Ribbelt Stokhorst 2011

2.2 Ruimtelijke karakteristieken en structuur (Projectplan)

Het plangebied is ruimtelijk te beschrijven en te waarderen in lijnen (1), samenhangende- (2), bijzondere ruimtelijke eenheden (3) en accenten (4). Deze indeling wordt vertaald naar een tweetal sleutelbegrippen, namelijk de structuurdragers en de deelgebieden. Onbestemde en ruimtelijk onduidelijke gebieden worden met de term amorfe gebieden aangeduid.

Lijnen (1)

De lijnen zijn (smalle) doorgaande ruimtelijke eenheden, die voor de herkenbaarheid, oriëntatie en voor de beleving en de ruimtelijke continuïteit, waardevolle elementen zijn in het plangebied. De lijnen zijn veelal de structuurdragers

De Laaressingel, Oldenzaalsestraat en de Noord Esmarkerrondweg zijn een drietal verkeersaders die het plangebied omzoomen. De langere weglengte en de deels bredere straatprofielen, de hogere verkeersintensiteit en de menging van functies kenmerken het plangebied. De bebouwing aan deze aders is qua uitstraling en korrelgrootte vergelijkbaar met de rest van het plangebied.

De verdiept liggende spoorlijn Enschede - Gronau aan de zuidgrens van het plangebied creëert daarentegen wel een duidelijke ruimtelijke scheiding met de zuidelijk gelegen stadswijken.

In het plangebied zelf zijn een aantal, deels van oudsher aanwezig, doorgaande "lijnen" te herkennen. De Minkmaatstraat is vooral intern georiënteerd. De straten / groenstroken Floraparkstraat en de Hoge Boekelerweg lopen vanuit het plangebied door tot in de omgeving.

Samenhangende ruimtelijke eenheden (2)

De samenhangende ruimtelijke eenheden hebben een herkenbare en eenduidige ruimtelijke opbouw en zijn duidelijk begrensd.

De meest markante buurten in dit verband zijn de villawijk Stokhorst met villa's op ruime kavels en het tuindorp (Scheurserve) met tuinstedelijke ensembles van korte woonstraatjes met rijtjes grondgebonden 20er jaren woningen. Ook een groot deel van Park Stokhorst is met de woonervenstructuur en de korte woonblokjes rondom de hofjes een duidelijke ruimtelijke eenheid. In een deel van 't Ribbelt zijn met uitzondering van de oude linten de ruimtelijke kenmerken van de wederopbouwperiode zichtbaar.

Bijzondere ruimtelijke eenheden (3)

Bijzondere ruimtelijke eenheden zijn markante, al dan niet op zich zelf staande eenheden, binnen het geheel van een samenhangende ruimtelijke eenheid. In het plangebied zijn diverse bijzondere ruimtelijke eenheden aanwezig zoals parken, groene ruimten en pleintjes, zoals de Roberskom, het Florapark, het groenparkje Stokhorst, het restant van landgoed Stokhorst, het sportcomplex, de vijver aan de Kotkampweg en de Speenkruidstraat met pleintje. Daarnaast zijn het onderwijseiland en het woonzorgcomplex langs de Floraparkstraat en een tweetal winkelcentra ("t Ribbelt en Stokhorst") eveneens bijzonder ruimtelijke eenheden binnen de woonbuurt. De oorspronkelijke linten, zoals de Florapark-, Ribbelerbrinkstraat en de Hoge Boekelerweg zijn door de afwijkende bebouwing autonome lijnen in het stadsdeel. Op enkele plaatsen aan de Oosterstraat en de Bentrotstraat zijn de forse binnenterreinen ingevuld met bedrijvigheid. Langs de Floraparkstraat en Hoge Boekelerweg zijn vrijstaande gebouwen en complexen voor maatschappelijk doeleinden op aparte locatie gesitueerd.

Ruimtelijke accenten (4)

Ruimtelijke accenten zijn incidentele elementen, als baken in het plangebied. Het betreft de hogere bebouwing bij het winkelcentrum Stokhorst en in de Roberskom, de boerderij achter het winkelcentrum Stokhorst, enkele hoekpanden met een bijzondere bestemming (zoals langs de Faberstraat en Steenweg), de twee vijvers en de middenhoogbouw temidden van laagbouw, zoals aan de Speenkruidstraat en Wethouder Haantjesstraat.

Hoofdopzet plangebied

De opzet van het plangebied bestaat in hoofdzaak uit enkele structuurdragers -de linten- en een vijftal deelgebieden. De vijf woonbuurten stammen uit verschillende bouwperioden. De structuurdragers Floraparkstraat, Hoge Boekelerweg, Brakerhorst, Ribbelerbrinkstraat en Faberstraat vormen een aaneengesloten ring dwars door de vijf deelgebieden. De ring is aan de westzijde op twee plaatsen direct aangesloten op de Laaressingel. De (Laares)singel omsluit het centrum van Enschede. Aan de ring zijn bovendien bijzondere deelgebieden en accenten gesitueerd; tevens is de ring met korte verbindingslijnen aan de oord-/zuid-/oostzijde aan de grenzen van het plangebied aangehaakt. De ring "deelt" het plangebied in de oost-west richting op. De scherpe grenzen door de verkeersaders aan de randen van het plangebied versterken de herkenbaarheid van een afgebakende ruimtelijke eenheid binnen de genoemde diversiteit van de deelgebieden.

