Hofstad III Loerik V

2.1 Geschiedenis

Het dorp Houten en de vroeger daarbij behorende akkerlanden ligt op stroomruggen. Het dorp ontstond in de vroege middeleeuwen (450-1050 n.Chr.). De hogere en drogere gronden van de stroomrug werden in die tijd ontgonnen en omgezet in landbouwgronden. De lagere delen waren moerassig en nat en bleven lange tijd "woest". Deze werden in de Late Middeleeuwen (1050-1500 n.Chr.) omgezet in cultuurgrond, veelal grasland. In de negende eeuw wordt Haltna (Houten) voor de eerste keer genoemd in de literatuur.

Afbeelding 3: Plangebied omstreeks 1900

In afbeelding 3 is weergegeven, dat het dorp Houten omringd was door akkerlanden (wit) en daarbuiten grasland (lichtgroen) (bron: Uitgeverij Nieuwland, 2005). De akkercomplexen rond de dorpen waren aanvankelijk omsloten door houtwallen en dergelijke en als samenhangend akkercomplex goed herkenbaar (vaak "de Eng" genoemd). Nadien, toen de meeste woeste gronden ontgonnen waren, was de omsluiting niet meer nodig en groeiden de akkercomplexen aaneen.

Rondom Houten was omstreeks 1900 nog een groot aaneengesloten akkerbouwgebied aanwezig. De naam van het gebied (De Westrummerweide) suggereert dat dit gebied deel uitmaakte van het gebied van Westrum en in gebruik was als weidegrond. Toen in de late middeleeuwen de woeste gronden ontgonnen werden, werd ook de waterhuishouding verbeterd, waardoor voorheen natte gronden droger werden en beter geschikt voor de akkerbouw.

Vanaf 1800 is er een samenvoeging van de oorspronkelijk 15 gemeentes in de huidige gemeente Houten begonnen. In 1962 is deze voltooid. In 1966 werd Houten, dat voorheen zo’n 4000 inwoners had, vanwege de ligging aan de spoorlijn nabij Utrecht aangewezen als groeikern. Vanaf 1979 begon de eerste grote uitbreiding van Houten. Rond het eerste decennium van de 21e eeuw werd de omgeving van het plangebied bebouwd met nieuwbouwwoningen. Het plangebied zelf bleef nog enige tijd als landbouwenclave temidden van de nieuwbouw liggen.

Hofstad III ligt op de oeverwal van de Houtense stroomgordel, in de oudheid waren dit de hoger gelegen delen van het landschap waar mensen zich vestigden.