Overzichtskaart

Dit bestemmingsplan heeft betrekking op de herstructurering van het woongebied Sinnebuorren in Akkrum. Het gebied is weergegeven op de kaart voorafgaand aan deze toelichting.

LIGGING VAN HET PLANGEBIED

De voormalige gemeente Boarnsterhim heeft reeds geruime tijd gewerkt aan plannen voor het gebied Sinnebuorren. De economische crisis van de afgelopen jaren en, als gevolg daarvan, de perikelen op de woningmarkt, hebben echter ook gevolgen gehad voor de ontwikkeling van Sinnebuorren. Eind 2013 is daarom een nieuwe start met het project gemaakt. Hierbij zijn de financiële randvoorwaarden en het woningbouwprogramma aangepast aan het realisme van de huidige tijd.

Per 1 januari 2014 maakt Akkrum deel uit van de gemeente Heerenveen. Begin 2014 is daarom gestart met het opstellen van een (nieuw) stedenbouwkundig plan. De ambitie, om van Sinnebuorren een mooie, frisse buurt met een prettig woonklimaat te maken, staat nog steeds voorop, echter wel binnen de kaders ‘sober en doelmatig en duurzaam’.

VOORGESCHIEDENIS EN DOEL VAN HET PLAN

Het geldende bestemmingsplan is het plan Akkrum – Nes, dat sinds 9 februari 2011 onherroepelijk is.

VIGERENDE BESTEMMINGSPLAN

Deze toelichting is vormgegeven als een “toelichting nieuwe stijl”. Dit houdt in ‘to the point’, kort en bondig en waarbij zo veel mogelijk wordt verwezen naar de bron. Via een link zijn de specialistische rapporten, zoals beleidsstukken en milieukundige verantwoordingen ontsloten.

TOELICHTING NIEUWE STIJL

Na dit hoofdstuk is in hoofdstuk 2 de planbeschrijving gegeven met een verwijzing naar het ”Deelproject Herontwikkeling Akkrum Sinnebuorren Stedenbouwkundig plan”. Vervolgens is in hoofdstuk 3 het relevante beleid aangegeven met de verwijzingen naar de bronnen. In hoofdstuk 4 worden de diverse omgevingsaspecten opgesomd, met een koppeling naar de betreffende onderzoeksrapporten. Een juridische beschrijving van het plan is gegeven in hoofdstuk 5. In dit hoofdstuk wordt onder andere ingegaan op de diverse bestemmingen. Ten slotte gaat hoofdstuk 6 in op de uitvoerbaarheid van het plan. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de maatschappelijke en de economische uitvoerbaarheid.

LEESWIJZER

Aan de zuidwestzijde van Akkrum, in het buurtje tussen de Trigreppel en de Ulbe Twijnstrawei, zal de komende jaren grootschalige herstructurering plaatsvinden. De straat Sinnebuorren is het hart van dit buurtje. Stapsgewijs zullen ruim 100 woningen worden gesloopt en vervangen door een kleine 100 nieuwe woningen. Daarbij wordt ook het openbaar gebied aangepakt. In veel straten wordt de riolering vervangen en de straat heringericht. Het deel van de huurwoningen dat reeds eerder is gerenoveerd, blijft bestaan.

Het project Sinnebuorren wordt ontwikkeld in samenwerking tussen woningcorporatie Elkien en de Gemeente Heerenveen.

DE BEOOGDE ONTWIKKELING

De herontwikkeling van het buurtje rond de Sinnebuorren hangt samen met de realisatie van de zogenaamde Randweg. Momenteel is de route via de Buorren, door het (historisch) centrum van Akkrum, de enige route voor doorgaand verkeer. Doel van de randweg is het ontlasten van deze route van met name doorgaand vrachtverkeer en landbouwverkeer. De Randweg wordt in principe aangelegd op het tracé van de huidige Ulbe Twijnstrawei. Hiermee past de Randweg binnen de kaders van het geldende bestemmingsplan Akkrum-Nes en valt buiten het onderhavige bestemmingsplangebied.

