Malburgen - De Wheme

1.2 Aanleiding en doel

Aanleiding

De Wheme is een oude kleiwinning tussen Malburgen Oost en Zuid. De komende jaren zal rond de plas een herstructurering plaatsvinden. Daarbij zullen de bestaande buurtjes aan de westzijde (Eimersweide) en aan de noordzijde (gebied Zwanenbloemlaan en Waterlelielaan) worden uitgebreid met laagbouw. Aan de plas zelf zal zowel aan de west- als aan de noordzijde bebouwing worden toegevoegd.

In de huidige situatie ligt de woonwijk met de rug naar de plas, waardoor het water verborgen ligt. Het is de bedoeling de plas terug te geven aan haar bewoners, door de bebouwing veel meer dan nu te richten op het water. Oude zichtlijnen worden weer hersteld, terwijl op veel plaatsen weer nieuwe zichtrelaties met het water worden gerealiseerd.

In de jaren 70 is voor De Wheme al eens een bestemmingsplan gemaakt dat woningbouw mogelijk maakte. In de huidige toestand is het plangebied echter nog steeds grotendeels onbebouwd, met uitzondering van de woonwagenstandplaats aan het Immerlooplein en de flat aan de Zwanebloemlaan.

Malburgen is in de jaren '30 ontworpen als eerste uitbreidingswijk aan de zuidkant van de Rijn.

De grote woningnood na de oorlog maakte een grondige wijziging van de oorspronkelijke planopzet als tuindorp noodzakelijk. Zo'n 60% van de woningen is gerealiseerd in middelhoogbouw, voornamelijk portiekflats. Van de samenhang en openheid naar het omliggende landschap in het oorspronkelijke plan bleef weinig over. Door de toenemende concurrentie van nieuwe wijken in Arnhem Zuid werd Malburgen in de loop der tijd steeds minder gewaardeerd. De woningvoorraad is eenzijdig met vooral goedkope, kleine huurwoningen. Met als gevolg een eenzijdige bevolkingssamenstelling.

Om de neerwaartse spiraal te doorbreken, is de afgelopen jaren in het kader van het wijkbeheer al veel inspanning verricht. Diverse projecten en activiteiten zijn gestart om de leefbaarheid in de wijk te verbeteren. Als voorbeelden kunnen worden genoemd de aanpak van de vervuiling, een aantal projecten in de directe woonomgeving, het bevorderen van de veiligheid in de wijk en zelfwerkzaamheid van bewoners, de herstructurering van de winkelvoorzieningen en Justitie in de Buurt.

Wijkbeheer is voor Malburgen echter niet voldoende. Er zijn ingrepen nodig in de structuur van de wijk: in de woningvoorraad, woonomgeving en in voorzieningen als winkels, scholen, sport en sociale activiteiten. Zo'n breed scala van maatregelen vergt een samenhangende visie op de ontwikkeling en een samenhangende aanpak. Voor geheel Malburgen zijn in het "Ontwikkelingsplan Malburgen" maatregelen geformuleerd om Malburgen weer aantrekkelijk te maken. Een uitwerking hiervan is te vinden in "Nota Bouwstenen Malburgen". De uitvoering van het Ontwikkelingsplan is inmiddels in volle gang.

Doel

De Wheme betreft een in meerdere opzichten uniek gebied. Het gemeentebestuur heeft de ambitie om in dit gebied rond de Immerlooplas bijzondere woningbouwprojecten met aanvullende woningbouwtypen voor Malburgen en de stad Arnhem te ontwikkelen. Daarnaast dienen de relaties tussen de verschillende stadsdelen versterkt te worden. Deze ambities kunnen binnen de kaders van het geldende bestemmingsplan niet worden gerealiseerd. Daarvoor is een nieuwe juridische onderlegger nodig. Dit plan voorziet daarin.