Hofstad III Loerik V

4.8 Archeologie en cultuurhistorie

Archeologie

Op grond van de Wet op de Archeologische Monumentenzorg heeft de gemeente de zorgplicht voor de archeologie. De wet komt voort uit het verdrag van Malta (soms ook Valletta genoemd). Dit verdrag en ook de wet is gericht op behoud van waardevolle archeologie in de bodem. Het plangebied valt niet onder het paraplubestemmingsplan archeologie (vastgesteld op 27 juli 2011), dat vrijwel uitsluitend voor het buitengebied van de gemeente is vastgesteld.

Voor het gehele gebied van Houten is wel een beleidskaart archeologie gemaakt, waarin de verwachtingswaarde is weergegeven en waarin uitspraken zijn gedaan over de noodzaak van aanvullend archeologisch onderzoek bij ontwikkelingen. Het gehele plangebied heeft op de gemeentelijke beleidskaart de aanduiding 'categorie 5, lage tot geen archeologische verwachtingswaarde' (zie de uitsnede uit de archeologische maatregelenkaart in afbeelding 11). Dit betekent dat geen archeologisch onderzoek behoeft te worden uitgevoerd. Dit wordt ook geconcluceerd in het rapport "Gemeente Houten, Cultuurhistorisch onderzoek en advies, bestemmingsplan Hofstad 3 te Houten" (Cuijpers Advies/ Projectbureau Ruimtelijke Ontwikkeling b.v., 2 juli 2012).

Op grond van de resultaten van de archeologische opgraving in het nabij gelegen plangebied Castellum is besloten voor het onderhavige plangebied toch een archeologisch onderzoek uit te voeren om nader inzicht te verkrijgen in de archeologische verwachting van dit plangebied. De resultaten van dit onderzoek worden bijgevoegd en in het bestemmingsplan verwerkt zodra dit onderzoek gereed is.

Afbeelding 11: uitsnede uit de archeologische maatregelenkaart

Wel geldt een archeologische meldingsplicht conform art 53 van de monumentenwet 1988 in gebieden met een lage of geen verwachting, of op terreinen en in gebieden, waar binnen de vrijstellingsregels gebleven wordt, maar er toch archeologische vondsten of sporen worden aangetroffen.

Cultuurhistorie

Vanaf 1 januari 2012 is het verplicht in het bestemmingsplan met overige cultuurhistorische waarden rekening te houden. In dat kader is onderzoek gedaan naar de cultuurhistorische waarde in het plangebied. De resultaten van dit onderzoek zijn vastgelegd in het rapport "Gemeente Houten, Cultuurhistorisch onderzoek en advies, bestemmingsplan Hofstad 3 te Houten" (Cuijpers Advies/ Projectbureau Ruimtelijke Ontwikkeling b.v., 2 juli 2012). Het rapport is als bijlage 3 bijgevoegd. Een samenvatting van de resultaten van dit onderzoek worden hieronder verwoord.

Het plangebied is gelegen in een recente woonuitbreiding van Houten. Het plangebied maakte deel uit van de akkergronden rondom de kern Houten. Het grondgebruik en de ruimtelijke inrichting zijn mogelijk ontstaan in de Late Middeleeuwen (1050 - 1500). Van die structuur is niet veel overgebleven. De Kromme Sloot is het enige tastbare bewijs van de vroegere situatie. Deze heeft cultuurhistorische waarde. Daarnaast zijn er nog enkele restanten perceelsrandbeplanting aanwezig, die ook een cultuurhistorische waarde hebben. Deze historische elementen hebben een belangrijke waarde voor de ruimtelijke structuur van het gebied. Daarom is het noodzakelijk dat de aanwezige cultuurhistorische waarden worden beschermd in het op te stellen bestemmingsplan.

De cultuurhistorisch waarde van de beplanting in de zuidwesthoek in het plangebied wordt via een dubbelbestemming beschermd. De cultuurhistorische waarde van de De Kromme Sloot wordt door de bestemming Water voldoende beschermd. Daarnaast is de voormalige erfbeplanting nabij Hoogdijk 3 in het onderzoek aangemerkt als cultuurhistorisch waardevol. De context voor deze beplanting, het erf van de boerderij, zal echter verdwijnen. De waarde van de beplanting zal daarmee ook verdwijnen. De beplanting zal daarom niet worden beschermd via het bestemmingsplan.