2.2.3 Structuurdragers

Structuurdragers zijn ruimten en elementen, die binnen een plangebied een ruimtestructurerende rol vervullen. De structuurdragers vormen een ruimtelijk en/of functioneel samenhangend raamwerk, dat bepalend is voor de ordening en de structurering van het plangebied. Over het raamwerk heen liggen de (bijzondere) deelgebieden en accenten.

In het plangebied worden de volgende structuurdragers onderscheiden.

• 1. Noord Esmarkerrondweg;
• 2. Spoorlijn Enschede-Gronau inclusief Oosterstraat;
• 3. Oldenzaalsestraat;
• 4. Floraparkstraat;
• 5. Hoge Boekelerweg in combinatie met respectievelijk:

- groenstrook;

- Brakerhorst;

- Dahliastraat

- Ribbelerbrinkstraat/Faberstraat.

1. Noord Esmarkerrondweg

Ruimtelijke betekenis

De Noord Esmarkerrondweg heeft verschillende functies en betekenissen. De straat is de belangrijkste oostelijke stedelijke verkeersader direct grenzend aan de "oude" stadsgrens. De straat is ook de ruimtelijke scheidingslijn tussen de villabuurt Stokhorst en Park Stokhorst. Tevens is de Noord Esmarkerrondweg de scheidingslijn tussen stad en het buitengebied.

foto 3 Noord Esmarkerrondweg

Ruimtelijk kenmerk.

De straat heeft een ruim profiel met vrijliggende fietspaden. De interactie tussen de aangrenzende bebouwing is door de hoog opgaande begroeiing en de ruime voortuinen (oostzijde) en door de achtertuinen (westzijde) zeer beperkt. De straat oogt geheel los te liggen van de omringende bebouwing, waardoor het functionele karakter van een stedelijke vervoersader wordt versterkt.

Bebouwing

Langs de weg staan aan de oostzijde ruime villa's in twee lagen met een kap. Ook aan de westzijde zijn enkele villa's aanwezig, maar de bebouwing bestaat grotendeels uit korte rijtjes woning in twee lagen met kap, waarbij door de verschuiving van de rooilijn half ingesloten ruimten (hofjes) worden gevormd. Aan de westzijde zijn de woningen van de weg gekeerd.

Openbare ruimte

De straat bestaat uit twee rijstroken met vrijliggende fiets en voetpaden, omzoomd met veel groen en bomen.

2. Spoorlijn Enschede - Gronau inclusief Oosterstraat

Ruimtelijke betekenis

De spoorlijn begrenst niet alleen het plangebied, maar is ook aan de zuidkant de ruimtelijke scheidingslijn met de rest van de stad. De Oosterstraat is deels een gewone woonstraat en deels voor het stadsdeel een auto-ontsluitingsweg in de oost-west richting.

foto 4 Oosterstraat

Foto 5 Oosterstraat & Spoorlijn Enschede-Gronau

Ruimtelijk kenmerk

De spoorlijn ligt enkele meters onder het maaiveld. Tussen de Oosterstraat en het spoor staan een dubbele rij hoge eikenbomen met daar tussen een fietspad. De enkelzijde woonbebouwing is deels aaneengesloten en deels verdeeld in groepen. In het oudste gedeelte zijn de woningen direct aan de Oosterstraat gesitueerd. In het nieuwe gedeelte (Park Stokhorst) liggen de woningen met de achterzijde en gescheiden door achtertuinen, naar de straat gekeerd.

Het samenspel tussen de verdiept liggende spoorlijn en de doorgaande dubbele hoge bomenrij versterkt de afronding aan de zuidzijde van het plangebied.

Bebouwing

De bebouwing in het oudste gedeelte tussen de Laaressingel en de Hoge Boekelerweg bestaat nagenoeg geheel uit een verzameling groepjes aaneengesloten afzonderlijke woningen in twee bouwlagen met een dwarskap. De verschijningsvorm tussen de groepjes en/of tussen de woningen onderling is divers. In het oostelijke deel tussen de Hoge Boekelerweg en de Noord Esmarkerrondweg zijn de woningen opgebouwd uit rijtjes van zes in twee bouwlagen met een langskap.

Openbare ruimte

De straat is een lange woonstraat met een smal trottoir en bescheiden wegbreedte (asfalt en klinkerbestrating). De doorgaande groenstrook met de markante eikenbomen en de groene aanblik van de spoorzone geven de Oosterstraat allure.