SAMENHANG MET DEELPROJECT RANDWEG

De gemeente Heerenveen heeft de analyse van het plangebied Sinnebuorren in Akkrum, de uitgangspunten voor het plan en de uitwerking daarvan vastgelegd in het rapport ”Deelproject Herontwikkeling Akkrum Sinnebuorren Stedenbouwkundig plan”. Het deelrapport heeft ter inzage gelegen, de binnengekomen reacties zijn beoordeeld en verwerkt, vervolgens is het plan vastgesteld door de raad, zodat het de status van beleidsstuk heeft.

STEDENBOUWKUNDIG PLAN

Dit bestemmingsplan maakt de in het stedenbouwkundig plan opgenomen ruimtelijke ontwikkelingen planologisch mogelijk.

Voor het gebied is tevens een beeldkwaliteitsplan opgesteld, dat tegelijk met het bestemmingsplan ter vaststelling aan de gemeenteraad wordt voorgelegd.

BESTEMMINGSPLAN EN BEELDKWALITEITSPLAN

Het plan voor herstructurering van het plangebied is getoetst aan een aantal beleidsstukken:

• Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte, 2012 (Rijk)

• Streekplan Fryslân, 2007 (Provincie Fryslân)

• Provinciale Verordening Romte, 2014 (Provincie Fryslân)

• Provinciale vaarwegenverordening

• Bestemmingsplan Akkrum-Nes, 2009 (gemeente Boarnsterhim)

• Deelproject Herontwikkeling Akkrum Sinnebuorren Stedenbouwkundig plan

• Deelproject Herontwikkeling Akkrum Sinnebuorren Beeldkwaliteit plan, 2 september 2014 (gemeente Heerenveen)

Het Rijk laat de ruimtelijke ordening meer over aan gemeenten en provincies en kiest voor een selectieve inzet van rijksbeleid. De herstructurering van een woongebied zoals in Akkrum hoort niet bij de focus van het rijk.

CONCLUSIE RIJKSBELEID

Die onderwerpen die de provincie “van provinciaal belang” acht, zijn opgenomen in het Streekplan, dat in de verordening is vertaald naar regels. In de verordening worden “bestaand stedelijk gebied” en “landelijk gebied” onderscheiden. Op de kaarten ‘Begrenzing bestaand stedelijk gebied’ zijn voor de Friese kernen de grenzen van het bestaand stedelijk gebied aangegeven. Behalve de aangegeven gebieden wordt tot bestaand stedelijk gebied ook gerekend de gebieden die daaraan grenzen en sinds 1 januari 2010 zijn opgenomen in een onherroepelijk ruimtelijk plan voor nieuwe stedelijke functies.

Het plangebied ligt binnen het bestaand stedelijk gebied en komt daarmee overeen met het provinciale beleid.

De beoogde appartementen vallen buiten de invloedsfeer van de vaarwegenverordening van de Provincie, waardoor er geen beperkingen uit voortkomen.

CONCLUSIE PROVINCIAAL BELEID

Het plangebied ligt in het bestemmingsplan Akkrum-Nes van de voormalige gemeente Boarnsterhim en is voorzien van een wijzigingsbevoegdheid I. De gronden binnen de wijzigingsgrens kunnen worden gewijzigd in de bestemmingen Wonen, Woongebouw, Tuin, Groen, Verkeer en/of Water. De gemeente Heerenveen kiest er voor om een nieuw bestemmingsplan op te stellen, zodat de systematiek overeenkomt met de andere plannen binnen de gemeente. Ook heeft een bestemmingsplan in juridische zin een grotere toekomstwaarde dan een wijzigingsplan.

