Duurzame Glastuinbouwgebieden

1.4 Duurzame glastuinbouw

1.4.1 Begripsomschrijving

In dit bestemmingsplan staat het begrip duurzame glastuinbouw centraal. Alvorens in de toelichting in te gaan op onderdelen als het beleidskader, de huidige situatie van het plangebied en de resultaten van de milieuonderzoeken, is het van belang helder te hebben wat wordt verstaan onder het begrip duurzame glastuinbouw.
Duurzame glastuinbouw is een vorm van duurzame ontwikkeling. Duurzame ontwikkeling is een concept waarin ecologische, economische en sociale belangen bij elkaar komen, voor zowel de huidige als de toekomstige generaties. Duurzame ontwikkeling is de eis om een evenwicht tussen deze drie basisconcepten te vinden (Bron: Cradle to Cradle en de Circulaire economie in Nederland, www.cradletocradle.nl). Duurzame glastuinbouw wil dus met betrekking tot de sector glastuinbouw een juiste balans realiseren tussen de ecologische, economische en sociale belangen die gemoeid zijn met het verbouwen van gewassen in kassen, zodat het een leefbaar gebied is voor de huidige én toekomstige generatie(s).
Meer concreet valt op het ecologische vlak hierbij te denken aan het milieubewust omgaan met water, energie en afval. Voorbeelden hiervan zijn het hergebruiken van restwarmte, het gebruiken van regenwater voor de irrigatie van de gewassen, het hergebruiken van gietwater en waterberging onder kassen. Op economisch gebied kan gedacht worden aan een weloverwogen manier van bedrijfsvoering (bijvoorbeeld door schaalvergroting en modernisering) zodat nu en in de toekomst de bestaanszekerheid van het bedrijf kan worden gegarandeerd. Op het sociale vlak kan worden gedacht aan werkvoorziening voor uiteenlopende opleidingsgroepen. Beperking van lichtoverlast kan ook worden gezien als een duurzame maatregel welke tegemoet komt aan ecologische en sociale belangen. Op maatschappelijk vlak valt te denken aan recreatieve routes waarbij aandacht wordt besteed aan een integratie van groen- en waterelementen met een meerwaarde voor de ruimtelijke kwaliteit en het imago van glastuinbouw.

1.4.2 Thema's

In de gemeentelijke Beleidsnota glastuinbouw (duurzame ontwikkeling en herstructurering van de glastuinbouwgebieden) staan drie thema's centraal:

• 1. In Pijnacker-Nootdorp zijn concentratiegebieden (duurzame glastuinbouwgebieden) onderscheiden, waar de glastuinbouw tot in ieder geval 2025 wordt versterkt en ontwikkeld. De gebieden zijn: Noukoop, Balijade, Pijnacker-West, Dwarskade, Rijskade en Overgauw. Deze indeling sluit aan op de gemeentelijke Pit! structuurvisie. De gebieden dienen voor onbepaalde tijd in planologische zin veilig gesteld te worden, zodat de glastuinbouw zich hier kan handhaven en verder ontwikkelen. Voor de gebieden Dwarskade, Rijskade en Overgauw gaat de gemeente uit van het voortbestaan van de glastuinbouw tot 2025. De gemeente kan overwegen de locaties Dwarskade, Rijskade en Overgauw na 2025 te transformeren of liever gezegd geschikt te maken voor woningbouw, economische functies, groen, water of voorzieningen. Vooralsnog gaat de visie uit van glastuinbouw tot 2025.
• 2. De teruggang van de omvang van de glastuinbouw in Pijnacker-Nootdorp, waarvan de laatste jaren sprake is geweest, is voor de toekomst niet meer acceptabel. Pijnacker-Nootdorp dient een minimale oppervlakte aan glas te behouden. Dit om te waarborgen dat een sterk glastuinbouwcomplex (de primaire glastuinbouw en daaraan gelieerde activiteiten voor be- en verwerking, handel, transport en kennis) aanwezig blijft. Een minimale omvang van het glasareaal voor de gehele gemeente, van ongeveer 325 ha netto, moet daarom behouden blijven. Compensatie van glas dat verdwijnt, moet bij voorkeur plaats vinden in de invloedssfeer van de Greenport Westland-Oostland. Greenport Westland-Oostland omvat het grondgebied van acht gemeenten (Westland, Lansingerland, Pijnacker-Nootdorp, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Waddinxveen, Nieuwerkerk aan de IJssel en Zevenhuizen-Moerkapelle), waar aan het glastuinbouwcluster duurzaam ruimte wordt geboden om zich te (blijven) vestigen en ontwikkelen. De gemeenten van de Greenport Westland-Oostland spannen zich gezamenlijk met andere partijen in om de glastuinbouw als vitale, economische sector toekomstperspectief te bieden.
  Bij de glastuinbouw wordt onderscheid gemaakt tussen duurzaam en verspreid glas. Duurzaam glas is reeds eerder in deze paragraaf beschreven. Verspreid liggend glas betreft glastuinbouwbedrijven buiten de concentratiegebieden. Hiervoor staat centraal dat deze uiteindelijk verdwijnt van de betreffende locaties in lintachtige structuren en tegelijkertijd komt ruimte vrij voor andere functies. Functieveranderingen die de ruimtelijke kwaliteit kunnen versterken, worden gerealiseerd door toepassing van de 'ruimte voor ruimte'-regeling of door toepassing van in een bestemmingsplan opgenomen wijzigingsbevoegdheid. Het toevoegen van woningen of recreatieve bedrijvigheid kan bij functiewijzigingen worden gezien als economisch rendabel alternatief voor de verspreide (verouderde of niet-rendabele) glastuinbouwbedrijven. Van belang is in ieder geval dat ongewenst (economisch) gebruik wordt tegengegaan. De gebiedsgerichte benadering, zoals toegepast in het bestemmingsplan 'Lint Oude Leede', is één van de opties voor de wijze waarop de gemeente kan omgaan met de vraagstukken ten aanzien van verspreid glas. Een perceelsgewijze individuele functiewijziging, op basis van een wijzigingsbevoegdheid in het bestemmingsplan, behoort ook tot de mogelijkheden. De aanpak van verspreid glas gebeurt in het kader van lopende en op te starten activiteiten voor de lintenstructuren en in aparte bestemmingsplannen.
• 3. Duurzame ontwikkeling van de glastuinbouwsector is gericht op zowel economische aspecten van duurzaamheid als op kwaliteitsaspecten die bepalend zijn voor duurzaamheid op het vlak van ruimte, milieu en maatschappij. Door de glastuinbouwgebieden te herstructureren zal de kwaliteit van het groen, water, milieu, beeldkwaliteit en imago van de glastuinbouwgebieden zodanig moeten verbeteren, dat wordt toegewerkt naar duurzaamheid.