direct naar inhoud van 3.6 Functionele opbouw
Plan: Dorp Hoenderloo
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0200.bp1128-vas1

3.6 Functionele opbouw

3.6.1 Wonen

Van de 452 woningen in Hoenderloo is 39% vrijstaand, 33% 2-onder-1-kap en 22% een rijtjeswoning. Het gemiddeld aantal bewoners per woning is sinds 2008 gedaald van 2,75 naar 2,50. In totaal woont 38% van de huishoudens in een huurwoning. Van de 40-54 jarigen woont ¾ in een koopwoning, van de 75+rs is dat iets minder dan de helft. Van bijna 1/5e van de huishoudens in een koopwoning heeft de woning een woz-waarde van méér dan 500.000 euro.

Hoenderloo had op 1 januari 2012 ruim 1300 inwoners. Tot 2008 was de bevolkingsomvang stabiel op bijna 1400. Vanaf 2008 zet een vrij snelle daling in. De groepen 18-24 jaar en 25-39 jaar zijn beperkt in omvang. Het aantal 40-54 jarigen is ruim 2 ½ keer zo groot als het aantal 25-39 jarigen.

Door de kleine omvang van de 20-ers en 30-ers, wonen er ook weinig jonge kinderen in Hoenderloo. Dat is terug te zien in het aantal geboorten in Hoenderloo: in de jaren 2009, 2010 en 2011 bedroeg dit jaarlijks 4, terwijl dit in de jaren 2002 en 2003 jaarlijks nog rond de 10 was.

De levensverwachting in Nederland neemt gestaag toe en het is aannemelijk dat Hoenderloo daarbij in de pas loopt. Verwacht wordt dan ook dat het aantal personen in de oudere leeftijdscategorieën de komende jaren flink zal toenemen. Het aantal 65-74 jarigen is met 164 fors groter dan het aantal 75-84 jarigen van 79. En het aantal 55-64 jarigen is met 180 personen weer groter dan het aantal 65-74 jarigen.


Hoenderloo valt dus te karakteriseren als een vergrijzend en ontgroenend dorp. De vergrijzing en de ontgroening zullen naar verwachting beide snel verlopen.

3.6.2 Bedrijvigheid en winkels

In Hoenderloo en omgeving is de bedrijvigheid vooral gericht op recreatie en toerisme. In die sector heeft Hoenderloo ongeveer 40 bedrijven. Het gaat om campings, bungalowparken, hotels en restaurants, die voor een groot deel buiten het bestemmingsplangebied liggen, maar wel een hechte relatie met het dorp hebben. . Deze sectoren zorgen, met bijna 400 arbeidsplaatsen, voor meer dan 1/3e deel van de werkgelegenheid in Hoenderloo. Ook bedrijven die niet in de recreatieve sector werken hebben indirect inkomsten uit recreatie en toerisme.

Uit het aantal arbeidsplaatsen blijkt de grote rol die de Hoenderloo Groep speelt in het dorp. De Hoenderloo Groep heeft ruim 350 arbeidsplaatsen, zowel in de zorg als in het onderwijs. Veel werknemers komen van buiten Hoenderloo.

Naast deze sectoren kent Hoenderloo veel kleine bedrijven in de bouwnijverheid, reparatie en handel, vervoer/opslag/communicatie en zakelijke dienstverlening en onroerend goed. Deze bedrijven leveren samen bijna 200 arbeidsplaatsen.

Hoenderloo heeft een supermarkt en een bakker voor de dagelijkse boodschappen. Daarnaast is er aan de Krimweg een Fiets en Outdoorwinkel. Hoewel de winkels verspreid in het dorp liggen heeft Hoenderloo wel een echt dorpshart, het muziekbosje met de muziektent en de Krimweg tussen het dorpshuis en de Zevensprong. Binnen het dorpshart is "IJs van Co" een belangrijke voorziening, vooral voor toeristen die op een camping of bungalowpark in de omgeving verblijven of voor de recreanten die Hoenderloo op hun fiets of wandeltocht aandoen. Ook de supermarkt, de daghoreca en de bakker trekken veel recreanten en toeristen. De meeste recreatieparken in de directe omgeving van Hoenderloo hebben een kleine campingwinkel. Alleen recreatiepark 't Veluws Hof heeft een grotere supermarkt, die ook een functie heeft voor gasten van de campings in de directe omgeving.

3.6.3 Verkeer en vervoer

De Apeldoornseweg(N804) –Otterloseweg (N304) vormt een belangrijke doorgaande verbinding aan de westzijde de kern Hoenderloo. De weg wordt daardoor ook veel gebruikt door vrachtverkeer.