Zoals in het vorige hoofdstuk is aangegeven, is het rapport “Deelproject Herontwikkeling Akkrum Sinnebuorren Stedenbouwkundig plan” door de raad van de gemeente Heerenveen vastgesteld en daarmee een beleidsstuk. Dit stuk is de basis van het onderhavige bestemmingsplan.

Voor het plangebied is eveneens een beeldkwaliteitsplan opgesteld, dat tegelijk met het bestemmingsplan ter vaststelling aan de gemeenteraad wordt voorgelegd.

Dit bestemmingsplan past binnen de kaders van het gemeentelijk beleid.

CONCLUSIE GEMEENTELIJK BELEID

Om duidelijk te maken dat een plan uitvoerbaar is, moet volgens de wet een aantal onderzoeken worden uitgevoerd. Op 11 maart 2014 is door de gemeente Heerenveen een milieuadvies opgesteld. In dit advies zijn de aspecten geluid, lucht (fijn stof, stikstofoxide, stof, geur), externe veiligheid, bodem, licht en straling beoordeeld. Op 4 augustus 2014 heeft de gemeente Heerenveen een wateradvies opgesteld, dat op 4 september in een korte email positief is beoordeeld door Wetterskip Fryslân.

In aanvulling op het milieuadvies zijn de volgende separate onderzoeken uitgevoerd:

• Akoestisch onderzoek weg- en industrielawaai herstructurering wijk Sinnebuorren te Akkrum, 8 juli 2014 (Fumo)

• Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek Akkrum, Sinnebuorren (juni 2014) De Steekproef

• Waarderend archeologisch veldonderzoek 12 september 2014, De Steekproef

• Proefsleuvenonderzoek (PM)

• Nadere advisering plan Sinnebuorren m.b.t. luchtkwaliteit en externe veiligheid, 1 oktober 2014 (gemeente Heerenveen)

• Nader ecologisch onderzoek, 20 oktober 2014, EcoReest

Om de uitvoerbaarheid van het plan te waarborgen, zijn de volgende maatregelen nodig:

Binnen de wettelijke geluidszone van het industrieterrein Spikerboor dient voor de nieuwbouwwoningen en appartementen (al dan niet na gebruikmaking van de uitwerkingsregels) een hogere waarde te worden vastgesteld. Op basis van de vast te stellen hogere waarde van 55 dB(A) zijn verder geen extra maatregelen nodig in het kader van industrielawaai om te kunnen voldoen aan de voorwaarden van het bouwbesluit.

VASTSTELLEN HOGERE GELUIDSWAARDE

Uit het Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek komt naar voren dat voor een deel van het plangebied een nader onderzoek noodzakelijk is. Voorts wordt opgemerkt dat heien gewoonlijk is vrijgesteld van archeologisch onderzoek omdat slechts een gering percentage van de bodem wordt verstoord. Bij vindplaatsen genieten schroefpalen de voorkeur, omdat die eruit kunnen worden geschroefd, wat de bodem minder verstoord dan heipalen uittrekken.

Uit het Waarderend Archeologisch Veldonderzoek komt naar voren dat bij huisnummers Sinnebuorren 10, 11, 12 en 13 een terp ligt. De terp heeft een doorsnede van circa vijftig meter, waardoor sprake lijkt van een huisterp. De top van de terplaag is aangetroffen op dieptes tussen 45 en 115 centimeter beneden maaiveld. Gezien de vondsten lijkt de terp bewoond te zijn geweest tijdens zowel de periode late ijzertijd tot midden romeinse tijd als tijdens de middeleeuwen. Van het grootste deel van de terp lijkt de terpzool nog aanwezig.

Geadviseerd wordt om ter plaatse van de terp geen bodemingrepen te ondernemen die dieper reiken dan 40 centimeter beneden maaiveld. Op delen waar toch diepere ingrepen nodig zijn, wordt geadviseerd nader archeologisch onderzoek te plegen.

