Bestemmingsplan Kleine Dorpskernen Ten Boer

2.2 Gemeentelijk beleid

Structuurvisie

In de Structuurvisie Ten Boer (2001) heeft de gemeente de kernpunten van het beleid ten aanzien wonen, werken, verkeer en recreëren vastgelegd. Voor de dorpen in de gemeente zijn kernprofielen uitgewerkt waarin de belangrijkste ontwikkelingen uiteen zijn gezet. Centraal in de structuurvisie staat ‘leefbaarheid’.

De Structuurvisie stelt dat het bij wonen in het algemeen gaat om de zorg voor een evenwichtige bevolkingssamenstelling. Dat wil zeggen dat alle leeftijdsgroepen keuze moeten hebben op de woningmarkt. Bij het ontwikkelen van nieuwbouwlocaties dienen keuzes gemaakt te worden over de inrichting. Voor de kleinere kernen in de gemeente Ten Boer maakt woningbouw deel uit van de meer algemene zorg voor het instandhouden van de leefbaarheid van deze dorpen. Woningbouw is hier geen doel op zich, maar een afgeleide van de noodzaak om de betreffende kernen 'in conditie te houden'. Uitbreiding is alleen gerelateerd aan de plaatselijke behoefte en binnen de ruimtelijke randvoorwaarden. De lokale ruimtelijke structuur kan kansen bieden. Voor de dorpen Garmerwolde, Thesinge en Ten Post is aangegeven dat 'uitbreiden' in de kern een optie is. Voor het dorp Woltersum is 'inbreiden in de kern' een optie.

Afbeelding uit de Structuurvisie Ten Boer tav wonen

Wat betreft werken gaat het met name om het economisch profiel van de gemeente. Hierbij wordt in de structuurvisie gesproken over representativiteit, kwaliteit, herkenbaarheid en mogelijkheden voor werken-wonen. De landbouw is een belangrijke ruimtelijke factor in het buitengebied. De kwaliteit van de bestaande bedrijventerreinen moeten in stand worden gehouden door de bereikbaarheid optimaal te houden. Op de bijbehorende kaart staat het industriele bedrijventerrein in Ten Post en het bedrijventerrein in Winneweer aangegeven.

Afbeelding uit de Structuurvisie Ten Boer tav werken

Wat betreft verkeer heeft de provincie zich inmiddels uitgesproken voor een studie naar een nieuwe wegverbinding tussen de N46 en de N360. Met de provincie zal afstemming plaatsvinden over de gevolgen die deze verbinding zal hebben voor de toekomstige ontwikkeling van Ten Boer.

Wat betreft recreatie en toerisme zorgt de ligging van Ten Boer voor een functie als uitloopgebied voor de stad Groningen. Daarnaast geeft de aanwezigheid van water mogelijkheden voor de op het water gerichte dag- en verblijfsrecreatie. Hierbij biedt de veranderende rol van het Damsterdiep de komende jaren kansen. Met betrekking tot de verblijfsrecreatie kan een versterking worden nagestreefd van het kleinschalig kamperen (bij de boer). Dit kan gekoppeld worden aan kruispunten van vaarroutes.

De structuurvisie schetst de ruimtelijke kaders voor de toekomstige dorpsontwikkeling. Om de

landschappelijke kwaliteiten te behouden moeten de natuurlijke grenzen zo veel mogelijk in stand

worden gehouden. Woningbouw dient daarom zoveel mogelijk aan te sluiten op de bestaande

dorpsstructuren en waar mogelijk te versterken. Bij planontwikkeling dient in het algemeen aandacht

te worden besteed aan de volgende aspecten:

• Kleinschaligheid en overzichtelijkheid zijn karakteristieke kwaliteiten van wonen in het dorp.
• De wierden en het Damsterdiep vormen beeldmerken van de dorpen met de doorzichten naar het open landelijk gebied als belangrijke visuele en ruimtelijke kwaliteit.
• Karakteristieke en monumentale boerderijen en (kerk)gebouwen moeten goed ingepast worden.
• Op dorpsniveau dienen nieuwe ontwikkelingen bij te dragen aan (verbetering van) heldere en duurzame hoofdstructuren.
• Het in stand houden en versterken van de blauwe en groene structuren.