3. Oldenzaalsestraat

Ruimtelijke betekenis

De Oldenzaalsestraat is een belangrijke verkeersader in het noordwestelijke deel van Enschede. Het is de directe doorgaande verbinding tussen het buitengebied en de singel. De straat ordent en koppelt en geeft het plangebied ook een duidelijke ruimtelijke begrenzing. De direct daaraan grenzende vooroorlogse buurtjes zijn daarentegen amorf en hebben weinig ruimtelijke samenhang met de rest van het stadsdeel.

foto 5 Oldenzaalsestraat (vanuit het buitengebied richting centrum)

Ruimtelijk kenmerk

De stadsstraat oogt met twee rij- en fietsstroken, een niet al te breed trottoir, met geen of zeer smalle voortuintjes en met de typerende vooroorlogse woningbouw zeer traditioneel.

Bebouwing

De bebouwing bestaat uit woningen, afgewisseld met enkele panden voor detailhandel en horeca. De woningen zijn veelal tot korte blokjes gegroepeerd in twee lagen met kap.

Openbare ruimte

De openbare ruimte is vooral verkeersruimte. De stroomfunctie is bepalend voor de eenvoudige inrichting.

4. Floraparkstraat

Ruimtelijke betekenis

De Floraparkstraat doorkruist het plangebied in de noordoost -zuidwest richting. De straat eindigt enerzijds bij de singel en loopt anderzijds uiteindelijk als groenstrook / langzaam verkeersroute door tot in het buitengebied. Aan de straat zijn bijzondere functies gekoppeld, waardoor deze niet alleen een eigen en afwijkend ruimtelijk karakter in de buurt heeft, maar ook de ruimtelijke bindende factor is tussen die bijzondere functies en de verschillende buurten. Bijzondere functies zijn een tweetal buurtparken, een scholeneiland en een woonzorgcomplex.

foto 6 Flora Parkstraat

foto 7 Flora Park

Ruimtelijk kenmerk

De aaneenschakeling van verschillende milieus en bijzondere functies geven aan de straat een verscheidenheid aan ruimtelijke kenmerken en sfeerbeelden. In het westelijk (oudste) deel ligt de straat grotendeels direct aan groengebieden (Florapark en Roberskom) en wordt deze voor een klein deel omzoomd door woningen. In het meer recente gedeelte ligt de Floraparkstraat geheel los van de aangrenzende bebouwing. De woningen zijn op enige afstand met de achtertuinen naar de straat afgekeerd. In het tussengebied staan het woonzorgcomplex en de scholen op het scholeneiland als losse elementen langs de straat.

Bebouwing

De bebouwing is qua type divers. De woningen veranderen van "tuinstadwoningen" (grondgebonden rijtjeswoningen met een verdieping en met hoge langskap) via "dertiger jaren woningen" (grondgebonden woningen in twee lagen met kap) naar "zeventig jaren woningen" (grondgebonden rijtjeswoningen in twee bouwlagen met kap)

De eilanden, met enerzijds het woonzorgcomplex en anderzijds het ROC - terrein hebben naar bebouwingsvorm en schaalgrootte afwijkende grovere maten.

Openbare ruimte

De straat zelf heeft over de volle lengte een gelijk profiel met asfaltbestrating en een smal trottoir. Naarmate de straat in oostelijke richting loopt neemt het groene karakter toe.

5a. Hoge Boekelerweg inclusief groenstrook

Ruimtelijke betekenis

De Hoge Boekelerweg is van oudsher een toegangsweg met lintbebouwing, die de stad aan het landelijke buitengebied verankerde. Thans is de betekenis enerzijds veranderd in de entree vanuit de Oosterstraat en anderzijds als onderdeel van "de ring". De loop van de straat vertakt zich in vier richtingen, namelijk in een groenstrook (oost - 5b) in een woonstraat (noord), in een "wijk"straat (noordwest - 5c) en in een "buurt"straat (west - 5d).

Een belangrijk deel van de Hoge Boekelerweg in oostelijke richting is thans ingevuld als groenstrook. Door de groenstrook loopt het buitengebied ruimtelijk door tot in het stadsdeel.

Ruimtelijk kenmerk

Het oudste deel (Hoge Boekelerweg) wordt gekenmerkt door een relatief breed straatprofiel met bomen in het gras en met aan weerszijde losse lintbebouwing.

Het oorspronkelijke tracé is bij de stadsuitbreiding in de zeventiger jaren deels verlegd en omgevormd tot een groenstrook. De straatzone is een met grasstroken en bomen ingerichte ruime woonstraat. De groenstrook begint met de restanten van de oprijlaan van de voormalige boerderij Stokhorst en loopt als een brede zone door tot aan het buitengebied.

Foto 8 Oude poort Hoge Boekelerweg, restant van de oprijlaan

Bebouwing

De woningen langs de Hoge Boekelerweg zijn vrijstaande woningen in twee bouwlagen met een dwarskap. Aan de straat staan blokjes grondgebonden woningen. De woningen zijn twee bouwlagen met een kap hoog. In het groengebied is een vrijstaand zorgcomplex in een laag met kap gesitueerd. Ten zuiden van de groenstrook staan eveneens grondgebonden woningen.

