Nijmegen Oost

5.8 Groen

5.8.1 Algemeen

De Internationale natuurwetgeving bestaat uit gebiedsbescherming (Natuurbeschermingswet) en soortenbescherming (Flora & Faunawet).

• De Natuurbeschermingswet beschermt bijzondere gebieden. In deze wet zijn de volgende specifieke gebieden aangewezen en beschermd: a) Natura 2000-gebieden. Dit zijn alle gebieden die zijn beschermd op grond van de Vogelrichtlijn van 1979 en de Habitatrichtlijn van 1992. Rondom Nijmegen gaat het om de gebieden 'Uiterwaarden van de Waal' en de 'Gelderse Poort'. En b) Beschermde Natuurmonumenten. Rondom Nijmegen gaat het dan om de gebieden 'Oude Waal' en 'Bronnenbos Refter'. Voor de natuurbeschermingswet geldt niet alleen een bescherming van het gebied, maar wordt ook gekeken in hoeverre ontwikkelingen in de omgeving van het beschermde gebied effect hebben op de beschermde status van het gebied, de zogenaamde externe werking. Voor enkele delen van Nijmegen Oost moet rekening gehouden worden met de externe werking op het Natura 2000 gebied gelegen in de Ooijpolder.
• De Flora- en Faunawet regelt de bescherming van in het wild voorkomende planten- en diersoorten. Deze wet hanteert daarbij het "nee, tenzij principe". Dat betekent dat alle schadelijke handelingen ten aanzien van beschermde planten- en diersoorten in principe verboden zijn. Alleen onder strikte voorwaarden zijn afwijkingen van de verbodsbepalingen mogelijk. Hiertoe zal een ontheffing moeten worden aangevraagd. De ontheffingsaanvraag moet onderbouwd zijn door een goed onderzoek naar het voorkomen van en de effecten op beschermde soorten. Ook moet aangetoond worden dat er sprake is van een zwaarwegend maatschappelijk belang. In de Flora- en Faunawet is daarnaast een zogenaamde 'algemene zorgplicht' opgenomen. De zorgplicht is van toepassing op alle planten en dieren, ongeacht of ze wettelijk beschermd zijn. De zorgplicht houdt in dat er bij ingrepen zoals bouwactiviteiten altijd zorgvuldig moet worden omgegaan met de aanwezige planten en dieren. Schadelijke activiteiten moeten zoveel mogelijk worden voorkomen. Een voorbeeld hiervan is de regel dat het kappen van bomen alleen mag plaatsvinden buiten het broedseizoen.

5.8.2 Situatie Nijmegen Oost

Over het algemeen zijn de bewoners van Nijmegen Oost tevreden over de groenvoorzieningen in hun wijk. Dit blijkt uit de Veiligheidsmonitor 2011. Deze peiling (een algemeen oordeel) is gehouden vóór de aanstaande komst van het park Van Beethovenstraat- Bachstraat. Ook als het gaat over de mening over het onderhoud van perken, plantsoenen en parken scoort Nijmegen oost gemiddeld.

Hoofdgroenstructuur

Het groen in Nijmegen Oost wordt gekenmerkt door: de stuwwalrand in het noord-oosten met het Kops Plateau als groot groengebied, het groengebied van Mariënbos dat doorloopt in de Lioms, enkele parken, begraafplaatsen en kloostertuinen. De boomstructuur is op sommige plaatsen monumentaal en geeft het overwegend stenige stadsdeel een groen karakter. In de kaartjes zijn de verschillende structuren opgenomen waarbij onderscheid is gemaakt tussen stedelijk niveau, wijkniveau en buurtniveau. De verschillende categorieën zijn voor het stadsdeel even waardevol. Zie ook onderstaande afbeeldingen. Het te realiseren park aan de Beethovenstraat/ Bachstraat ontbreekt nog op deze afbeeldingen.

Rooivergunning

In Nijmegen Oost valt de rand van de stuwwal en de 19de eeuwse stadsuitleg binnen het regiem van de rooivergunning. Dit geldt ook voor alle wegen die binnen de hoofdboomstructuur vallen en de gebieden uit de groenstructuur.

Afbeelding: Gebieden en wegen waarvoor een rooivergunning noodzakelijk is

Voor de aangewezen gebieden (groene kleur op de kaart) is een kapvergunning noodzakelijk. Bomen met een stamomtrek kleiner dan 95 centimeter mogen hier zonder vergunning gekapt worden. Is de omtrek 95 centimeter of groter, dan dient een vergunning te worden aangevraagd. Het rooien van bos en bosplantsoen met een oppervlakte van 150m2 of groter, is altijd vergunningplichtig, ongeacht de ligging op de gebiedskaart.

Grote bomen zijn eveneens altijd vergunningplichtig: alle bomen met een stamomtrek van 160 centimeter en meer, zijn vergunningplichtig (ongeacht de ligging op de gebiedskaart).

5.8.3 Juridische vormgeving groen

Bestemming Groen

Deze bestemming is overwegend toegekend aan het openbaar groen (plantsoenen, parken). De in het gebied voorkomende grotere groenvoorzieningen (niet zijnde bermen en/of andere ondergeschikte groenelementen binnen de weginrichting of groen met landschappelijke en/of natuurlijke waarden) zijn voorzien van de bestemming Groen. Binnen de bestemming Groen zijn groenvoorzieningen, waterpartijen, fiets- en voetpaden, bestaande parkeervoorzieningen en verhardingen toegestaan. Daarnaast zijn op basis van de aanvullende bepaling "(Bouw)werken ten algemene nutte" tevens straatmeubilair, infiltratievoorzieningen, transformatorhuisjes e.d. toegestaan. Op grond van de begripsbepaling van straatmeubilair behoren dan ook bijvoorbeeld beeldende kunst, speelvoorzieningen, jongerenontmoetingsplaatsen, afvalinzamelsystemen en reclameobjecten tot de mogelijkheden. In de bestemming Groen zijn nieuwe wegen en parkeervoorzieningen niet toegestaan, althans niet zonder verplicht gestelde aanlegvergunning.

Bos

De bestemming Bos is gelegd op de stuwwal, die deel uitmaakt van de EHS. Uitgangspunt is het behoud, het herstel en/of de ontwikkeling van ecologische- en natuurwaarden. Binnen de bestemming Bos is slechts beperkt bebouwing mogelijk.

In het vigerend bestemmingsplan Nijmegen Oost was in de voorschriften een (voormalig) aanlegvergunningstelsel opgenomen voor de stuwwalrand voor vergravingen en verhardingen (artikel 26).Omdat de zone "stuwwalrand" echter ontbrak op de plankaart, komt er geen juridische betekenis toe aan deze bepaling in het vigerend plan. Niettemin is in de bestemming Bos een aanlegvergunningstelsel (omgevingsvergunning om bepaalde werken, geen bouwwerken zijnde, te kunnen uitvoeren) opgenomen. Echter alleen indien sprake is van een gezamenlijk "verhard" oppervlak van 25 m2.

Daarnaast geldt de aanlegvergunningplicht onder meer ook voor het kappen van bomen.

Nationaal landschap

Voor het Nationaal Landschap is een gebiedsaanduiding Waarde-Nationaal Landschap opgenomen in de verordening. De gebiedsaanduiding nationaal landschap heeft het behouden en versterken van de kernkwaliteiten van het gebied, zoals vastgelegd in de streekplanuitwerking "Kernkwaliteiten waardevolle landschappen", ten doel.