Geadviseerd wordt verder ter plaatse van het braakliggende terrein zuidwestelijk van de weg Sinnebuorren nader onderzoek uit te voeren met behulp van proefsleuven. Ter plaatse van de rest van de terp waar de straat, huizen en leidingen liggen, is een proefsleufonderzoek niet mogelijk. Als daar eventueel graafwerk gepland is, wordt geadviseerd dit te laten uitvoeren onder archeologische begeleiding.

Er is inmiddels opdracht gegeven voor een proefsleuvenonderzoek.

UITVOEREN NADER ONDERZOEK ARCHEOLOGIE

Voor het plangebied is ecologisch onderzoek uitgevoerd. Uit het onderzoek blijkt dat in het plangebied huismussen, vleermuizen (gewone en ruige dwergvleermuizen, laatvliegers) en gierzwaluwen voorkomen. Voor deze soorten wordt bij de herstructurering van Sinnebuorren volgens een soortenstandaard gewerkt, behalve voor de laatvlieger. Voor deze laatste soort wordt ontheffing ingevolge de Flora- en faunawet aangevraagd. Waarschijnlijk huizen in bomen in of nabij het plangebied ransuilen. Door het slopen van de nabij gelegen huizen zal de nestplaats vermoedelijk niet worden aangetast. Wel kan er verstoring van de nestplaats optreden. Door het dichte bladerdak is de exacte nestplaats niet vastgesteld. In de wintermaanden wordt dit nader onderzocht.  Na het vaststellen van de exacte nestlocatie worden, indien nodig, te nemen maatregelen bepaald.

UITKOMST ECOLOGISCH ONDERZOEK

De m.e.r.-beoordeling houdt in dat nagegaan moet worden of er activiteiten plaatsvinden die negatieve effecten op het milieu kunnen hebben. De grond-slag hiervoor is enerzijds het Besluit m.e.r. en anderzijds de hiervoor aangegeven milieuonderzoeken. De herstructurering overschrijdt geen drempelwaarde uit bijlage D van het Besluit m.e.r. Op basis van de resultaten van de voor dit plan uitgevoerde onderzoeken worden (mogelijk na het uitvoeren van maatregelen) onaanvaardbare milieueffecten niet verwacht.

VORMVRIJE M.E.R.-BEOORDELING

In de omgeving van het plangebied zijn geen inrichtingen aanwezig die beperkingen opleggen aan de met het bestemmingsplan beoogde herstructurering.

INRICHTINGEN IN NABIJHEID PLANGEBIED

Binnen het plangebied zijn geen ernstige bodemverontreinigingen of verdachte locaties bekend. De bodemsituatie legt derhalve in algemene zin geen beperkingen op aan de uitvoerbaarheid van het bestemmingsplan.

Bij de voorbereiding van omgevingsvergunningen, ter uitvoering van het bestemmingsplan, behoeven enkele aspecten nadere aandacht:

• van enkele gedempte watergangen is de aard en kwaliteit van het dempingsmateriaal niet bekend;

• bij de percelen Polsleatwei 1 en Ulbe Twijnstrawei 15-17 zijn saneringsmaatregelen uitgevoerd. Hier moet aandacht zijn voor mogelijke restverontreiniging binnen het plangebied;

• de mogelijke aanwezigheid van asbestverdachte locaties vormt een aandachtspunt.

Bij de aan/afvoer van grond en bouwstoffen zijn de vereisten uit het Besluit bodemkwaliteit van toepassing.

Ten aanzien van grondstromen wordt, waar mogelijk, gebruik gemaakt van de gemeentelijke bodemkwaliteitskaarten of, zo nodig, individuele partijkeuringen.

BODEM

In deze paragraaf wordt een korte toelichting gegeven op de inhoud van de bestemmingen in dit bestemmingsplan.

Groen

In plangebied was voor de herstructurering niet veel groen aanwezig. Op de plek waar voorheen de school stond (nu gesloopt) wordt een groene ruimte ingericht. Deze is bestemd als ‘Groen’. Binnen deze bestemming mogen geen gebouwen worden gebouwd.

