Landgoed Tongeren

5.4 Conclusie

In het kader van de invulling van haar verantwoordelijkheid voor het behoud en het beheer van het archeologisch erfgoed heeft de gemeente Epe archeologisch beleid vastgesteld. Daarnaast heeft de gemeente een archeologische verwachtingskaart opgesteld. Op grond van de archeologische verwachtingswaardenkaart geldt voor een belangrijk deel van Landgoed Tongeren een hoge en een middelhoge verwachtingswaarde.

In de Nota Invulling Archeologie Beleid is vastgelegd op welke wijze de gemeente invulling geeft aan een verantwoorde omgang met het bodemarchief. Op grond van dit beleid dient bij alle vergunningplichtige ruimtelijke ontwikkelingen een cultuurhistorische effectrapportage (CHER) en/of cultuurhistorische toets te worden uitgevoerd. De CHER dient een inventarisatie te bevatten van alle aanwezige waarden, elementen en monumenten. Daarnaast dient te worden bezien hoe deze waarden, elementen en monumenten positief gebruikt kunnen worden bij de ontwikkeling. Eventuele negatieve invloed van het voornemen dient voorkomen dan wel verantwoord te worden.

In het kader van het project “naar een Groot Soerel” is in 2007 door RAAP Archeologisch Adviesbureau en Bureau Overland in opdracht van onder meer Stichting Geldersch Landschap - Gelderse Kasteelen, de gemeente Epe en ook Landgoed Tongeren een archeologisch landschappelijk en historisch geografisch onderzoek verricht in het gebied Groot Soerel op de noordelijke Veluwe. Dit onderzoek kan worden beschouwd als een CHER.

Binnen de grenzen van landgoed Tongeren zijn 2 terreinen (met 5 grafheuvels) aangewezen als archeologisch monument geregistreerd op de Archeologische Monumentenkaart van de provincie Gelderland. Binnen het onderzoeksgebied zijn gebieden aan te wijzen met relatief hoge vindplaatsdichtheden. Hier is vaak een relatie tussen de ontstaansgeschiedenis van het gebied en de gebruiksmogelijkheden van het landschap op die plek. Deze nog altijd vrijwel intacte samenhang tussen cultuurhistorische waarden, het cultuurlandschap en de geomorfologie is opmerkelijk. Teneinde deze samenhang niet te verstoren en de cultuurhistorische waarden in het gebied voor de toekomst te behouden wordt een aantal aanbevelingen gedaan waarin de verdere planvorming rekening mee is gehouden. Dit sluit aan bij zowel het rijks-, provinciaal- als gemeentelijk beleid inzake het behouden van cultuurhistorisch erfgoed.

Tongeren komt op verschillende fronten tegemoet aan de aanbevelingen, die zijn gedaan in het RAAP rapport en daarmee aan de instandhouding, conservering en herstel van cultuurhistorische waarden. Door de herstructurering en daarmee het behoud van de landbouw zal het voor de toekomst mogelijk blijven om de oude natte ontginningsstructuur van het Tongerense Veen open te houden. De plannen van Tongeren voorzien erin om een voormalige schaapsdrift te herstellen en de open heide terug te brengen naar de buurschap. Met het realiseren van een recreatief steunpunt (schaapskooi) aan het begin van een voormalige schaapsdrift wordt het Veluws verleden weer herkenbaar gemaakt voor bezoekers en bewoners van het gebied. Bij de natuurontwikkeling rond het brongebied van het Tongerense Veen zal aandacht worden besteed aan het beleefbaar en herkenbaar houden van de sprengkop en beek.

Aangezien door het bestemmingsplan zelf geen directe bodemingrepen (kunnen) plaatsvinden, is geen nader archeologisch bodemonderzoek uitgevoerd. Op basis van de onderzoeksresultaten kan in geval van concrete bodem ingrepen aanleiding zijn voor nader archeologisch onderzoek. De norm voor archeologisch (bodem)onderzoek ligt bij gebieden met een hoge verwachtingswaarde op 1000m² en een diepte van 0,5m onder maaiveld, voor de gebieden met een middelhoge verwachtingswaarde ligt de drempel bij 2500m². Deze aanbevelingen zijn vertaald in de regels van het bestemmingsplan.