Watervisie Enschede 2013 - 2025 Water verbindt

Watersysteem

Vroeger ontsprongen op de stuwwallen bronnen. Meerdere bronnen (ook wel wellen genoemd) vormen samen een beek; een verzameling beken vormt een rivier. Enschede ligt op een stuwwal. Een plek waar vroeger bronnen ontsprongen. Enschede is dus een bronstad en ligt daarmee aan het begin van het watersysteem. Met zijn ligging op de stuwwal ligt Enschede relatief hoog. Binnen Enschede is het hoogteverschil ongeveer 44 meter.

Op de Twentse stuwwal bevinden zich vele bronnen. Bronnen hebben als kenmerk dat ze continue en geleidelijk hun water afgeven. De stad Enschede is over de bronnen gebouwd en heeft een verhard oppervlak van1400 hectare. Door al deze verharding is de bronwerking verstoord. Tijdens hevige regenbuien wordt plotseling heel veel water afgevoerd. Hierna valt “de bron” weer snel droog. (Voor meer informatie zie Bijlage 1 Water in Enschede, feiten, cijfers en trends)

Knelpunten

1. Wateroverlast (oppervlakte)

Het hoogteverschil en de verharding veroorzaakt dat veel water naar de lage delen in de stad stroomt. Door de snelheid en waterhoeveelheid schiet het riool bij hevige regenneerslag tekort. Hierdoor komt water op de straat te staan. Dit kan leiden tot overlast en zelfs schade.

2. Grondwateroverlast/grondwaterverontreiniging

Grondwateroverlast doet zich vooral voor in de lage delen. Met name bij een natte periode blijft het grondwater langdurig hoog staan. Bij stopzetting van grondwateronttrekkingen ontstaat er wateroverlast op plekken waar vroeger de bronnen waren. In sommige situaties gaat die gepaard met grondwaterverontreiniging.

3. Waterkwaliteit

Veel Enschedees huishoudelijk afvalwater en hemelwater wordt met elkaar gemengd (ca 60%) en
afgevoerd naar de waterzuivering en bij hevige regenbuien word er geloosd op het oppervlaktewater
(overstort). Dit leidt tot een verlaging van het rendement van de zuiveringen (dunwaterproblematiek).

En bij een overstort leidt dit tot een slechte waterkwaliteit en vervuilde beken. Het vormt een risico voor natuurwaarden en drinkwater voor vee. In extreme gevallen is er risico op algengroen, vissterfte en stank in watergangen en vijvers.

De nieuwe watervisie richt zich op de aanpak van deze drie knelpunten.

Watervisie 2002 De huidige watervisie stamt uit 2002 en richtte zich op het terugbrengen van de blauwe aders in de stad. Dat is op een aantal plekken in de stad uitstekend gelukt (o.a. Roombeek, Zweringbeek). De watervisie 2002 kent echter ook zijn beperkingen en op onderstaande 3 punten is behoefte aan een actualisatie: 1. Er is behoefte aan een uitvoerings- programma. Dit biedt de mogelijkheid om keuzen in activiteiten te maken en prioriteiten te stellen alsmede een gerichte inzet van financiële middelen. Hierbijspelen nieuwe trends een belangrijke rol. 2. De huidige visie uit 2002 is op onderdelen niet realistisch gebleken, zoals bij voorbeeld de afkoppelingsdoelstellingen. Gezien de huidige economische tijden en de nieuwe inzichten voldoet de visie niet meer. Deze nieuwe visie leidt tot bijstellingen. In het Gemeentelijk Rioleringsplan 2012 -2015, Scherper op koers (hierna: GRP) is opgenomen dat de watervisie aan herziening toe is. 3. Op watergebied wordt er al veel samen- gewerkt tussen gemeente en betrokken partijen. Deze onderlinge contacten gaan we met het opstellen van de watervisie verstevigen. Met de geactualiseer de watervisie sluit Enschede naadloos aan op deze lopende ontwikkelingen. Zo is Enschede onderdeel van het Twents Waternet waarin vorderingen worden gemaakt met doelgericht samenwerken met andere gemeenten en Waterschap

Doel en proces De nieuwe watervisie zet de ingezette lijn van het terugbrengen van water in de stad voort en koppelt deze visie aan een actiegerichte aanpak. De samenwerking met partners in het verwezenlijken van de visie is cruciaal voor het behalen van succes. De watervisie draagt bij aan de volgende doelstellingen van de Toekomstvisie en het Collegeakkoord Vertrouwen in Enschede: 1. Levendige wijken 2. Groene en duurzame stad 3. Partnerschap 4. Kennis & Talentenstad 5. Financieel solide De partners in de waterketen (zie bijlage ketenpartners) zijn via een brainstorm en individuele gesprekken betrokken bij het formuleren van de visiedoelstellingen en het opstellen van het waterprogramma (zie bijlage processchema). Zij zullen bij de realisatie en financiering van de verschillende waterprojecten een belangrijke rol vervullen. Relatie watervisie en GRP “De watervisie geeft de gewenste ontwikkeling weer en vormt het overkoepelende kader voor de uitwerking van werkzaamheden op het gebied van de water en riolering (GRP). Het gemeentelijke rioleringsplan richt zich op de inzameling en het transport van stedelijke afvalwater, de inzameling en de verwerking van hemelwater en het voorkomen of beperken van nadelige gevolgen van de grondwaterstand. Het gaat hier om de afstemming tussen initiatieven, maatregelen en activiteiten aan het riool en aan de (inrichting van de) buitenruimte. Naast dat het GRP en subsidies financieringsbronnen zijn zullen de waterpartners eigen financiele middelen aanwenden voor de realisatie van het waterprogramma.”