2.2 Ontstaansgeschiedenis
De eerste mensen, die in het huidige Twente verschenen, waren de rendierjagers aan het eind van de laatste ijstijd. Sporen van deze mensen, behorende tot de Hamburg-cultuur (Oude Steentijd), zijn onder meer gevonden bij Saasveld en Oldenzaal, waar meer dan 30 vuurstenen gebruiksvoorwerpen werden gevonden. In het Neolithicum, de Jonge Steentijd, werd landbouw belangrijk. Deze nieuwe levenswijze had vele gevolgen. Voor het eerst ging de mens belangrijke invloed op zijn omgeving uitoefenen. Stukken bos werden gekapt om akkers aan te leggen. Tevens wordt aan het einde van het Neolithicum de eerste ploeg (eergetouw) geïntroduceerd. Neolithische vondsten zijn in het gebied op vrij grote schaal gedaan. In de buurt van Saasveld ligt in een bosperceel een laatneolithische grafheuvel met een doorsnede van 25 m en een hoogte van 1,2 m.
Saasveld heet in het Nedersaksisch Soasel, waarbij el in Saasel (huidige uitspraak) als ontstaan uit veld is opgevat.
Rond de havezate Saterslo ontwikkelde zich Saasveld. Het is een bekend verschijnsel dat in vroeger tijden de boeren bescherming zochten in de nabijheid van een kasteel. De bebouwing vond er dan ook volgens een ander patroon plaats dan bij de andere concentraties in de gemeente Weerselo. In 1360 wordt het huis Saterslo verwoest na een aanval van de bisschop Jan van Arkel als reactie op de expansiedrift van de kasteelheer. Bouwfragmenten van het in 1514 herbouwde kasteel zijn in de moderne pastorie opgenomen. Het kasteel Saterslo raakte in verval en werd in 1818 gesloopt. Er zijn alleen nog de gracht en wat overblijfselen te zien in de tuin van de Rooms Katholieke kerk te Saasveld. De R.K. St.-Plechelmuskerk is voortgekomen uit een schuilkerk, gevestigd in een deel van het inmiddels verdwenen kasteel Saasveld, waarvan de buitengracht en enkele lanen nog aanwezig zijn. De kerk verrees omstreeks 1926 ter vervanging van een kerk uit 1861.
Uit figuur 2 is goed op te maken hoe Saasveld sinds halverwege de vorige eeuw gegroeid is. De wegenstructuur die reeds herkenbaar is op de kaart uit 1848 in de vorm van de Koninksweg en de Drosteweg die in zuidelijke richting overgaat op de Gravenallee en uiteindelijk aansluit op de weg tussen Borne en Weerselo. Qua bebouwing wordt er tot 1954 enkel incidentele woningbouw in het lint toegevoegd. Dit verandert met de aanleg van de ontsluitsingsweg Van Reedestraat met aangelegen uitbreidingswijk. Zie kaart 1965. In de periode tot 1976 vindt er minimale verdichting plaats op de bestaande bebouwing. Op de kaart uit 1988 en 1995 is te zien dat Saasveld met onder andere de uitbreidingswijken De Hagen en De Esch verder groeit.
1848 1905 1926 1954
1965 1976 1988 1995
Figuur 2. Saasveld door de jaren heen