Verkeer

De Ulbe Twijnstrawei zelf valt buiten de grens van dit bestemmingsplan, omdat herinrichting van deze weg tot randweg mogelijk is binnen de kaders van het vigerend bestemmingsplan Akkrum-Nes. Langs de weg zullen parkeerstroken, groen en een voetpad worden aangelegd. De zone, waarbinnen deze inrichting plaatsvindt, is opgenomen in het onderhavig bestemmingsplan en is bestemd als ‘Verkeer’. Deze bestemming is afgestemd op de mogelijkheden die het plan Akkrum-Nes biedt. Binnen deze bestemming mogen geen gebouwen worden gebouwd.

Verkeer - Verblijfsgebied

De overige wegen in het plangebied zijn straten met een beperkte verkeersfunctie in combinatie met een (openbare) verblijfsfunctie (parkeren, groen en dergelijke). Daarom zijn deze wegen bestemd als ‘Verkeer - Verblijfsgebied’. Binnen deze bestemming mogen geen gebouwen worden gebouwd.

Wonen

De woningen in de eerste fases van de herstructurering vallen onder de bestemming ‘Wonen’. Binnen deze bestemmingen is een grote mate van flexibiliteit nagestreefd. De woningen moeten worden gebouwd in een bouwvlak, maar er hoeft niet in de voorste bouwgrens te worden gebouwd. Voor de woningen aan de weg Sinnebuorren, het gedeelte tussen het Dwerspaed en het Boerepaed, geldt dat gestreefd wordt naar een verruiming van het profiel in het middengedeelte. Enige verspringing van de voorgevels ten opzichte van elkaar is wenselijk. In het beeldkwaliteitsplan is dit verder uitgewerkt.

Per bouwvlak is een maximaal aantal aaneen te bouwen woningen aangegeven. Aan de Ulbe Twijnstrawei mogen maximaal 6 woningen aaneen worden gebouwd, terwijl aan de Sinnebuorren maximaal 4 woningen en voor een reeds vernieuwd rijtje maximaal 5 woningen aaneen mogen worden gebouwd. Dit is een maximum aantal en het betekent ook dat enkele dubbele of vrijstaande woningen mogen worden gebouwd. In het beeldkwaliteitsplan is dit verder uitgewerkt.

Per bouwvlak geldt ook een maximum aantal woningen. De goothoogte van een woning is op de verbeelding aangegeven. Langs de Ulbe Twijnstrawei mag deze maximaal 6 meter bedragen en langs de Sinnebuorren veelal maximaal 4 meter. Voor de reeds vernieuwde woningen geldt een goothoogte van maximaal 6 meter. De dakhelling van woningen moet tussen 30 en 60 graden liggen.

De gezamenlijke oppervlakte van bijbehorende bouwwerken bij een woning verschilt per type woning en bedraagt maximaal 100 m² bij een vrijstaande woning, twee-onder-één-kap- of hoekwoning en maximaal 50 m² bij een tussenwoning.

Wonen - Uit te werken

De woningen in de laatste fase van de herstructurering van het plangebied dienen door middel van een uitwerkingsplicht in de bestemming ‘Wonen - uit te werken’ onder voorwaarden gerealiseerd worden. Wanneer duidelijkheid is over de concrete invulling van het gebied, kan op basis van de uit te werken bestemming een uitwerkingsplan worden opgesteld. Er mogen zowel appartementen als grondgebonden woningen worden gebouwd tot een aantal van ten hoogste 32. Indien appartementen in de vorm van een woongebouw zullen worden gebouwd, mag de bouwhoogte ten hoogste 16 m bedragen. Indien grondgebonden woningen worden gerealiseerd, mag de goothoogte ten hoogste 6 meter bedragen. De bebouwingsregeling en de inrichting van het openbaar gebied wordt afgestemd op de mogelijkheden in de rest van het plan. Ook voor dit gedeelte zal te zijner tijd een beeldkwaliteitsplan worden opgesteld.

