Hogeland-Zuid, Varvik en Diekman

2.1 Ruimtelijke karakteristieken en structuur

2.1.1 Ruimtelijke beschrijving plangebied

Het bestemmingsplangebied, gelegen in het zuidoostelijk deel van Enschede, is opgebouwd uit verschillende buurten. De sterke groei van de bevolking tussen 1900 en 1910 als gevolg van de florerende textielindustrie gaf aanleiding om de stad sterk uit te breiden. Om de nieuwe woonwijken goed te kunnen ontsluiten werd een ringvormige straat, met een lengte van negen kilometer en een breedte tussen de rooilijnen van 28 meter, rondom de stad in het Uitbreidingsplan van 1907 opgenomen. Met dit singelplan werd in 1913 begonnen aan de Boddenkampsingel en in 1931 afgerond met de aanleg van een viaduct over de spoorlijn naar Ahaus. De Hogeland- en Varviksingel, die grenzen aan de wijken Hogeland-Zuid en ‘t Wooldrik, werden tussen 1924 en 1929 aangelegd. Dit singelplan diende een tweeledig doel, namelijk ten eerste een betere geleiding van het toenemende verkeer rondom de stad en ten tweede een goede ontsluiting van toekomstige woonwijken.

De wijk Hogeland-Zuid is gelegen tussen een aantal van de radiale wegen die de wijk grofweg in twee gelijke delen verdeelt: het oostelijk deel, gelegen tussen de Madioenstraat en de Heutinkstraat, en een westelijk deel tussen de Madioenstraat en de Kuipersdijk. In deze tweedeling zijn duidelijk de bouwperioden van de wijk te herkennen. Het oostelijke deel is eerder gebouwd, globaal in de jaren 1920-1930. Het westelijke deel is grotendeels naoorlogs, waarbij de oudste woningen gebouwd zijn in de buurt van de Madioenstraat.

Het Diekman, gelegen in het zuiden van het plangebied, bestaat voor een groot deel uit sportvoorzieningen. Met de sloop van het Diekmanstadion is eind jaren negentig de planontwikkeling van het Diekmanterrein gestart. Om bestaande en nieuwe initiatieven in goede banen te leiden, is in 1997 de structuurvisie Diekmangebied vastgesteld met de ambitie om een unieke concentratie van sportieve- en recreatieve voorzieningen te creëren. Het daaruit voortvloeiende bestemmingsplan is in 1999 onherroepelijk geworden. Er zijn sindsdien meerdere gebouwen ontwikkeld, maar een groot deel van het beschikbare terrein wacht nog op invulling. Het plangebied wordt ingevuld met functies voor maatschappelijke en culturele doeleinden. Omdat deze ontwikkeling vooruit loopt op dit bestemmingsplan, is er voor gekozen om hier een apart bestemmingsplan voor op te stellen. Het betreft het plangebied dat wordt begrensd door het Aquadrome en de bebouwing aan de J.J. van Deinselaan (waaronder de klimhal), door de J.J. van Deinselaan en door de verschillende sportterreinen (o.a. voetbalvelden, tennis- en squashcomplexen).

Zuiderval

De gemeente Enschede werkt momenteel aan de ontwikkeling van de Zuiderval. Het gehele gebied van de Zuiderval, waarvan een deel is gelegen in het plangebied van het bestemmingsplan 'Hogeland Zuid, Varvik en Diekman', omvat circa 40 hectare en is daarmee één van de grootste binnenstedelijke herstructureringsgebieden in Nederland.

De Zuiderval is een locatie voor kantoren met een hoogwaardige uitstraling. Naast kantoren heeft het gebied ook een woonfunctie en zijn er talrijke voorzieningen in het gebied gerealiseerd. In het plangebied bevinden zich onder andere bedrijven op het het gebied van mobiliteit, bouwmaterialen en bedrijven voor de dagelijkse boodschappen.

Diekman Sport

Voor een deel van het gebied van het Diekman is een nieuw bestemmingsplan in werking getreden; het bestemmingsplan 'Diekman Sport'. Het bestemmingsplan 'Diekman Sport is op 19 december 2011 door de gemeenteraad vastgesteld. D.d. 2 maart 2012 is het bestemmingsplan 'Diekman Sport' onherroepelijk.

Het plan 'Diekman Sport' voorziet in de realisatie van een wooncomplex met maatschappelijke voorzieningen aan de J.J. van Deinselaan, de realisatie van een plein met omliggende bebouwing voor gemengde voorzieningen op het Diekmanterrein en een sportbestemming aan de Olympialaan.

Afbeelding 2.1. Het Diekmanterrein, met op de voorgrond de parkeervoorziening voor campers.

In het zuidelijk deel van het Diekman heeft woningbouwontwikkeling plaatsgevonden. Tussen de sportterreinen en de A35/N35 zijn aan het begin van de 21e eeuw vrijstaande woningen gerealiseerd. Het meest westelijke deel van het plangebied bestaat deels uit bestaande bedrijvigheid en deels is er ruimte voor nieuwe bedrijven. Vanwege de ligging aan de Zuiderval is dit deel van het plangebied een belangrijke zichtlocatie vanaf de A35/N35 richting de binnenstad.