Deurningen

2.2 Ontstaansgeschiedenis

De oudste bewoning in het onderzoeksgebied stamt uit de Late Steentijd (ca. 2500 - 2000 voor Chr.). Dit is bevestigd door archeologisch onderzoek op de Deurninger Es. Zowel op de Heuveler Es als op de Deurninger Es zijn vondsten uit de bronstijd en waarschijnlijk ook uit de Vroege IJzertijd aangetroffen.

 

De oudste historische vermeldingen van Deurningen, onder vermelding van Thornengen, stammen uit de 12e en 13e eeuw. Thorningen wil zoveel zeggen als plaats met doornstruiken. Van een echt dorp is dan nog geen sprake.

De bewoning van het buurtschap heeft tot diep in de 18e eeuw een verspreid karakter gehad. Deurningen behoorde tot de parochie Oldenzaal. In de Tweede Engelse Oorlog 1665-1667 werd Oldenzaal door de troepen van vorst-bisschop van Münster, Bernhard van Galen, veroverd, zodat er voor de katholieken in deze twee jaren wat meer vrijheid kwam. Het is dan ook in deze tijd dat de Lutte, Rossum, Deurningen en Saasveld zich afgescheiden hebben van de parochie Oldenzaal. Saasveld werd een zelfstandige statie met een eigen pastoor. Deurningen werd tot 1760 toe vanuit Saasveld bediend. De Saasveldse pastoor verlegde na enkele jaren zijn woonplaats naar Deurningen en zo is 1760 het jaar van het ontstaan van een zelfstandige parochie Deurningen geworden. 

De bouw van een pastorie was in die tijd eenvoudiger te verwezenlijken dan een kerk, waarvoor allerlei beperkende bepalingen golden. In 1781 is een pastoorshuis gereed gekomen. In 1787 was de eerste kerk gereed. Onder het pastoraat van Albertus Teusse wordt de oude kerk afgebroken en door een nieuwe vervangen. Deze wordt op 18 november 1830 ingezegend. Helaas was de nieuwe kerk ondeugdelijk afgewerkt, zodat in 1912 de R.K. St.Plechelmuskerk zijn voorganger vervangt.   

 

Uit figuur 2 is goed op te maken hoe Deurningen sinds halverwege de vorige eeuw gegroeid is. De structuurbepalende bochtige Hoofdstraat die in noordelijke richting aansloot op de weg tussen Borne en Oldenzaal. De Deurningerstraat (aangelegd in 1962) die als rondweg staat afgebeeld op de kaart van 1976, terwijl de bebouwing van de wijk Veldzijde, gebouwd begin jaren 80, pas op de kaart van 1995 staat afgebeeld.        

 

            

 ^{1848                                   1905                                      1954                                           1976                                                  1995}

Figuur 2. Deurningen door de jaren heen