Drachten De Drait - Morrapark

2.2. Ruimtelijke structuur

Het plangebied kent aan alle zijden een logische begrenzing in de vorm van een aantal (water)wegen. Dit zijn de Rijksweg A7, de Zuiderhogeweg en de Biskopswei en de waterwegen het Gaasterdiep, de Oude / Nieuwe Drait en de Drachtstervaart. De begrenzing tussen de beide woonwijken De Drait en Morrapark in de vorm van de Overstesingel, kan als een duidelijke grens tussen de beide wijken gezien worden. Binnen de verschillende gedeelten van De Drait is de interne ontsluitingsroute de Lauwers / Postlaan een duidelijke fysieke grens. Hierbij kan voor De Drait onderscheid worden gemaakt in een oostelijk deel (centraal in het plangebied) en een westelijk deel (ten noordwesten van dit centrale deel van het plangebied).

De ruimtelijke structuur van het plangebied wordt in belangrijke mate bepaald door de sterk van elkaar verschillende bouwstijl van beide wijken en beide delen van De Drait.

De Drait (oostelijk)

Binnen de wijkontsluitingswegen (de Lauwers / de Overstesingel / de Zuiderhogeweg) van het plangebied, is het oostelijke deel van De Drait gesitueerd. Dit deel van de wijk De Drait, gelegen in het centrale deel van het plangebied, is een seriematig opgezette wijk met een duidelijke afbakening naar de andere wijken toe en is te typeren als een typische jaren zeventig wijk. Een belangrijk beeldbepalend element in De Drait is het centraal gelegen winkelcentrum, waarlangs de centrale weg (de Eems) via het winkelcentrum een doorgaande verkeersfunctie in dit deelgebied heeft tussen de Overstesingel en de Lauwers. Structuurbepalend is de verkeersafwikkeling naar de wijkontsluitingswegen en de doorgaande brede groenstroken binnen de wijk, waarin een netwerk van voet- en fietspaden is aangebracht. Van west naar oost loopt door een brede groenstrook een fietspad. Door het groen te bundelen zijn grote herkenbare groengebieden en afzonderlijke woonbuurten binnen het oostelijke deel van De Drait ontstaan. De ruimtelijke structuur van dit deel van De Drait kan dan ook worden omschreven als een structuur met separate, losse buurtjes, die eenzijdig zijn ontsloten op de wijkontsluitingswegen van het plangebied. Deze woonbuurtjes, variërend van 150 tot 500 woningen, hebben in verband met de groenstructuur een relatief hoge dichtheid gekregen.

Het bebouwingsbeeld van de wijk is herkenbaar en er komen voornamelijk rijenbouw en halfvrijstaande woningen voor. Incidenteel komt er vrijstaande bebouwing voor. De bebouwing is hoofdzakelijk twee bouwlagen met kap. De architectuur is sober, maar zorgvuldig. De wijk heeft verder een ruime groene uitstraling (zowel intern als extern) door de vele open groene ruimten en het sterk structurerende groen aan de randen.

Naast woonbebouwing heeft dit deel van De Drait diverse voorzieningen. De meeste kenmerkende voorziening bestaat uit het winkelcentrum De Drait. Hier zijn naast diverse winkels ook een tankstation, een sporthal, scholen en een kerk gesitueerd. Verder zijn in het oostelijke deel van De Drait ook overige voorzieningen verspreid gesitueerd. Dit betreft een tankstation op de hoek van de Zuiderhogeweg en de Lauwers, en enkele scholen.

De Drait (westelijk)

Buiten de interne ontsluitingsweg van het plangebied is het westelijke bebouwingsdeel van woonwijk De Drait gesitueerd. Dit deel van het plangebied is gesitueerd tussen de Lauwers, de Oude Drait en de uitbreidingslocatie Drachtstervaart. Opvallend is de sterk structurerende groene ruimte in dit deelgebied langs de Oude Drait.

De bebouwing bestaat uit individuele vrijstaande bebouwing op ruime kavels met individuele detailleringen. Het bebouwingsbeeld is anders dan dat van de repeterende bebouwing van het oostelijke deel van De Drait. De bebouwing heeft een bungalowachtig karakter en bestaat grotendeels uit één bouwlaag met kap. De detaillering van de bebouwing is individueel met een sobere uitstraling.

Binnen het westelijke deel van De Drait zijn bungalowpark Slingeweg en uitbreidingslocatie Postlaan gerealiseerd. Bungalowpark Slingeweg bestaat uit een noordelijk en een zuidelijk deel en is in de jaren zeventig gerealiseerd. De woonbebouwing bestaat geheel uit vrijstaande woningen.

Tussen het noordelijke en zuidelijke deel van bungalowpark Slingeweg is eind jaren tachtig de uitbreidingslocatie Postlaan gerealiseerd. De oorspronkelijke houtwallen zijn zoveel mogelijk gehandhaafd en ingepast in het openbaar gebied. De bebouwing sluit aan bij de woningbouw van het bungalowpark Slingeweg. In dit gebied komen uitsluitend vrijstaande woningen voor. Deze woningen zijn in 1 of 2 lagen, al dan niet met kap gebouwd.

