Binnenstad

3.2 Gemeentelijk beleid

3.2.1 Distributie planologisch onderzoek

BRO, adviseurs in ruimtelijke ordening, economie en milieu heeft in februari 2000 een distributie planologisch onderzoek verricht naar de dagelijkse artikelensector. Uit dat onderzoek blijkt dat het detailhandelsaanbod in Hattem lager ligt dan gemiddeld in plaatsen met 10.000 tot 15.000 inwoners wordt aangetroffen. Lokale omstandigheden, de ontstaansgeschiedenis van plaatsen en concurrerend aanbod in de eigen gemeente of directe omgeving (Wezep, Zwolle, Heerde/Wapenveld), zijn echter van invloed op dergelijke cijfers.

Hattem is een kleine kern met een historisch centrum. Naar aantal winkels bezien is het dagelijkse artikelenaanbod (levensmiddelenspeciaalzaken) sterk geconcentreerd in dit centrum. De supermarkten bevinden zich buiten het historische centrum.

Het inwoneraantal van Hattem, en daarmee het draagvlak voor voorzieningen, zal naar verwachting de komende jaren stabiliseren of licht afnemen. met uitzondering van Zwolle, vindt in de omliggende gemeenten evenmin een sterke groei van het inwoneraantal plaats.

De vloerproductiviteit ligt in Hattem boven het gemiddelde, dat gezien de aard, omvang en kwaliteit van het aanbod in Hattem nodig is voor rendabel economisch functioneren van de winkels in de dagelijkse artikelensfeer.

Puur cijfermatig gezien is uitbreiding van de dagelijkse artikelensector in Hattem mogelijk. De consument is in het algemeen gebaat bij een compleet aanbod aan dagelijkse artikelen op korte afstand van de woning. Landelijk gezien verdringen supermarkten in toenemende mate de versspeciaalzaken. Echter uitbreiding van het supermarktenaanbod buiten de binnenstad zal naar verwachting niet leiden tot een aantasting van de verzorgingsstructuur.

Zowel uit kwantitatief als kwalitatief oogpunt kan uit het onderzoek geconcludeerd worden dat uitbreiding van de dagelijkse artikelsector in Hattem haalbaar en gewenst is. Dit wordt door een flexibele juridische regeling in het bestemmingsplan op een eenvoudige wijze mogelijk gemaakt. Binnen het centrumgebied wordt onderlinge uitwisseling van functies zonder meer mogelijk gemaakt.

3.2.2 Economische beleidsnota

De economische positie van de gemeente Hattem wordt bepaald door de toeristisch recreatieve potenties van de oude Hanzestad en de aanwezigheid van (verschillende grotere) productie- en handelsbedrijven. Er is sprake van een positieve ontwikkeling van de werkgelegenheid, onder meer in de zakelijke dienstverlening. In het kader van het streekplan Gelderland heeft de gemeente een opvangfunctie voor de eigen bedrijven.

De gemeente Hattem heeft door BRO-adviseurs een economische beleidsnota laten opstellen.

De nota bouwt voort op de reeds vastgestelde deelnota's voor de detailhandelsontwikkeling en toerisme en recreatie. De doelstelling van het gemeentelijk economisch beleid is:

Versterken van het economisch draagvlak en de werkgelegenheid in Hattem door het aanbieden van een duurzaam vestigingsklimaat en wel zodanig dat onder meer:

• de bedrijven in Hattem voldoende fysieke ruimte wordt geboden om te kunnen groeien met minimaal 300 arbeidsplaatsen;
• dat er een duurzame samenwerking tot stand komt tussen het Hattemse bedrijfsleven en de gemeente Hattem.

Voor het behouden van voldoende bedrijven en extra arbeidsplaatsen tussen 1998 en 2010 is ingezet op:

• detailhandel, recreatie en toerisme: 65 arbeidsplaatsen extra;
• industrie, distributie en handel: 210 arbeidsplaatsen extra;
• zakelijke diensten: 55 arbeidsplaatsen extra.

Het creëren van een duurzaam vestigingsklimaat is niet alleen de zaak van de gemeente alleen en in nauw overleg met de Hattemse bedrijven zijn de actiepunten van de nota bezien.

In het voorliggende bestemmingsplan wordt in het centrumgebied een mix aan functies toegestaan, waaronder zakelijke dienstverlening al dan niet met een baliefunctie. Hierdoor is een vrije uitwisseling tussen de functies, indien wenselijk, mogelijk.

3.2.3 Verkeersstructuur binnestad Hattem

Huidige situatie

Op een groot aantal wegen in het centrum van Hattem is in de huidige situatie een eenrichtingsregime van toepassing. Het instellen van eenrichtingsverkeer is in veel gevallen noodzakelijk, omdat de profielbreedte in de historische binnenstad zich niet of nauwelijks leent voor (gemotoriseerd) verkeer in twee richtingen. In figuur 1 is de verkeerscirculatie zoals die momenteel in het centrumgebied van toepassing is weergegeven. Het fietsverkeer (en uiteraard voetgangers) is uitgezonderd van de verplichte rijrichting.

