Bestemmingsplan Kranenburg-Stadspark

3.5 Openbare ruimte

3.5.1 Groenstructuur

Kranenburg en Buitenhof

Het bedrijvenpark Kranenburg en de woonwijk Buitenhof hebben een heldere groenstructuur die de stedenbouwkundige opzet versterkt. Het centrale woongedeelte wordt omringd door water. In dit gedeelte van de wijk lopen de woonstraten in noord-zuid richting. Elke woonstraat is voorzien van laanbeplanting in grasstroken. Centraal door de wijk loopt een noord-zuid verbinding, de Hunsingolaan welke begeleid wordt door laanbeplanting. Deze laan wordt gekruist door oost-west verbindingen, de Eemsgolaan en de Fivelgolaan. De Eemsgolaan wordt ook begeleid met laanbeplanting, de Fivelgolaan is een bredere grasstrook waarin los gestrooid bomen staan. De Fivelgolaan vormt tevens via een groene scheg een directe verbinding met het Stadspark. Op de kruising van deze assenstructuur is een wijkparkje gerealiseerd. De zuidkant van de wijk wordt begrensd door een bedrijventerrein langs de A7. Tussen het bedrijventerrein en de woonwijk ligt een strook water met ecologische waarden en aan de zijde van het bedrijventerrein een strook opgaande beplanting. Dit groen dient zowel als buffer tussen bedrijven en woningen als een wandelgebied.

Langs de A7 ligt voor de bedrijven een open groenzone. Deze zone wordt bewust open gehouden zodat de bedrijven zich kunnen presenteren naar de A7. Het terrein loopt op naar de bedrijven toe, achter dit talud is het parkeren gerealiseerd zodat dit zoveel mogelijk uit het zicht gebeurt. De groenzone verbreedt zich ter plaatse van de stadsmarkering van Libeskind en vormt hier tevens een entree van de wijk. Hier bevindt zich ter hoogte van de Bornster Tol een skate-voorziening voor de jeugd van Buitenhof en De Kring.

Aan de oostkant van de wijk ligt een volkstuinencomplex. Tussen het centrale woongedeelte en het volkstuinencomplex ligt een watergang. Langs deze watergang is aan de volkstuinenzijde een strook ecologisch groen gerealiseerd welke aan de noordkant breder wordt. Deze strook en het water dienen als ecologische verbinding door de wijk. Aan de noordzijde van de wijk ligt de Peizerweg. Dit is een oude toegangsweg naar Groningen waaraan lintbebouwing is ontstaan. Deze bebouwing wordt aan de zuidzijde begrensd door een strook groen en een watergang.

De landschappelijke dragers zoals de Hunsingolaan en Eemsgolaan, evenals de groene buffers rondom het bedrijventerrein, zijn als Groen bestemd. Hier is in principe geen bebouwing mogelijk. Ook met verharding moet terughoudend worden omgegaan. Bescherming van het groene karakter heeft prioriteit. Ook de minder belangrijke structuurbepalende groene elementen, zoals de groene inrichting op De Kring en groene strookjes langs de Peizerweg hebben een groenbestemming. Verder heeft ook de bufferzone tussen het volkstuinencomplex en de woonwijk Buitenhof, die ecologische waarden bezit, de bestemming Groen gekregen.

Stadspark

Het Stadspark is zoals de naam al zegt het stadspark van Groningen. Gelegen aan de zuidwestkant van de stad vormt het de grootste groenvoorziening van de stad. Het park is ooit opgericht als een particulier initiatief (zie paragraaf 3.1.1).

Diverse periodes in de ontstaansgeschiedenis zijn nog herkenbaar. Allereerst is er het ontwerp van Springer met de in paragraaf 3.1.1. beschreven elementen. Na de tweede wereldoorlog werd het park overgedragen aan de gemeente. Eind jaren '60 is aan de noordzijde van het park een grote uitbreiding gerealiseerd. Deze bestond uit voorzieningen als een botanische tuin, een kinderboerderij, een verkeerstuin, midgetgolfbaan, volières en een overdekt ijsstadion in het voorpark.

In 1978 werd de westelijke ringweg en de A7 aangelegd. De westelijke ringweg deelde het park in tweeën waardoor er ook nu nog een ruimtelijke verdeling is tussen het voorpark en de rest van het stadspark.

