Type plan: bestemmingsplan
Naam van het plan: NL.IMRO1774.WEEBPWEERSELOKERN
Status: vastgesteld
Plan identificatie: NL.IMRO.1774.WEEBPWEERSELOKERN-0403

2.2 Ontstaansgeschiedenis

De eerste keer dat Weerselo in de geschiedbronnen verschijnt, is in 1142. In die tijd stond er een kerk op de plaats die we nu kennen als Het Stift. In die tijd werd de kerk van Weerselo met al haar goederen aan ridder Hugo van Buren geschonken. Aanvankelijk was het een Benedictijner dubbelklooster, dus voor mannen en vrouwen. Vanaf 1282 bleven alleen de vrouwen in Weerselo over. Na de reformatie ontwikkelde de abdij zich tot een stift voor adellijke dames, terwijl de bij het stift horende kerk na 1626 bedehuis van de Hervormde Gemeente werd. In 1811 ontstond de gemeente Weerselo door opdeling van het stadgericht en het richterambt Oldenzaal in de gemeenten Losser, Oldenzaal en Weerselo. De voormalige gemeente Weerselo is, zoals de meeste gemeenten in het voormalige Drostambt Twente, ontstaan uit de samenvoeging van de plaatselijke oude marken. De meeste markegronden in Weerselo werden verdeeld in het jaar 1860.  Nadat in het begin van de 19e eeuw op een kilometer ten zuidoosten van  Het Stift een kleine rooms-katholieke kerk werd gebouwd, kwam daar een nieuwe nederzetting tot ontwikkeling: Nijstad genaamd. Dit vormt het centrum
van het huidige dorp Weerselo. Doordat de groei van de oude nederzetting vervolgens stagneerde, heeft Het Stift tot op heden zijn oorspronkelijke karakter behouden. Langs de verbindingsweg tussen de samenstellende delen van het dorp Weerselo ontstond lintbebouwing. Deze vorm van bebouwing was aanvankelijk ook kenmerkend in Nijstad, waar de eerste bewoning zich aan een
viertal wegen rond de rooms-katholieke kerk concentreerde. Duidelijke kernvorming trad in Weerselo pas op na de Tweede Wereldoorlog. Vlakbij de rooms-katholieke kerk werd in 1955 het nieuwe gemeentehuis van Weerselo in gebruik genomen.
Landbouw en veeteelt zijn altijd de voornaamste middelen van bestaan geweest in Weerselo. Met het groeien van de bevolking deden handwerklieden hun intrede in de gemeenschap. Het dorp werden uitgebreid met nieuwe woonkernen. Met de komst van de dorpskernen heeft ook de industrie zijn intrede gedaan.
 
Figuur 3 De gemeente Weerselo in 1869
 
     Figuur 3. De gemeente Weerselo in 1869