Structuurvisie Buitengebied

2.1 Fysieke positionering

De gemeente Dalfsen is gelegen in het midden van de provincie Overijssel. De gemeente ligt aan de Overijsselse Vecht en grenst aan de gemeenten Staphorst, Hardenberg, Ommen, Raalte en Zwolle. Op 1 april 2011 telde de gemeente 27.335 inwoners.

2.1.1 Reliëf en morfologie

In morfologisch opzicht is de gemeente Dalfsen gelegen op de overgang van de oostelijk gelegen stuwwallen naar het westelijk gelegen IJsseldal. Tussen de stuwwallen liggen laagten waarin de Vecht en de Beneden Regge stromen.

De reliëfkaart geeft een indruk van de hoogteverschillen in het buitengebied. Net ten oosten van de gemeente Dalfsen is de Archemerberg gelegen (zie de rode/oranje vlek op onderstaande reliëfkaart) met een hoogte van ongeveer 60 m. Binnen de gemeente is sprake van een geleidelijk verval in hoogte van ongeveer 10 m boven N.A.P. in het oosten naar 0,5/1 m boven N.A.P. in het westen.

 

Afbeelding 2 - ReliëfkaartAfbeelding 3 - Groen en water

2.1.2 Groen en water

Het buitengebied van de gemeente Dalfsen kent sterke landschappelijke verschillen. Zo komt grootschalige beplanting ten noorden van de Vecht weinig voor. De grote bosgebieden concentreren zich op de hogere gronden ten zuiden van de Vecht. Veel van deze bossen behoren tot de diverse landgoederen in de gemeente.

Het noordelijke deel van de gemeente, rond Nieuwleusen, heeft ook een ander watersysteem. Hier is het landschap systematisch ontgonnen voor de veen- en turfwinning. De sloten wateren af naar het noorden in de richting van de Dedemsvaart.

Ten zuiden van de kern Dalfsen wateren de beken en weteringen af richting het laaggelegen IJsseldal. De beken ontspringen in de hooggelegen stuwwallen en gaan over in (gegraven) weteringen in de lagergelegen delen. De Vecht (en de Beneden Regge) zijn parels in het landschap. De Vecht en het Vechtdal gelden dan ook als grote trekpleisters voor het buitengebied. Naast de Vecht vormt het Overijssels Kanaal een markante verschijning in het landschap door zijn rechte loop.

Naast het oppervlaktewater is ook de oevergrondwaterwinning Vechterweerd een bijzonder element in de waterhuishouding. Voor een belangrijk deel wordt voor de waterwinning oppervlaktewater van de Vecht gebruikt dat door de bodem is gezuiverd.

2.1.3 Bebouwing

De bebouwingsconcentraties zijn verspreid gelegen in het buitengebied. De grootste kernen, Nieuwleusen, Dalfsen en Lemelerveld hebben een strategische ligging op de hogere gronden. Nieuwleusen ligt aan de Dedemsvaart, Dalfsen is gelegen aan de Vecht en door Lemelerveld stroomt het Overijssels Kanaal. Aan de westgrens van de gemeente zijn vanwege de nattere omstandigheden vrijwel geen bebouwingsconcentraties te vinden. Het buitengebied is gelegen in de invloedssfeer van de stad Zwolle.

Bijzondere elementen in het buitengebied van Dalfsen zijn de vele landgoederen. De landhuizen zijn parels in het landschap, waarbij kasteel Rechteren het meest bijzonder is.

Kasteel Rechteren

2.1.4 Infrastructuur

Opvallend in de infrastructuurlijnen is een noord-zuidgerichte oriëntatie, vrijwel parallel aan het hoogteverloop in het gebied. De A28 en de N(3)48 vormen de belangrijkste verbindingen richting het noorden en zuiden. Tussen deze wegen lopen regionale verbindingen die de gemeente Dalfsen aansluiten op het hoofdwegennet. Met name de N377 en de N340 hebben hierin een belangrijke functie, maar ook de N35 kan in dat kader worden genoemd. In het (oude) cultuurlandschap, waarin sprake is van meer reliëf en bochtige wegen, komen vrijwel geen N-wegen voor.

De spoorlijn Zwolle-Emmen doorkruist de gemeente Dalfsen. Dalfsen beschikt over een station aan deze spoorlijn.

Infrastructuur