Openbare ruimte

De woonstraat bestaat uit een breed rijgedeelte aan weerszijden begrensd door een grasstrook met bomen en voetpaden. De groenzone is grotendeels eenvoudig en informeel ingericht met bomen, struiken en grasstroken.

5b. Hoge Boekelerweg en Brakerhorst

Ruimtelijke betekenis

In noordwestelijke richting gaat de Hoge Boekelerweg over in de Brakerhorst. Door de verbinding met de Floraparkstraat, Kotkampweg en Ribbelerbrinkstraat (in combinatie met het aanliggende winkelcentrumgebied) is de Brakerhorst niet alleen een schakel in zowel de ordening van de woonbuurt Park Stokhorst (als de centrale autoweg in het plangebied) maar ook de ruimtelijke drager van het "hart" in Enschede-Oost.

foto 9 Oude poort Hoge Boekelerweg.

Ruimtelijk kenmerk

De straat ligt ruimtelijk autonoom in de woonbuurt. De relatie met de aanliggende bebouwing is door de achterkant situering van de woningen en door de willekeurige positionering van de gebouwen ten opzichte van de weg beperkt. Het opgaand groen versterkt de scheiding. Het winkelcentrum is door de introverte uitstraling van de winkels en door de barrièrewerking van het parkeerterrein evenmin visueel gekoppeld aan Brakerhorst.

Bebouwing

Langs de Brakerhorst staan grondgebonden rijtjeswoningen in twee lagen met kap uit de zeventiger en tachtiger jaren in kleine eenheden gesitueerd. Nabij het winkelcentrum staat een appartementcomplex in acht bouwlagen. Het complex markeert het winkelcentrum en is een baken in het plangebied.

Foto 10 Appartementencomplex aan de Brakerhorst

Openbare ruimte

De straat is een geasfalteerde weg met twee rijstroken omzoomd door een doorgaande groenstrook. Er liggen geen voetpaden langs de Brakerhorst.

5c. Hoge Boekelerweg en Dahliastraat

Ruimtelijke betekenis

In noordelijke richting gaat de Hoge Boekelerweg over in een aparte woonstrip (de Dahliastraat) uit de dertiger jaren, die de wederopbouwperiode min of meer afsluit en waar de bouw uit de zeventiger jaren begint.

foto 11 Dahliastraat

Ruimtelijk kenmerk

De Dahliastraat heeft een relatief smal dwarsprofiel, waarbij de inrichting min of meer symmetrisch is opgebouwd met woningen en met een strakke rooilijn.

Bebouwing

De woningen langs de Dahliastraat zijn twee onder een kapwoningen in twee bouwlagen met een kap.

Openbare ruimte

De Dahliastraat is een woonstraat met aan weerszijden een traditioneel ingericht trottoir.

5d. Hoge Boekelerweg en Ribbelerbrinkstraat/ Faberstraat

Ruimtelijke betekenis

De Hoge Boekelerweg en Ribbelerbrinkstraat zijn van oudsher toegangswegen met lintbebouwing naar de stad. Thans is de betekenis van de Ribbelerbrinkstraat / Faberstraat in een buurtstraat met een klein winkelcentrum. De straat is één van de entrees van het plangebied vanaf de Laaressingel.

foto 12 Ribbelerbrinkstraat Winkelcentum.

Ruimtelijk kenmerk

De Ribbelerbrinkstraat/ Faberstraat is een smalle straat met wisselende bebouwing en inrichting. In het meest westelijk deel (Faberstraat) wordt een rijtje vooroorlogse bebouwing opgevolgd door rijtjes nieuwbouw. In het gedeelte van de Ribbelerbrinkstraat staan de wederopbouwwoningen meer als wanden langs de straat. Het dwarsprofiel wordt nabij het buurtwinkelcentrum, 't Ribbelt breder. Nabij de winkels is door een groenperkje met bomen en gescheiden van de doorgaande weg een aparte "plein" ruimte gecreëerd. Het centrum wordt door de grotere bouwmassa (winkels met appartementen) ruimtelijk versterkt.

Bebouwing.

De bebouwing langs de Ribbelerbrinkstraat / Faberstraat is naar bouwmassa, oriëntatie en gebruik relatief divers. In het westelijk deel staan afzonderlijke woningen met bedrijfsruimten in twee lagen met kap. De bebouwing kenmerkt zich door enkele korte blokjes met kleinschalige woningen (een en twee lagen met langskap), rijtjeswoningen (twee lagen met langskap) en het winkelcentrum met appartementen op winkels (drie bouwlagen).

Voorbij het winkelcentrum staan wederom de rijtjeswoningen in twee bouwlagen met kap.

Openbare ruimte.