Het westelijke deel van De Drait heeft een ruime groene uitstraling (zowel intern als extern) door de vele open groene ruimten, het sterk structurerende groen aan de randen en de Oude Drait. In dit deel van De Drait zijn alleen woningen gesitueerd en geen gebouwen ten behoeve van maatschappelijk functies.

Morrapark

Morrapark kan worden gezien als een afzonderlijk deel van het plangebied. Dit deel ligt tussen de Oude Drait, de Overstesingel, de Oude Slingeweg en Rijksweg A7. Ten oosten van dit deelgebied is (buiten het plangebied) zorgcomplex Maartenswouden gesitueerd.

De wijk is begin jaren negentig gerealiseerd en is daarmee het meest recente deelgebied van dit bestemmingsplan. De wijk kenmerkt zich door een koppeling van wonen en werken op een milieuvriendelijke manier. Bij de structuur van Morrapark is het oorspronkelijke slagenlandschap vanuit milieu- en stedenbouwkundig oogpunt zo goed mogelijk gehandhaafd. De bestaande sloten en houtwallen zijn bij de realisatie van Morrapark gehandhaafd, waar de bebouwing tussen is gevoegd. De oostwestrichting is bepalend voor het plan. Verder is voor Morrapark kenmerkend dat water zich beweegt in een intern circuit, waarin aan de noordzijde van de wijk biezenvelden zijn opgenomen met het oog op de benodigde zelfreiniging.

In het noordelijke deel van Morrapark bestaat op elke kavel de mogelijkheid voor een kleine bedrijfsruimte met een aangebouwde woning. Hier komen ook losstaande woningen met werkruimten voor. In het zuidelijke deel zijn alleen reguliere woningen aanwezig. Hier zijn vrijstaande woningen, halfvrijstaande woningen en rijenwoningen gesitueerd.

De wijk is duurzaam ontwikkeld. Een deel van de woningen is gebouwd op basis van het principe duurzaam bouwen en bestaat voornamelijk uit één á twee bouwlagen met kap met overwegend een lichte kleurstelling. De vrijstaande woningen hebben een individuele detaillering terwijl de halfvrijstaande woningen en rijenwoningen samenhang vertonen per cluster.

De ontsluiting voor autoverkeer vindt plaats via de Morra, aansluitende op de Overstesingel. De Oude Slingeweg heeft voor autoverkeer slechts een ontsluitende functie voor de aanliggende woningen. Het fietspad in het Morrapark dat onder de Rijksweg A7 doorloopt vromt een belangrijke fietsroute voor Drachten.

In de noordwestpunt van dit deelgebied staat een kantorengebouw. Tenslotte is tussen de woonbebouwing in het Morrapark en de Rijksweg A7 een stuk grond aanwezig dat een agrarische functie heeft.

Overige gebieden

De overgebleven deelgebieden bevatten (grotendeels) andere functies dan wonen. Deze gebieden kenmerken zich door de zeer lage bebouwingsdichtheid in een overwegend groene setting. In de delen van het plangebied zijn verschillende voorzieningen gerealiseerd.

In het noordoosten van het plangebied (tussen de Lauwers en de Passchier Bollemansweg) bevinden zich het Slingepark en een trimbaan. Ten noorden hiervan wordt uitbreidingslocatie Drachtstervaart gerealiseerd, welke buiten het plangebied valt. Het Slingepark en de trimbaan bestaan vrijwel uitsluitend uit groen. In het Slingepark is tevens een skatebaan en een tienercentrum opgenomen.

In het noordwesten van het plangebied bevindt zich het Sportpark Drachtsterbos, tussen de Postlaan en uitbreidingslocatie Drachtstervaart. In dit deel van het plangebied zijn onder andere zeven voetbalvelden, een aantal oefenvelden en bijbehorende gebouwen en voorzieningen aan te treffen. De gebouwen (clubgebouwen en sportkantines) hebben een representatieve en alzijdige uitstraling. Daarnaast zijn ook eenvoudige dienstgebouwen aanwezig, zoals materiaalhokken en kleedgebouwen. De bebouwing is in één of twee bouwlagen al dan niet met kap uitgevoerd. De detaillering is overwegend sober en eenvoudig.

Jachthaven Buitenstvallaat is eveneens in het noordwesten van het plangebied gesitueerd. De Jachthaven kan voor boten worden bereikt via respectievelijk de Nieuwe Drait / Gaasterdiep of de Oude Drait. Voor autoverkeer is de jachthaven bereikbaar via de Postlaan. Ten behoeve van de jachthaven is een aantal gebouwen op deze locatie aanwezig. Naast de jachthaven zelf, zijn in dit deel ook bedrijven aanwezig die een relatie hebben met de jachtbouw. Tevens zijn hier enkele woningen aanwezig.