Tilligte

2.4 Ruimtelijke structuur

 

Het ruimtelijke beeld van het plangebied wordt bepaald door de samenhangende lijnen en velden van de wegenstructuur, de groen- en waterstructuur en de bebouwingsstructuur en de oriëntatiepunten in het gebied. Tezamen vormen deze het ruimtelijk raamwerk. De verschillende structuren in bebouwing en groenvoorziening worden hieronder beschreven.

Het kleine kerkdorp Tilligte bestaat al zeker sinds 1295 maar kreeg als dorp vorm als een lint tussen essen langs de doorgaande weg tussen het veel grotere Denekamp en Ootmarsum. De oudste bebouwing van het lint bestaat uit een aantal boerderijen langs de weg. Tilligte wordt in de literatuur vaak bestempeld als een "essenzwermdorp" maar deze term verwijst slechts naar de fysieke verschijning van een dorp op één moment en houd geen rekening met ontwikkelingen sindsdien.

 

Figuur 6 - Tilligte in 1935 bron www.ngz.watwaswaar.nl topografische militaire kaart van Kadaster. Tilligte is een lint, gelegen tussen twee essen

 

Rond 1915 werd de kerk gebouwd en werden de eerste vrijstaande woningen gebouwd. De boerderijen kregen in de loop der tijd een woonfunctie of ontwikkelden zich tot horeca. Sinds de jaren 50 zijn er meerdere uitbreidingen met woningen geweest in Tilligte. Na het jaar 2000 werden de rotonde's aangelegd die een duidelijke toegang vormen tot het dorp Tilligte vanuit de richting Denekamp respectievelijk Ootmarsum. In 2008 is de doorgaande provinciale weg gereconstrueerd. De bus van Denekamp via Lattrop en Tilligte naar Ootmarsum heeft een halte in Tilligte.

 

Figuur 7 - Gebouwde ontwikkeling (indicatief) van Tilligte in de loop der jaren  

 

De Ootmarsumsestraat is een doorgaande provinciale weg die rond 2008 is gereconstrueerd. Deze weg heeft een breed profiel en wordt onregelmatig geflankeerd door vrijstaande kastanje-, linde- en eikebomen. Bebouwing in Tilligte is meestal vrijstaand en iets teruggelegen van de Ootmarsumsestraat. De daken van de hoofdgebouwen, bijna steeds zadeldaken of tentdaken, zijn meestal haaks gelegen op de weg. In het hele lint zijn duidelijke sporen waarneembaar van het agrarisch verleden met saksische bouwstijl. Dicht bij de kerk zijn de meeste voorzieningen gelegen, hier is sprake van een grotere schaalgrootte en dichtere bebouwing met kaprichtingen soms evenwijdig aan de weg. Naast de kledingwinkel Koopman bevinden zich een autogarage en een aannemersbedrijf. In het lint van de Ootmarsumsestraat bevinden zich verder woningen, twee horecazaken, een sporthal, een bakker en dorpshuis Terra Nova.

Ten oosten van de kerk, naast Terra Nova, ligt de Kerkweg, die haaks ontspringt op de Ootmarsumsestraat en in noordelijke richting naar het buitengebied van Tilligte leidt. Deze weg ontsluit een beperkt aantal woningen bij de Schoolstraat en De Aarnink.

Ten noorden van het oorspronkelijke lint de Ootmarsumsestraat heeft zich sinds ongeveer de jaren 50 van de 20e eeuw een nieuwe stedelijke structuur ontwikkeld in de vorm van een tweede lint, bestaande uit de Schoolstraat, De Aarnink, Varwick, Langepad en Kerkepad. De Schoolstraat is te beschouwen als de eerste uitbreiding van het oorspronkelijke lint van Tilligte, hier bevinden zich de basisschool 'n Esch, de voetbalvelden, de Mariakapel en woningen. Ten noorden van de Schoolstraat zijn in de jaren 1970 de woningen van De Aarnink gebouwd en in de jaren 1980 de woningen van 't Varwick.

Ten westen van de Kerkweg ligt de straat Langepad. Hier zijn in de periode na circa 1990 ruime vrijstaande woningen gebouwd, net als aan de zuidzijde van Kerkepad. Recentelijk is het bestemmingsplan "Tilligte West" in procedure gebracht. Dit bestemmingsplan voorziet in nieuwe woningen in het meest noordelijke deel van de kern Tilligte. Op het moment wordt gesproken over de mogelijkheden om woningen te bouwen op een centraal gelegen terrein, plaatselijk bekend als de locatie Ten Dam.