De straat heeft de kenmerken van een breed uitgevallen woonstraat met een verscheidenheid aan inrichting en sfeer. De sfeer van de woonstraat is "steenachtig" door het brede wegprofiel en de parkeerstroken aan weerszijden van de straat en door het veelal ontbreken van de voortuintjes in combinatie met het smalle voetpaden. Door de voortuintjes en de openbare groenstrook neemt het steenachtige karakter nabij het winkelcentrum af. De straat is uitgevoerd in klinkers en asfalt.

Foto 13 De Faberstraat

2.2.1 Deelgebieden

Deelgebieden zijn eenheden die door een bepaalde ruimtelijke en/of functionele karakteristiek een samenhangend gebied vormen. Binnen de deelgebieden kunnen kleinere eenheden aanwezig zijn, waarbij de samenhang minder sterk is of op enkele punten zelfs daarvan afwijken. Afwijkende gebieden passen echter nog wel binnen de ruimtelijke hoofdkenmerken in het gehele deelgebied.

In het plangebied zijn een vijftal deelgebieden te onderscheiden:

• 6. Buurt met tuinstadensemble – Schreurserve;
• 7. De vooroorlogse schil (1920-1940) - 't Ribbelt (deels), Schreurserve (deels);
• 8. Wederopbouwbuurt (50 t/m 70er jaren) - 't Ribbelt (deels);
• 9. Woonerfbuurt - Park Stokhorst;
• 10. Villabuurt Stokhorst.

1. Buurt met stedelijke tuinstadensemble – Schreurserve

Algemeen

Schreurserve (tuinstadgedeelte) wordt aan de westzijde begrensd door de Oldenzaalsestraat, aan de noordzijde door de sportvelden en de Kotkampweg, aan de oostzijde door de Floraparkstraat en aan de zuidzijde door de Laaressingel.

Ruimtelijke concept

Schreurserve is een goed voorbeeld van een tuindorp in Enschede. Het tuindorp heeft herkenbare, karakteristieke bebouwing, die in samenhang met de openbare ruimte een fraaie ruimtelijke eenheid vormt. Er is sprake van een eenduidig ruimtelijk en architectonisch concept, waarbij de samenhangende compositie van blokeenheden tot een buurt is gesneden en waarbij de opzet wordt ingevuld met dezelfde architectuur. Tussen de woningen is ruimte gecreëerd voor een school. De fraaie architectuur van de school versterkt de aparte positie in de buurt.

Het karakteristieke tuindorpbeeld wordt enigszins verstoord door de inrichting van de openbare ruimte als woonerf. De straten hebben een ietwat rommelig beeld.

Functies

Het tuindorpgedeelte is een woonbuurt bij uitstek, waarbij alleen een school midden tussen de woningen is gesitueerd.

Foto 14 Schreurserve, Hyacintstraat

Bebouwing

De woningen zijn grotendeels rijtjeswoningen in veelal één en soms twee bouwlagen met een forse (langs)kap. Verandering van de kapconstructie en hogere bebouwinghoogte (twee lagen en een kap) zijn op strategische plaatsen in de buurt toegepast. De bebouwing langs de Minkmaatstraat wijkt af van de traditionele tuinstadbebouwing. Hier zijn ook oude lintbebouwing en moderne rijtjeswoningen te vinden.

Verkeer

De straten in de buurt zijn op een eenvoudige wijze aangetakt aan de verkeersaders de Laaressingel, (Oldenzaalsestraat) en de Schouwinkstraat. De woonstraten zijn over het algemeen kort dan wel voorzien van korte zichtlijnen. De Minkmaatstraat en de Schreursweg wijken om historisch redenen (lint) of door de situering (grens sportpark) in maat en inrichting af van de overige woonstraten.

Er lopen door het plangebied geen aparte fietsroutes, behoudens de fietsstroken in de Schouwinkstraat. In het westelijk deel loopt de busroute over de Minkmaatstraat.

Groen en openbare ruimte

De openbare ruimte wordt in de korte woonstraten vooral gedomineerd door de geringe profielbreedte en het veelal ontbreken van voortuintjes en openbaar groen. De woonstraten zijn nogal steenachtig van karakter. Op sommige bijzondere ruimtelijke plekken, zoals bij de school, is het groenloze beeld verzacht met openheid en met struiken en bomen. De korte woonstraten zijn ingericht met een smalle rijstrook en met smalle apart gematerialiseerde al dan niet op gelijk niveau aangelegde voetgangersstroken. In enkele straten is bij de parkeeroplossing een woonerfachtige indeling aanwezig.

Doorgaande wegen, zoals de Minkmaatstraat en de Schouwinkstraat hebben een (veel) breder straatprofiel met een geasfalteerde ruim(ere) wegbreedte en dubbelzijdig parkeerstroken en voetgangersgebieden. In de Schreursweg zijn tevens dwarsparkeerplaatsen aanwezig.