Het plan wordt ontwikkeld door de gemeente Heerenveen en woningcorporatie Elkien. Voor het plan is een anterieure overeenkomst gesloten, waaruit de financiële uitvoerbaarheid blijkt.

ECONOMISCHE UITVOERBAARHEID

Dit bestemmingsplan is gebaseerd op het rapport “Deelproject Herontwikkeling Akkrum Sinnebuorren Stedenbouwkundig plan”. Het stedenbouwkundig plan is uitvoerig met de bewoners van de wijk en de omgeving besproken. De antwoordnota van de inspraak op het stedenbouwkundig plan is als bijlage bij dit bestemmingsplan opgenomen.

MAATSCHAPPELIJKE UITVOERBAARHEID

Het plan is in het kader van artikel 3.1.1 Bro voorgelegd aan de Brandweer Fryslân en de provincie Fryslân.

Brandweer Fryslân

De Brandweer Fryslân constateert dat geen problemen spelen met betrekking tot het aspect externe veiligheid. Mocht de randweg in de toekomst een rol gaan spelen in het vervoer van gevaarlijke stoffen, dan moet dit besluit correct worden voorbereid.

De bereikbaarheid van het plangebied verbetert door de beoogde randweg. Uitgaande van handhaving van het stratenpatroon, zal het plangebied voldoende toegankelijk zijn voor de brandweer. De brandweer zou t.z.t. graag het stratenplan beoordelen.

De brandweer wil graag bij de uitvoering van het bestemmingplan worden betrokken, om tot een acceptabele dekking van bluswatervoorzieningen te komen.

Ten aanzien van opkomsttijden en zelfredzaamheid worden geen knelpunten voorzien. De brandweer vraagt betrokken te worden bij bouwplantoetsing, ter uitvoering van het bestemmingsplan.

Reactie

De reactie van de Brandweer Fryslân geeft geen aanleiding tot aanpassingen van het bestemmingsplan.

De opmerkingen van de Brandweer Fryslân worden betrokken bij relevante technische aspecten bij de uitvoering van het bestemmingsplan.

GS van Fryslân

GS vragen de uitkomsten van de archeologische onderzoeken op te nemen in het ontwerp-bestemmingsplan en, indien nodig, een regeling in het bestemmingsplan op te nemen, waarmee de archeologische waarden worden beschermd.

Verder wijzen GS erop dat bij het ontwerp-bestemmingsplan duidelijk moet zijn of de ontheffing van de Flora- en faunawet verleenbaar is.

Ten aanzien van de beoogde woningen binnen de geluidszone van het industrieterrein Spikerboar wijzen GS erop, dat tegelijk met de ter inzagelegging van het ontwerp-bestemmingsplan een ontwerp-besluit hogere waarden Wet geluidhinder (Wgh) ter inzage gelegd moet worden.

Reactie

In het ontwerp-bestemmingsplan is een regeling opgenomen, waarmee de archeologische waarden worden beschermd die zijn geconstateerd in het waarderend onderzoek. De uitkomsten van het proefsleuvenonderzoek waren niet tijdig beschikbaar voor verwerking in het ontwerp-bestemmingsplan. Dit betreft een relatief gering deel van het plangebied. De uitkomsten van het proefsleuvenonderzoek worden voor of bij vaststelling in het bestemmingsplan verwerkt.

De aanvraag ontheffing Flora- en faunawet wordt voorbereid door woningcorporatie Elkien. Bij de vaststelling van het bestemmingsplan zal voldoende inzicht bestaan in de verleenbaar van de ontheffing.

Het ontwerp-besluit hogere waarde Wgh wordt tegelijk met het ontwerp-bestemmingsplan ter inzage gelegd.

OVERLEG EX. ARTIKEL 3.1.1 BRO