'Het Noorderwerk'

4.10 Cultuurhistorie

4.10.1 Beleid en regelgeving

Goede ruimtelijke ordening betekent dat er, onder meer bij het opstellen van bestemmingsplannen, een integrale afweging plaatsvindt van alle belangen die effect hebben op de kwaliteit van de ruimte. Een van die belangen is de cultuurhistorie. Het bestemmingsplan is daarbij een belangrijk instrument om cultuurhistorische waarden in een gebied te beschermen.

Door wijziging per 1 januari 2012 van het Besluit ruimtelijke ordening (art. 3.1.6) dienen cultuurhistorische waarden uitdrukkelijk te worden meegewogen bij het vaststellen van bestemmingsplannen.

4.10.2 Relatie met het plangebied

Monumenten
In het plangebied 'Het Noorderwerk' heeft één pand de status van gemeentelijk monument (Stationsstraat 61). Dit is een zogenoemd waardevaste element. Het gemeentelijke monument is op de verbeelding met de aanduiding ‘specifieke bouwaanduiding – gemeentelijk monument’ aangeduid. De gronden met deze aanduiding zijn mede bestemd voor het behoud, beheer en herstel van monumenten. Bij het (ver)bouwen dient hiermee rekening te worden gehouden.

Historisch-geografische waarden
Enkele structurerende elementen in Veenendaal zijn de oude dorpslinten waar de bebouwing van Veenendaal langs is ontstaan oftewel de waardevolle elementen. Van oorsprong zijn dit de wegen vanuit Veenendaal naar de omliggende kernen. Tussen deze linten zijn later, toen Veenendaal snel is gaan groeien, de vlakken ingevuld. De Prins Bernardlaan/Stationsstraat en de Munnikenweg zijn nog herekenbaar als oude linten. Bij de Nieuweweg is als gevolg van schaalvergroting de typische lintbebouwing niet meer als zodanig herkenbaar. De cultuurhistorische waarde van dit deel kenmerkt zich door de loop van de weg en de zichtrelatie tussen Rondweg en Nieuweweg.

Een belangrijke karakteristiek van de oude linten is de kleinschaligheid. De bebouwing is veelal niet hoger dan een of twee bouwlagen met een kap en kent een sterke segmentering in de lengterichting van de weg.

Langs het fietspad ten zuiden van de A12 tussen de Stationsstraat en de Rondweg West, ligt een relict van een kazemat. Deze kazemat maakt deel uit van de Grebbelinie. Bij de verbreding van de A12 is dit element gespaard en ingepast in het talud. De kazemat zal worden beschermd door middel van een aanduiding “cultuurhistorische waarden” binnen de bestemming verkeer.

Ten zuiden van de Munikkenweg ligt de Grift die gedeeltelijk in het plangebied Noorderwerk ligt. De Grift maakt deel uit van de Grebbelinie en vormt tevens een doorgaande kanoroute, met een overstapmogelijkheid net buiten het plangebied bij het werk aan de Rode Haan.

Direct grenzend aan het plangebied bevindt zich het restant van de voormalige Vosse Wetering (aangegeven op de topografische kaart 1869). De bochtige sloot die in het noordwesten langs het plangebied loopt is een overblijfsel van de bocht in de Vosse Wetering. Daarnaast lijkt de sloot die aan de noordzijde tussen het plangebied en de A12 loopt een vergraven restant te zijn van deze Wetering. Aan de Vosse Wetering wordt een hoge cultuurhistorische waarde toegekend.

Afbeelding 4.10: Uitsnede kaart topografische kaart Veenendaal 1869, Vosse Wetering en Nieuweweg