2. De vooroorlogse schil (1920-1940) - 't Ribbelt (deels) en Schreurserve (deels)

Algemeen

Het vooroorlogse deel van 't Ribbelt ligt als een schil langs de Laaressingel (beperkt) en langs de spoorlijn Enschede- Gronau. Het gebied valt in twee stukken uiteen. Het grootste samenhangend deel (deel-Groot; zuidwesthoek) ligt tussen de Faberstraat / Ribbelerbrinkstraat (noord), de Laaressingel (west), Oosterstraat (zuid) en een rafelige rand lopend volgens de lijn Hoge Boekelerweg, noordzijde woningen langs de Oosterstraat, Kamperfoeliestraat, Speenkruidstraat tot uiteindelijk dr H.L Bezoenstraat (oost). Het tweede stuk (deel-Klein; noordwestelijke hoek) is de driehoek ingeklemd tussen de Laaressingel, Oldenzaalsestraat en de Schouwinkstraat.

Ruimtelijk concept

Het ruimtelijk concept bestaat uit een combinatie van linten en de schil langs de singel en de spoorzone. De linten geven de richting van de verkaveling aan. De straten lopen in de oost-westrichting. De resterende ruimte is vervolgens volgebouwd. De opzet is enigszins amorf. En wordt gedomineerd door de linten en de toenmalige beschikbaarheid aan bouwgrond. Het rommelige karakter wordt verder versterkt door de recente nieuwbouw langs de Faberstraat / Steenweg en het gebruik van het binnenterrein door bedrijvigheid.

Foto 15 Oosterstraat

Functies

De buurt bestaat uit een mengeling van wonen en bedrijvigheid, enkele detailhandelvestigingen en kantoren aan huis.

Bebouwing

De bebouwing is qua architectuur, type en bouwvorm divers. Langs de linten staat aaneengesloten grondgebonden lintbebouwing met afzonderlijke woningen. Veelal in twee bouwlagen met kap. De oorspronkelijke lintbebouwing is nog duidelijk aanwezig langs de Oosterstraat, Laaressingel, Oldenzaalsestraat en Schouwinkstraat. Feitelijk staan ook aan de kleinere "binnen" straten lintbebouwing. Langs de Faberstraat / Steenweg is de oorspronkelijke bebouwing vervangen door nieuwbouw. De hoogte is gelijk gebleven. Op het binnenterrein zijn bedrijfshallen met kantoorruimte gesitueerd.

Verkeer

De linten zijn doorgaande woonstraten. Alle straten tussen de linten zijn smalle steenachtige woonstraten die qua situering grotendeels bepaald zijn door de beschikbare ruimte tussen de linten.

Groen en openbare ruimte

De kleinere woonstraten zijn sterk steenachtig ingericht. De straten zijn smal met een geringe rijbreedte en zeer smalle aparte voetpaden. Openbaar of privé groen ontbreekt veelal. De doorgaande wegen zijn breder en hebben parkeerstroken en smalle voetpaden, maar ontberen het groen eveneens. De Oosterstraat is door de doorgaande bomenrij en de groene enclave langs het spoor wel groenachtig van karakter. De grotere groengebieden zijn aan de randen gesitueerd.

3. Wederopbouwbuurt (50 t/m 70er jaren) - 't Ribbelt (deels)

Algemeen

't Ribbelt is zowel voor als na de Tweede Wereldoorlog gebouwd. Het naoorlogse deel wordt begrensd door de Laaressingel (west), aan de zuidzijde de rafelig oostrand van de vooroorlogse bouw (zie buurt 2), aan de oostzijde door de Dahliastraat en aan de noordzijde door het sportcomplex.

Ruimtelijke concept

Het ruimtelijk concept van de wederopbouwbuurt bestaat niet alleen uit de naoorlogse periode. De linten die de buurt markeren en ordenen zijn uit de vooroorlogse periode. De gebieden tussen de linten zijn geheel uit de wederopbouwperiode. Tussen de linten zijn typische verkavelingen met een eenduidige architectuur en inrichting van de openbare ruimte herkenbaar. Het ruimtelijk concept bestaat min of meer uit een orthogonaal systeem, waarbinnen langere rechthoekige verkavelingvlakken zijn ontstaan. De vlakken zijn omrand door woningen. Enkele vlakken, zoals het ROC scholeneiland en het woonzorgcomplex hebben een losse verkaveling.

foto 16 ROC Scholeneiland.

Functies

De woonfunctie staat centraal. Het is een woonbuurt aangevuld met bedrijvigheid, een klein winkelcentrum, enkele maatschappelijke voorzieningen, scholen en zorgwoningen.

Bebouwing

De buurt bestaat hoofdzakelijk uit een verzameling van grondgebonden woningen en enkele appartementencomplexen. Ook hier is de voor en naoorlogse indeling te herkennen. Langs de linten (Dahliastraat) staan vrijstaande woningen en 2 onder 1 kap woningen in twee bouwlagen met kap. Op de verkavelingvlakken staan aaneengesloten grondgebonden woningen, eveneens in 2 bouwlagen met kap. De portiekflats zijn in 3 bouwlagen (Dotterbloemstraat)

Verkeer

De verkeersstructuur is eenduidig en eenvoudig. De oude linten zijn doorgaande woonstraten met een beperkte stroomfunctie. De overige straten zijn korte woonstraten.

