebiedsvisie is in te delen in drie stappen, waarbij van grof naar fijn gewerkt wordt:

• Het vaststellen van de infrastructurele ruggengraat.
• Het uitwerken van scenario's voor gebiedsontwikkeling.
• Het formuleren van een gebiedsvisie en ontwikkelplan.

Bovengenoemde stappen vormen samen fase 1 en fase 2 van de hoofdfasering van het project. Volgens de planning wordt fase 2 afgerond in oktober 2010. Daarna start fase 3 en 4, te weten de marktbenadering en de realisatie. De realisatie van de tunnel zit globaal in de periode 2013 - 2017. De gebiedsontwikkeling zit voornamelijk in de periode 2017 - 2025.

N201

Het bestemmingsplangebied van het bestemmingsplan "Landelijk gebied" grenst ook aan de ontwikkelingen die zich voordoen ten aanzien van de omlegging van de provinciale weg N201. De N201 is één van de drukste provinciale wegen in Nederland. Uit oogpunt van verbetering van de veiligheid, leefbaarheid in de gemeenten Haarlemmermeer, Aalsmeer, Uithoorn en de Ronde Venen en bereikbaarheid van onder meer de luchthaven Schiphol en de VBA (Verenigde Bloemenveiling Aalsmeer) is verlegging van de N201 gewenst. In het kader van deze verlegging is ook het grondgebied van de gemeente Amstelveen in het geding.

Samen met de genoemde gemeenten, de Provincie Utrecht, de luchthaven Schiphol en de VBA heeft de Provincie Noord-Holland het initiatief genomen om deze problematiek op te lossen. Hiertoe is in 1996 door betrokken partijen het Masterplan Corridor N201 gepresenteerd, waarin een samenhangend pakket van maatregelen is opgenomen. Het Masterplan adviseert onder andere om de N201 te verleggen vanaf de Aalsmeerderweg in Haarlemmermeer tot en met Uithoorn en Amstelhoek naar een tracé ten noorden van de kernen Aalsmeer, Uithoorn en Amstelhoek. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben op 26 augustus 1997 ingestemd met dit advies.

De provincie voert het zogenaamde Masterplan N 201+ uit zoals dat is verwoord in de met de gemeenten gesloten realisatie overeenkomst N 201+. In deze overeenkomst is nimmer sprake geweest van het verwijderen van de Irenebrug. Wel is aangegeven dat de bestaande N 201 autoluw zou worden gemaakt. De door de provincie opgestelde rapportages, waaronder de MER-rapportage, zijn dan ook gebaseerd op het in stand blijven van de huidige verkeersverbindingen.

Het eventueel verwijderen van de Irenebrug valt buiten de scope van het N 201 project. Mocht de gemeente Uithoorn uiteindelijk overgaan tot verwijdering van de brug, dan zijn al de gevolgen van deze verwijdering voor risico en rekening van deze gemeente.

Voor de planologische inpassing van de beoogde verlegging van de N201 op Amstelveens grondgebied is inmiddels een bestemmingsplan van kracht.