Jirnsum

4.5 Water

Vanwege het grote belang van het water in de ruimtelijke inrichting wordt van gemeenten een sterke betrokkenheid met water bij het opstellen van ruimtelijke plannen verwacht. De watertoets is een verplicht onderdeel in bestemmingsplannen geworden. De gemeente heeft Wetterskip Fryslan geinformeerd over het plan Actualisatie bestemmingsplan Jirnsum via de Digitale watertoets (www.dewatertoets.nl). Hiermee is bepaald dat het plan geen invloed heeft op de waterhuishouding en de afvalwaterketen. Verder overleg met Wetterskip Fryslan is niet nodig. Wetterskip Fryslan geeft een positief wateradvies.

Beleid

Het beleid met betrekking tot water is onder meer beschreven in het "Nationaal Waterplan", het provinciaal "Waterhuishoudingsplan 2010-2015, getiteld: Wiis mei wetter" en het waterbeheerplan 2010-2015 van het Wetterskip Fryslân met de titel "Wetter jout de romte kwaliteit".

Als beleidsuitgangspunt geldt de kwantiteitstrits "vasthouden-bergen-afvoeren": Bij de ruimtelijke inrichting wordt rekening gehouden met de waterhuishoudkundige situatie. Vertrekpunt is dat de huidige situatie niet nadelig wordt beïnvloed. Hemelwater zal zoveel als mogelijk binnen het plangebied worden vastgehouden en/of worden geborgen. Hemelwater afkomstig van schone oppervlakte kan worden afgekoppeld. Infiltratiemogelijkheden worden maximaal benut. Om eventuele verontreiniging van bodem, grond- en oppervlaktewater te voorkomen worden duurzame, niet-uitlogende bouwmaterialen en een milieuvriendelijk beheer en onderhoud toegepast. Bij ontwikkelingen in het plangebied zal bij de aanleg van riolering op verbetering van het rioolstelsel worden aangestuurd. Gedacht moet worden aan afkoppelen, verbeterd gescheiden stelsel of gelijkwaardig rioolstelsel. Geprobeerd moet worden zo veel mogelijk overstortpunten en overstortfrequenties te minimaliseren.

De gemeente heeft in samenwerking met Wetterskip Fryslân een waterplan opgesteld. Het Waterplan Boarnsterhim is op 7 juli 2010 door de gemeenteraad vastgesteld. Het doel van het waterplan is het ontwikkelen van een gemeenschappelijke visie van de gemeente en het waterschap op integraal en duurzaam waterbeheer in Boarnsterhim. Gemeente en Wetterskip werken nauw samen op alle niveaus en er is sprake van integrale beleidsvorming. In het Waterplan wordt een aanzet gegeven voor projecten die kunnen worden uitgevoerd om knelpunten in de huidige situatie op te lossen, kansen te benutten en de visie te bewerkstelligen.

Situatie

Het water in Jirnsum bestaat uit de rivier de Boarn en het water langs de Terpranewei. De rivier De Boarn die door Jirnsum loopt heeft een belangrijke functie voor de doorgaande recreatievaart. Voor de Boarn is de Vaarwegverordening Friesland (1991) van toepassing. Voor deze wateren geldt een zone, afgebakend door de zogenoemde beheersgrens, waarbinnen het verboden is "een werk te maken, op te richten of te hebben" zonder ontheffing. Ook wijzigingen in de bestaande bebouwing zijn niet zonder toestemming van de provincie als vaarwegbeheerder toegestaan. Voor de Boarn geldt een beheersafstand van 10 meter en een bebouwingsvrije zone van 5 meter.

Effecten op de waterhuishouding

Om eventueel negatieve effecten van nieuwe ontwikkelingen op de waterhuishouding te ondervangen zullen onderstaande maatregelen genomen worden. Er is onderscheid gemaakt tussen de aspecten waterkwaliteit, waterkwantiteit en veiligheid.

Waterkwaliteit

Om het oppervlaktewater schoon te houden zal getracht worden bij herstructurering en nieuwbouw toepassing van milieubezwaarlijke bouwmaterialen te voorkomen.

Waterkwantiteit

In het waterplan wordt aandacht gevraagd voor het feit dat er in Jirnsum veel (ook schoon) regenwater van verhard oppervlak op het gemengde riool wordt geloosd. Indien zich kansen voordoen dit (schone) regenwater af te koppelen worden deze kansen zoveel mogelijk benut.

Bij herstructurering en bij nieuwbouw zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met voldoende drooglegging voor wegen en gebouwen. Bij herstructurering zal waterberging in de vorm van 10% oppervlaktewater ten opzichte van de toename van verhard oppervlak gerealiseerd worden. Is hiervoor binnen het plangebied geen ruimte, dan zal elders in het peilvak of bemalingsgebied deze berging moeten worden gecreëerd. Bij de aanleg van nieuwe watergangen of waterlichamen wordt bij voldoende ruimte en indien in het plan inpasbaar een talud aangehouden van 1:2 en anders een minimaal talud van 2:3.

Veiligheid

De hoofdwatergangen, de waterkeringen en de rioolpersleidingen in het plangebied zijn afdoende beschermd in de Keur en de Legger van Wetterskip Fryslân, dan wel door middel van een zakelijk recht.

Watergebiedsplan Skarsterlan en omgeving

Wetterskip Fryslân gaat Watergebiedsplannen (WGP-en) maken. Daarvoor is het beheergebied opgedeeld in 19 gebieden (zie afbeelding Kaart Beheersgebieden). In een WGP staan maatregelen die het waterschap de komende jaren gaat uitvoeren. Om knelpunten in waterbeheersing op te lossen voor de verschillende vormen van grondgebruik en om de waterhuishouding klimaatbestendig te maken. Knelpunten die kunnen voorkomen zijn verdroging van natuur, droogte- of natschade in de landbouw, te hoge of te lage waterpeilen en daling van de veenbodem. Ook gaat het waterschap in de WGP-en invulling geven aan de wettelijke eisen op het gebied van waterkwaliteit en de ecologische hoofdstructuur.

Jirnsum valt in het watergebiedsplan Skarsterlan en omgeving. Deze WGP wordt opgesteld tussen 2011 en 2014. Voor de totstandkoming van dit integrale watergebiedsplan wordt geïnventariseerd in hoeverre de waterhuishouding is afgestemd op de functies in het gebied. Hierbij wordt gekeken naar de grondwaterstand, (frequentie van) wateroverlast, waterkwaliteit in het kader van de Kaderrichtlijn Water (KRW) en veiligheid. Waar situaties niet voldoen wordt gekeken naar mogelijkheden van aanpassing van de waterhuishouding of naar functiewijziging.

afbeelding Kaart Beheersgebieden