Groen en openbare ruimte

De woonstraten zijn als typische woonstraten uit de wederopbouwperiode ingericht. Dat wil zeggen met gescheiden verkeersruimte voor auto en voetganger en kleine voortuintjes. De inrichting is veelal symmetrisch van aard, eenvoudig, doelmatig en vriendelijk. De linten zijn door de grotere lengte meer stedelijk. Het groen in de buurt bestaat uit enkele aparte ruimten en parken (Anemoonstraat, Speenkruidstraat, Florapark, Roberskom) en openbaar groen. Er is veel openbaar groen in de woonstraten aanwezig.

4. Woonerfbuurt - Park Stokhorst

Algemeen

Het Park Stokhorst lig tussen de Noord Esmarkerrondweg (noord), de Oosterstraat (zuid), de oostzijde achter de woningen van de Dahliastraat (west) en de Floraparkstraat en het sportcentrum (noord).

Ruimtelijke concept

Park Stokhorst is een typisch voorbeeld van een buurt uit de 70er jaren. De strakke verkavelingopzet uit de wederopbouwperiode heeft plaats gemaakt voor een aaneenschakeling van kleine ruimten. De kleinschaligheid heeft de leefomgeving vanuit de woningen verruimd tot aan de direct aangrenzende openbare ruimte. De rechte straten met trottoirs en rijstroken zijn ingewisseld voor woonerven, waarbij de straat niet meer naar de verschillende gebruikers wordt opgedeeld. De woningen zijn gegroepeerd in kleine eenheden aan hofjes. De buurt is een aaneenschakeling van die hofjes. De schakeling loopt via een zigzaggende doorgaande weg. De ruimtelijke samenhang van al die afzonderlijke hofjes wordt versterkt door de ruimtelijk scheiding met de doorgaande wegen aan de rand of door de buurt. De scheiding krijgt vorm door langs de doorgaande weg de achtertuinen en een openbare groenstrook te situeren.

Functies

Park Stokhorst is een woonbuurt. In de buurt is tevens een winkelcentrum gevestigd. Het winkelcentrum bestaat uit een combinatie van woningen, winkels en voorzieningen.

Foto 17 winkelcentrum Park Stokhorst.

Bebouwing

De woonbebouwing bestaat uit grondgebonden woningen in twee bouwlagen met kap. De woningen zijn veelal in rijtjes van 4-8 woningen gebundeld De architectuur vertoont grote overeenkomsten. De bebouwing in het winkelcentrum is verbijzonderde. Naast een flat van 8 lagen staan enkele blokjes in 2-3 bouwlagen met een plat dak.

Verkeer

De Brakerhorst en Floraparkstraat zijn doorgaande wegen in de buurt. Alle andere straten zijn als woonerf ingericht. De Lippehorst verbindt in het zuidoostelijke deel van de buurt de hofjes aan elkaar. Door de aanhaking aan de Noord-Esmarkerrondweg hebben Lippehorst, Hoge Boekelerweg en Sleutelbloemweg ook een bescheiden buurtontsluitingsfunctie.

Groen en openbare ruimte

De hofjes en de woonerven zijn op zich zelf nogal steenachtig van aard. De privé-tuinen en enkele bomen in de openbare ruimte geven de directe woonomgeving een groen aanzicht. Het openbaar groen is vooral langs de doorgaande wegen en in enkele doorgaande groene stroken dwars door de buurt te vinden. De groenstroken zijn gecombineerd met voet- en fietspaden. Daarnaast ligt langs Hoge Boekelerweg een brede groenstrook. Deze zone is onderdeel geweest van de entree van de boerderij Stokhorst. De bomenrij in strak gelet getuigen nog daarvan.

5. Villabuurt Stokhorst

Algemeen

De villabuurt Stokhorst ligt tussen Noord Esmarkerrondweg (west), Stokhorstlaan / Driehoeksweg (noord) en Kleine Linderesweg (oost en zuid).

Ruimtelijke concept

De villabuurt Stokhorst is qua ruimtelijk opbouw verdeeld in een noordelijk en zuidelijk deel.

In het noordelijke deel is het gebied verkaveld vanuit een raamwerk. In het zuidelijk deel is de opzet meer opgebouwd vanuit een interne rondweg met kort doodlopende straatjes.

Foto 20 Heerschaphorst

Functies

De villabuurt Stokhorst is een woonbuurt met uitsluitend woningen. De wegen zijn verblijfswegen, veelal omzoomd door groene bermen. In het oudste gedeelte ligt langs de Weldamlaan een ruime groene binnenruimte.

Bebouwing

De bebouwing bestaat uit villa's in veelal twee bouwlagen met kap.

Verkeer

De straten zijn uitsluitend woonstraten. Aan de rand van de buurt liggen enkele vrijliggende wandel- en fietspaden.