Afbeeldingen uit de Structuurvisie Ten Boer (2001) voor de acht dorpen

Het huidige structuurplan is verouderd. Voor dit bestemmingsplan kunnen er dan ook niet echt meer zaken aan ontleend worden. Op dit moment bestaan er wel plannen voor het maken van een nieuwe structuurvisie, maar zijn er nog geen middelen beschikbaar.

Woonvisie Ten Boer 2009-2015

De Woonvisie Ten Boer 2009-2015 dateert van augustus 2009. De woonvisie schetst de ontwikkeling van het wonen in de gemeente Ten Boer tot 2015. De woonvisie vormt hiermee de onderbouwing van het gemeentelijke woningbouw- en transformatieprogramma.

De bevolking in Ten Boer bedraagt ruim 7.200 personen, waarvan de meeste in de kern Ten Boer zelf wonen. De bevolking is in de kern Ten Boer toegenomen, de andere dorpen zijn in inwonertal achteruit gegaan.

De gemeente Ten Boer telt ruim 2.700 woningen, waarvan het merendeel in de plaats Ten Boer staat. Ten Post, Thesinge, Garmerwolde en Woltersum zijn de andere, wat grotere dorpen met tussen de 150 en 350 woningen. Het percentage koopwoningen behoort met 83% tot het hoogste in de provincie Groningen. Dit weerspiegelt de functie van de gemeente als typische forensengemeente met vanouds veel particulier bezit. De corporatie Wierden en Borgen heeft verreweg het grootste deel van de sociale huurwoningen in zijn bezit. In absolute zin staan de meeste huurwoningen van Wierden en Borgen in de kern Ten Boer. Bijna alle woningen in Ten Boer zijn grondgebonden woningen. Bijna de helft van de particuliere woningvoorraad betreft vrijstaande woningen. De huurwoningen zijn ook overwegend grondgebonden. Rijwoningen zijn dan het meest voorkomende woningtype.

Ten Boer is een typische landelijke forensengemeente. Op de regionale woningmarkt vervult de plaats een rol in de opvang van de regionale behoefte aan dorpswonen en van de behoefte aan senioregevolg van gezinsverdunning moet het aantal woningen harder stijgen dan de verwachte bevolkingstoename. Maar om de ambitie van schakelgemeente waar te maken moeten er ook meer huishoudens van buiten Ten Boer aangetrokken worden dan nu structureel het geval is. Om dit te bereiken moet de gemeente zich meer profileren als aantrekkelijke gemeente voor starters en jonge gezinnen die landelijk en ruim willen wonen, op steenworp afstand van de gemeente Groningen. In het kader van de Regiovisie is afgesproken dat Ten Boer 45 woningen per jaar mag bouwen. Naast nieuwbouw moet de vraag bediend worden door doorstroming en herstructurering, wat nauwe samenwerking tussen de gemeente en Wierden en Borgen vereist.

De nabijheid van de stad Groningen betekent voor de dorpen Thesinge en Garmerwolde dat deze een

sterke woondruk ondervinden uit de stad Groningen; vooral in het segment ruim en landelijk wonen. In

de overige dorpen is de invloedssfeer van de stad minder groot. Met uitzondering van Ten Post zijn

het karakteristieke kleine Groningse plattelandsdorpen met een agrarische oorsprong.

Een leefbaar dorp is een dorp waar het ‘goed wonen en goed leven’ is. Wat goed wonen en leven is, is evenwel niet voor iedereen gelijk. Er is voor gekozen om de nieuwbouw en complexgewijze ouderenhuisvesting zo veel mogelijk te concentreren in de hoofdkern Ten Boer. Dit betekent dat in de kleinere kernen het accent ligt op behoud van bestaande kwaliteiten en leefbaarheid. Woningbouw zal daar een kleinschaliger karakter hebben, vooral gericht op zogenaamde inbreidingslocaties en transformatie van bestaande bebouwing. Bij goed wonen en leven gaat het ook om de sociale cohesie, de betrokkenheid bij het dorp, het zelfregulerende vermogen van bewoners en de kwaliteit van de communicatie tussen bijvoorbeeld gemeentelijke diensten en Wierden en Borgen met de bewoners.