Het centrumgebied kan via drie toegangen worden bereikt. De oorspronkelijke vierde toegang van het centrum, de Dijkpoort, is niet meer te gebruiken door het gemotoriseerde verkeer. Aan de westzijde kan het centrumgebied via de Dorpsweg worden benaderd, aan de zuidzijde via de Stadslaan en aan de oostzijde via de Ridderstraat.

Het gemotoriseerde verkeer dat het centrumgebied via de Dorpsweg nadert wordt binnen de grachten vervolgens afgewikkeld via de Noordwal of Zuidwal. Verkeer via de Noordwal rijdt aan de noordzijde langs het centrum en kan alleen doorrijden naar de Geldersedijk. Er zijn (nagenoeg) geen mogelijkheden met de auto vanaf de Noordwal het centrum van Hattem in te komen. Verkeer dat gebruik maakt van de Zuidwal kan de route vervolgen via de Koestraat en kan het centrum via de route Kerkhofstraat Ridderstraat aan de oostzijde weer verlaten of terugkeren in westelijke richting via de Kerkstraat of de Achterstraat. Vanuit westelijke richting is het ook mogelijk om buiten de grachten om het centrum heen te rijden via de Kleine Gracht of de Grote Gracht. Deze wegen lenen zich echter niet voor het afwikkelen van veel (centrum) verkeer.

Het gemotoriseerde verkeer dat het centrumgebied vanuit het zuiden nadert wordt via de Koestraat of de Zuidwal afgewikkeld. Verkeer dat de Koestraat inrijdt kan het centrum aan de oostzijde weer verlaten via de route Kerkhofstraat - Ridderstraat of weer via de Achterstraat of de Kerkstraat in westelijke richting gaan. Het gemotoriseerde verkeer dat vanaf de Ridderstraat het centrum inrijdt kan alleen via de rechtdoorgaande route (Achterstaat) het centrumgebied weer verlaten.

Parkeersituatie

Binnen het centrumgebied van Hattem is voor het overgrote deel een parkeerschijfzone van toepassing (zie figuur 2, blauwe gebied). De maximale parkeerduur binnen de parkeerschijfzone bedraagt over het algemeen 1 uur. Alleen bij de BONI supermarkt net buiten de grachten en in de parkeergarage Tinneplein is dit 2 uur. De tijdsduurbeperking is van kracht op maandag t/m zaterdag van 9:00 uur tot 18:00 uur en op vrijdag van 18:00 uur tot 21:00 uur. Een parkeerschijfzone impliceert een parkeerverbodszone. Met andere woorden er mag alleen in de aangegeven vakken worden geparkeerd en/of op locaties die zijn voorzien van een blauwe lijn. Daarnaast komt een parkeerverbod buiten de aangegeven vakken ook voort uit het feit dat het centrum van Hattem een erfgebied is. In een erfgebied mag eveneens uitsluitend worden geparkeerd in met een P aangegeven vakken.

Naast de parkeerduurbeperkte parkeerplaatsen is er binnen het centrumgebied een aantal locaties die van de parkeerduurbeperking zijn uitgezonderd, maar zich wel binnen de parkeerschijfzone bevinden (bijvoorbeeld Adelaarshoek). Op deze locaties zijn vakken aangegeven met witte belijning. Daarnaast is er sprake van vrij parkeren buiten de parkeerschijfzone op de Kleine Gracht en de Grote Gracht. Iets verder buiten het centrum zijn ook diverse vrij parkeermogelijkheden beschikbaar (bijvoorbeeld bij de Jachthaven en De Bleek).

De totale parkeercapaciteit van het gebied binnen de grachten bedraagt 276 parkeerplaatsen. In bijlage 1 is een afbeelding opgenomen waarop de exacte ligging van de parkeervoorzieningen is terug te vinden, inclusief een korte beschrijving. 184 parkeerplaatsen liggen binnen de parkeerschijfzone, waarvan op 155 plaatsen een parkeerduurbeperking van kracht is. Daarnaast zijn er nog 92 parkeerplaatsen op eigen terrein.

3.2.4 Gemeentelijk Verkeersveiligheidsplan Hattem

In het GVVP wordt de subjectieve en objectieve verkeersveiligheid beschreven. Opgemerkt wordt dat de verkeersonveiligheid niet door middel van een bestemmingsplan kan worden gereguleerd of verminderd. Het bestemmingsplan is het juridische kader waarbinnen allerlei werkzaamheden die de verkeers(on)veiligheid kunnen beïnvloeden, zoals instellen éénrichtingsverkeer, wegversmalling, wijzigen in het wegbeloop, inrichting straatprofielen en dergelijke kunnen worden uitgevoerd.

Het uitvoeren van bovengenoemde werkzaamheden is bestemmingsplanmatig geregeld in de bestemming "Verkeer", die in dit plan is opgenomen, echter de plannen tot uitvoering zijn gebonden aan andere wetgeving of besluitvorming dan een bestemmingsplan.