De gemeente Dinkelland is een gemeente met veel monumentaal schoon. Binnen het beschermd dorpsgezicht Het Stift bevinden zich enkele rijksmonumenten. De taken van een gemeente op het gebied van monumentenzorg reiken verder dan alleen mede zorgdragen voor de objecten en structuren die door het Rijk worden beschermd. Er zijn veel objecten die van lokale en regionale betekenis zijn en die een bescherming door de gemeente wenselijk maken.
In het aanwijzingsbesluit voor het beschermd dorpsgezicht ‘Het Stift Weerselo’ wordt de te beschermen waarden van het plangebied beschreven. Het Stift Weerselo is omstreeks het midden van de twaalfde eeuw als benedictijner abdij gesticht. Rond 1530 is deze abdij in een wereldlijk stift veranderd. Gegevens over de bebouwing van het Stiftsterrein in de middeleeuwen zijn door een brand, die in het begin van de 16e eeuw het gehele klooster verwoestte, nauwelijks bewaard gebleven. Door de omvorming van kloostergemeenschap tot Stift (met minder straffe regels) bestond er geen behoefte meer aan een kloostercomplex en lieten de juffers losse huisjes bouwen rondom het Stiftsplein. Dit ‘plein’ met bebouwing, de rechthoekige lommerrijke hof met de oude waterput, vormt de kern van het voorgestelde te beschermen gebied. Met de opheffing van de Stiftsgemeenschap raakt het complex in verval, zoals o.a. blijkt uit de eerste kadastrale kaart van 1850. De gracht is gedempt, de Stiftshuizen zijn gesloopt, het bos is verdwenen en de bebouwing in het oostelijk deel is uitgedund. Sindsdien hebben zich er nauwelijks veranderingen voorgedaan. Vanwege het historisch beeld en de schoonheid en het karakter van het geheel, is het gebied dan ook aangewezen als beschermd dorpsgezicht. De begrenzing van het beschermd dorpsgezicht is zodanig gekozen, dat in het kader van deze bescherming het onbelemmerde uitzicht vanaf het Stiftsterrein op het omliggende land gewaarborgd is. De historische structuur en bebouwing zal zoveel mogelijk gehandhaafd dienen te blijven. Dit geldt ook voor de bestaande beplanting en de (zand)weggetjes).
In het
Gemeentelijk Groenplan Dinkelland
(vastgesteld in de raadsvergadering van 28 april 2005) wordt aangegeven dat in het belang van Het Stift als historisch erfgoed het historische landschap rondom Het Stift als leidraad dient voor verder behoud en beheer.
Conclusies gemeentelijk beleid
1) Het gebied waarin deze ontwikkeling plaatsvindt geniet monumentale bescherming als beschermd dorpsgezicht. In het geactualiseerde bestemmingsplan (2010) van het Stift is aangegeven dat de historische structuur, waaronder bestaande zandweggetjes, zoveel mogelijk gehandhaafd dient te blijven. De voorgestelde ontsluitingsroute volgt de contouren van het reeds aanwezige landbouwpad. Het nieuwe ontsluitingspad doet geen afbreuk aan de opbouw en structuur van het Stift.
2) Ten aanzien van het aanwezige groen, wordt ingestoken op behoud en beheer. Pal aan het uiteinde van de Rudolph Wilminklaan staat een oude boom. Het ontsluitingspad wordt om deze boom (en de wortels) heengeleid, zodat de boom behouden kan blijven. Voor het overige heeft het plan geen effect op het Stift als historisch erfgoed of het historische landschap rondom Het Stift.