Landelijk Gebied Goedereede

4.3 Natuur en landschap

4.3.1 Bestaande natuurgebieden

Het uitgangspunt is handhaving en versterking van de natuurwaarden. De aanwezige natuurgebieden worden daartoe als zodanig bestemd en zullen nader worden beschermd door een omgevingsvergunning voor werken (zie paragraaf 4.2.5). Regulier onderhoud wordt vrijgesteld van een omgevingsvergunning voor werken.

4.3.2 Nieuwe natuur

Ecologische verbindingszones en nieuwe natuur

Om de realisering van nieuwe natuur (Ecologische Hoofdstructuur, ecologische verbindingszones en particulier natuurbeheer) mogelijk te maken, is in het bestemmingplan een wijzigingsbevoegdheid opgenomen. Aan de wijzigingsbevoegdheid kan toepassing worden gegeven op gronden die onderdeel zijn van de Provinciale Ecologische Hoofdstructuur, indien de betreffende gronden (op vrijwillige basis) zijn verworven, dan wel natuur via particulier natuurbeheer wordt gerealiseerd. Hiervoor wordt een Wro-zone - wijzigingsgebied opgenomen.

Nieuwe landschapselementen

In het hele plangebied kunnen, bij recht, kleinschalige gebiedskenmerkende kleinschalige natuurontwikkelingen plaatsvinden. Dit ten behoeve van biotoopverbetering en ontwikkeling of verbetering van de ecologische en landschappelijke structuur.

Agrarisch natuurbeheer

Naast realisering van de Provinciale Ecologische Hoofdstructuur kan door agrariërs op vrijwillige basis natuur- en landschapsbeheer plaatsvinden. Voor zover dit beheer op agrarische gronden plaatsvindt, blijft de agrarische gebiedsbestemming (A, AW-L of AW-NL) behouden.

Flora- en faunawet

Het bestemmingsplan is in hoofdzaak consoliderend van aard en maakt gebruikelijke agrarische activiteiten mogelijk. Er wordt bijvoorbeeld geen ruimte geboden voor grootschalige nieuwbouw of ingrijpende wijzigingen in het agrarische grondgebruik die ten koste gaan van de instandhouding van soorten. Formeel dient voor alle werkzaamheden (bijvoorbeeld slootdemping en nieuwe agrarische bebouwing) door de initiatiefnemer te worden bezien of vrijstelling moet worden aangevraagd op grond van de Flora- en faunawet. Op welke soorten deze aanvraag betrekking heeft, hangt af van de situatie ter plaatse en dient direct voorafgaand aan de ingreep te worden vastgesteld. De functietoevoeging voor het bestaande bedrijfsperceel aan de Scharrezeedijk 4 heeft betrekking op bestaande bebouwing. De beperkte milieucategoriën die ter plaatse worden toegestaan, vormen geen invloed op de te beschermen waarden.

Duinen, Kustzone en buitendijkse gebieden

De kustzone en buitendijkse gebieden betreft het water van de Noordzee en het Grevelingenmeer.

De Noordzee heeft vooral een waterbergende functie, maar is daarnaast van belang voor de visserij, de recreatie (watersport) en de natuur. Het Grevelingenmeer heeft vooral een functie als natuurgebied. Tevens is er sprake van recreatieve en visserijbelangen, die echter in het kader van de ruimtelijke ordening geen bescherming nodig hebben.

Op basis van het beleidsplan Voordelta en conform het vigerende bestemmingsplan, is de zone langs de kust voorzien van de bestemming Natuur - 1. Het strand heeft een belangrijke natuurfunctie als overgang tussen de zee en het duingebied. Het strand is daarom voorzien van de bestemming Natuur - Strand. De duinen zijn voorzien van de bestemming Natuur - 1.

4.3.3 Landschap

Een belangrijk uitgangspunt voor de nieuwe bestemmingsplannen is het behoud en verdere versterking van de kwaliteiten van het landelijk gebied (onder andere duinen, kreken, dijken, schurvelingen, poelen). Het gaat hierbij om een optimale afstemming tussen bestaande en nieuwe functies enerzijds en het behoud en de ontwikkeling van de groene ruimte anderzijds.

In dit gehele hoofdstuk speelt kwaliteit een belangrijke rol, omdat hier ingegaan wordt op de ontwikkelingsmogelijkheden van de verschillende functies. Ontwikkelingsmogelijkheden kunnen rechtstreeks toegelaten worden of na een nadere afweging. Bij een nadere afweging kunnen voorwaarden worden gehanteerd met betrekking tot kwaliteit. Dit kan op verschillende manieren plaatsvinden:

• in de vorm van één van de te toetsen belangen; als landschapswaarden teveel worden geschaad, valt de afweging negatief uit;
• in de vorm van compensatie, als een belang door de betreffende ontwikkeling aan ruimtelijke kwaliteit inboet;
• in de vorm van het toevoegen van nieuwe kwaliteiten.

Met de landschapswaarden worden de landschappelijke, cultuurhistorische en ecologische kwaliteiten van het gebied bedoeld. Deze zijn vastgelegd in het Landschapsontwikkelingplan Goeree-Overflakkee (LOP, 2003) Dit zijn onder andere dijken, kreken, schurvelingen, poelen en de buitendijkse natuur (zie hoofdstuk 3, Zonering).

Het compenseren van verlies aan ruimtelijke kwaliteit of het toevoegen ervan vindt plaats in de vorm van landschappelijke inpassing (bij kleinschalige ingrepen). Landschappelijke inpassing zal over het algemeen in de vorm van erfbeplanting plaatsvinden.

Bij ontwikkelingen en de toetsing ervan zullen de landschapswaarden op zijn minst gelijk moeten blijven of verbeteren. Bij de beschrijving van de diverse ontwikkelingen die dit bestemmingsplan na een nadere afweging toelaat, zal de wijze waarop het kwaliteitstreven wordt ingevuld, worden beschreven. Het stelsel van omgevingsvergunningen voor werken is hierbij een belangrijk sturingsinstrument (zie ook paragraaf 4.2.5).

Naast het stellen van voorwaarden aan nader af te wegen ontwikkelingen, kan tevens gebruik worden gemaakt van overeenkomsten, om afspraken vast te leggen die niet via het ruimtelijk spoor kunnen worden afgedwongen.

Schurvelingen

Vanaf de 14e eeuw legden de boeren aarden walletjes aan om hun kavels. Op de aarden walletjes werden dikwijls stekelige struiken geplant om het grazende vee te weren. Vrijwel alle schurvelingen zijn sinds de jaren '50 van de vorige eeuw verdwenen. Natuurgebied de Kleistee is het enige gebied waar nog authentieke middeleeuwse schurvelingen voorkomen. Vanaf de 19e eeuw werden de gronden verder afgegraven om ze beter geschikt te maken voor de akkerbouw en de aarden wallen werden met het vrijkomende zand verder verbreed en enkele meters opgehoogd. Dit afgraven van de grond noemde men mijnen en de nieuwe afscheidingen hoagten. Het zandwallenlandschap bestaande uit schurvelingen en hoagten is provinciaal beschermd.

Om de schurvelingen te beschermen zijn deze voorzien van de bestemming Natuur - Schurveling. Binnen deze bestemming is een omgevingsvergunning vereist voor werkzaamheden die mogelijk de schurveling kunnen aantasten. Werkzaamheden zijn slechts toelaatbaar indien de natuur- en landschapswaarden van de schurveling niet onevenredig worden of kunnen worden aangetast.