Groen en openbare ruimte

Het groen in de buurt bestaat vooral in de privé-tuinen. In het noordelijk deel van de buurt is een waardevol groene ruimte uitgespaard. Langs de woonstraten ligt een groene berm met grasbegroeiing. Tussen het noordelijk en zuidelijk deel ligt een brede groenstrook.

Foto 19 Twickellaan nummer 16

2.2.2 Verkeer

Het bestemmingsplangebied heeft een duidelijke verkeersstructuur. In principe is de verkeersstructuur verdeeld in verkeersaders en verblijfsgebieden. Voor de verkeersaders geldt een maximumsnelheid van 50 km/uur. Voor de overige straten geldt een 30 km regime. De verkeersaders liggen als hoofdontsluitingswegen aan de randen van het gebied. In het (binnen)gebied zelf zijn alleen de Schouwinkstraat en de Noord Esmarkerrondweg (deels binnen het gebied) verkeersaders.

De interne ontsluiting loopt via de "Ring van Oost": de Faberstraat, Ribbelerbrinkstraat, Hoge Boekelerweg, Brakerhorst en de Floraparkstraat vormen een aaneengesloten ringvormige wegverbinding, waaraan de afzonderlijke buurten zijn ontsloten. De ring begint en eindigt aan de Laaressingel.

Elke buurt heeft in samenhang met het ruimtelijk concept een herkenbaar stratenpatroon. In het oudere deel ('t Ribbelt en Schreurserve) zijn de straten kort en recht. In de meer recente buurten (Stokhorst en Park Stokhorst) slingert een centrale gesitueerde weg door de buurt, waar hofjes of doodlopende wegen zijn aangehaakt. Een aantal wegen (waaronder de Kotkampweg, Floraparkstraat, Minkmaatstraat en Dahliastraat) zijn daarentegen lange rechte straten. Door de heldere wegenstructuur functioneert het plangebied, verkeerstechnisch gezien, naar behoren.

De helderheid vraagt echter wel om verkeersremmende maatregelen. In 1997/ 1998 is voor de wijken 't Ribbelt, Stokhorst, Park Stokhorst en Schreurserve een wijkverkeersplan opgesteld. In het bijzonder in de omgeving van scholen en bejaardenhuizen en op het kruispunt Floraparkstraat – Kotkampweg zijn snelheidsremmende maatregelen voorgesteld en deels ook al uitgevoerd. Het wijkverkeersplan vormt het uitgangspunt voor de toekomstige uitvoering van infrastructurele werken.

In het overgrote deel van het plangebied zijn er geen parkeerproblemen. De huidige parkeerproblematiek wordt overeenkomstig de visie aangepakt. De parkeermogelijkheden bij het huidige winkelcentrum zijn voldoende. Bij het nieuwe centrum worden, overeenkomstig de ASVV-richtlijnen, extra parkeerplaatsen gerealiseerd.

In het plangebied loopt via de Asterstraat, Minkmaatstraat, Gladiolenstraat, Floraparkstraat, Dotterbloemstraat, Ribbelerbrinkstraat, Hoge Boekelerweg, Brakerhorst, Floraparkstraat, Gladiolenstraat, Minkmaatstraat en Asterstraat een openbaar vervoerslijn. Over de Oldenzaalsestraat lopen nog en tweetal vervoerslijnen. Het plangebied is daarmee voldoende ontsloten.

Er zijn geen doorgaande vrijliggende fietsverbindingen in het plangebied aanwezig. Langs de verkeersaders in en net buiten het plangebied zijn fietsvoorzieningen aanwezig in de vorm van fietsstroken of –paden. In het plangebied liggen met name in de buurten Stokhorst en Park Stokhorst in de groenstroken enkele korte vrijliggende fiets-/ voetpaden. Op enkele plaatsen sluiten deze op het buitengebied aan.

2.2.3 Groen

Het bestemmingsplangebied kent een duidelijke ruimtelijke opbouw van het openbaar groen. Via de Oldenzaalsestraat dringt het buitengebied aan de noordzijde diep door in het plangebied. De groene wig binnen het plangebied bestaat voornamelijk uit sportvelden. Daarnaast kent het plangebied enkele waardevolle groene ruimten. De groene ruimten zijn deels onderdeel van de ruimtelijke structuur en deels autonoom. Het groen in het oostelijk deel van het plangebied is nadrukkelijk onderdeel van de structuur, terwijl het parkje langs de singel meer een op zich zelf staand groengebied is. Het groen nabij de voormalige boerderij Stokhorst verwijst door de dubbele bomenrij langs de voormalige ontsluitingsweg van het landgoed en door de open verbinding met het buitengebied naar het verleden. In de verdeling van de buurten in het Park Stokhorst is het groen zowel een scheidend als een verbindend element. Scheidend als buffer, verbindend door de voet- en fietspaden. In de villabuurt Stokhorst is het openbaar groen sterk verweven met de privé-tuinen. In het plangebied worden enkele wegen op fraaie wijze begeleid door openbaar groen.