Het park in de huidige vorm is inmiddels omsloten door het stedelijk weefsel. Belangrijke structuurdragers zijn nog steeds de door Springer ontworpen vijverpartij, de drafbaan en de Concourslaan in het verlengde van de Parkweg. Functioneel en ruimtelijk heeft het park echter meer potentie. De noordzijde van het park heeft een onduidelijke structuur en programmatisch heeft het park nog te weinig te bieden. Mede daarom is in 2005 in opdracht van de gemeente een structuurvisie opgesteld, genaamd “De verborgen schat”.

De vertaling naar het bestemmingsplan is als volgt. Het grootste deel van het Stadspark heeft de bestemming Groen. De kenmerkende wegenstructuur is bestemd als Verkeer. Binnen Groen is in principe geen bebouwing toegestaan met uitzondering van de schuilhutjes ten behoeve van de kinderboerderij en dierenweides. Hier zijn ook beperkte uitbreidingsmogelijkheden geboden. Structuurbepalend water heeft de bestemming Water. Binnen de bestemming Groen is ook de speeltuin naast de kinderboerderij opgenomen en de verspreid door het park voorkomende beelden en monumenten.

boomstructuurplan

In het bomenstructuurplan zijn de belangrijkste boomstructuren van het plangebied vastgesteld. Op bijgevoegde kaarten zijn de structuren weergegeven. In het Stadspark behoren de Concourslaan en de Leonard Springerlaan tot de hoofdstructuur. In Kranenburg geldt dat voor de Peizerweg, Eemsgolaan en Hunsingolaan. Ook de verbinding (fietspad) met het Stadspark maakt deel uit van de hoofdstructuur. De overige laanbomenstructuren in Buitenhof zijn allemaal nevenstructuur.

In het Stadspark staan veel monumentale bomen.

Groenstructuur Stadspark

Groenstructuur Kranenburg

groenstructuurplan

In de groenstructuurvisie Groene Pepers (vastgesteld in maart 2009) is op de groenstructuurkaart onderscheid gemaakt tussen de basisgroenstructuur en de nevengroenstructuur. Gestreefd wordt naar versterking van de functionele kwaliteit en complementering van (de samenhang in) de basisgroenstructuur.

Het Stadspark valt volgens de groenstructuurvisie in het geheel onder het basisgroen. Dit geldt ook voor de groene buffers langs de A7 en de westelijke ringweg. In de wijk Buitenhof behoort het wijkparkje tot het basisgroen. De laanboomstructuren langs de verschillende woonstraten zijn nevengroen. Dit geldt ook voor het groen rondom het bedrijventerrein. De zone tussen bedrijven en snelweg, alsmede langs de Peizerweg, is basisgroen.

Basisgroen en nevengroen

3.5.2 Waterstructuur

Vanuit het zuiden lopen diverse waterlopen in de richting van het plangebied. Het gaat hier om de afwatering van het Drents Plateau (Eelderdiep en omgelegde Eelderdiep). De waterlopen liepen oorspronkelijk door het veengebied van het plangebied. Nu zijn deze structuren niet meer aanwezig. De waterstructuren in Kranenburg ondersteunen de stedenbouwkundige structuur. Het water vormt de scheiding tussen de verschillende deelgebieden. Tussen het bedrijvenpark Kranenburg en de woonwijk Buitenhof ligt naast een brede groen strook een waterstrook. Aan de westkant vormt water eveneens een scheiding tussen het woonwagencentrum De Kring en Buitenhof. Aan de oostkant ligt een brede ecologische waterstrook.

In het Stadspark maakt water onderdeel uit van het oorspronkelijke ontwerp. Zo is de vijver voor het paviljoen een belangrijk onderdeel in het groenconcept. Ook de waterlopen door het noordelijk deel zijn van belang voor de groene beleving van het park. In het voorpark ligt een vijver. Op deze locatie was vroeger de ijsbaan gerealiseerd, maar is nu een groengebied dat vooral gebruikt wordt voor 'lunchwalkers' van het Martini Trade Park.

Inzet van het bestemmingsplan is het beschermen van deze waterstructuren. In het deelgebied Kranenburg maken de waterstructuren wezenlijk onderdeel uit van de stedenbouwkundige structuur. In het Stadspark behoren ze tot het oorspronkelijke historische ontwerp. De waterlopen krijgen de bestemming Water. Ondergeschikt water wordt ondergebracht in reguliere bestemmingen.