De weg takt in noordelijke richting aan op de A1) en leidt in zuidelijke richting naar de A50 (Apeldoorn/Arnhem en verder. De Krimweg en Miggelenbergweg-Bergen Dalweg geeft aansluiting op de kernen Loenen en Beekbergen.

De duidelijke hiërarchie van de verschillende wegen leidt het doorgaande verkeer over de hoofdwegen (Krimweg, Paalbergweg en Middenweg). De overige straten in de kern zijn daardoor relatief rustige woonstraten, allen uitgevoerd als 30 km/uur-gebieden.

3.6.4 Water

In Hoenderloo is geen oppervlaktewater aanwezig. Ook waterafhankelijke natuur komt in het plangebied niet voor.

3.6.5 Voorzieningen en recreatie

De maatschappelijke functies liggen verspreid in het dorp en hebben ieder zo hun eigen problemen. Veldheim aan de Paalbergweg biedt ruimte aan met name de oudere bewoners van het dorp aan. Het dorpshuis aan de Krimweg biedt ruimte aan verschillende verenigingen en activiteiten. De leerlingen van de basisschool hebben er hun sportlessen. Hoenderloo's Belang signaleert dat het dorpshuis beter zou kunnen functioneren dan nu het geval is.


Aan de Middenweg ligt de basisschool de Kakelhof, waar ook peuterspeelzaal 't Harreltje is ondergebracht. Zowel de Kakelhof als 't Harreltje kampt met een terugloop van het aantal kinderen. Achter de basisschool ligt de garage van de vrijwillige brandweer.


Aan de Krimweg zijn sinds enkele jaren een huisarts en fysiotherapeut gevestigd. Aan de Apeldoornse weg ligt het sportcomplex van voetbalvereniging Beatrix, de grootste vereniging van het dorp. Recent heeft de vereniging te horen gekregen dat ze moet uitkijken naar een andere accommodatie, omdat de eigenaar, de Hoge Veluwe, de gronden nodig heeft. De voetbalvereniging kampt met een terugloop van leden door de sterk vergrijzende bevolking van Hoenderloo.


Hoewel het voorzieningenniveau in het dorp, mede dankzij de aanwezigheid van veel recreanten in voorjaar en zomer, relatief hoog is missen de bewoners van Hoenderloo een bankfiliaal en 24 uurszorg. Nog steeds jammer vinden veel bewoners de sluiting van het openlucht zwembad van de Hoenderloo Groep, dat ook toegankelijk was voor dorpsbewoners.


De afgelopen jaren is er in het dorp een overcapaciteit aan maatschappelijke accommodaties ontstaan, waardoor de bezettingsgraad en daarmee ook de exploitatie van de afzonderlijke accommodaties onder druk staat. Een aantal hiervan, zoals de school, is toe aan een groot onderhoud of vernieuwing. De verenigingen hebben te kampen met vergrijzing en daardoor een terugloop van het aantal leden. Dit is een algemeen landelijk verschijnsel en komt niet alleen in Hoenderloo voor.

Er wordt in het dorp gewerkt aan een betere samenwerking en afstemming van de voorzieningen.

3.6.6 Recreatie en tourisme

Hoenderloo, midden op de Veluwe, is een belangrijke uitvalsbasis, voor zowel dag als verblijfsrecreanten. De grote campings en bungalowparken, die de gemeente Apeldoorn binnen haar grenzen heeft, liggen voor een groot deel in het buitengebied van Hoenderloo. Daar zijn ook enkele hotels te vinden. Ook dagjesmensen weten Hoenderloo te vinden, al dan niet gecombineerd met een bezoek aan Park de Hoge Veluwe. De omgeving leent zich goed voor fiets en wandeltochten.


Met name in voorjaar en zomer drukt het toerisme een belangrijke stempel op het dorp. Dat heeft zowel zijn positieve als zijn negatieve kanten. Het zorgt voor werk en inkomsten voor de campings en bungalowparken, en voor bedrijven, horeca en winkels in het dorp. En het zorgt voor levendigheid in het dorp. Er worden in de zomer activiteiten georganiseerd voor bewoners en toeristen. Maar het leidt ook tot drukte en overlast. Zo is er op verschillende plekken in het dorp sprake van parkeeroverlast. Fietsers en wandelaars parkeren in het dorp om vervolgens de omgeving te gaan verkennen en hun auto langere tijd in het dorp achter te laten. Daarnaast is er in de directe omgeving van 'IJs van Co' sprake van overlast van parkerende auto's.


Vanuit het dorp is de vraag gekomen naar wandelpaden rond het dorp, waardoor dorps-ommetjes gemaakt kunnen worden. Probleem hierbij is dat Hoenderloo weliswaar in een zeer groene en aantrekkelijke omgeving ligt, maar het dorp aan verschillende kanten omgeven is door terreinen, afgezet met hekken. Dat beperkt de vrije wandelmogelijkheden.