Hooghalen

2.2 Het dorp

De bestaande situatie van het dorp wordt in dit bestemmingsplan juridisch-planologisch geregeld. In deze paragraaf staat daarom een beschrijving van de bestaande ruimtelijke en functionele situatie in het dorp.

Bestaande situatie Hooghalen (Google, 2007)

2.2.1 Hoofdstructuur

Hooghalen is een esdorp op de flank van de zandgronden van het Drents Plateau. De eerste bebouwing (boerderijen) is gesitueerd rond een gezamenlijke brink. Van oudsher lag deze aan de rand van het dorp. Deze brink is terug te vinden nabij de kruising van de Smilderweg en de Nijlanden. De es was een hoger gelegen stuk land, dit ligt ten zuiden en oosten van het dorp, buiten het plangebied.

Het dorp is vanaf de brink vooral in westelijke richting gegroeid. Daarbij is een rationele verkaveling aangehouden. De wegenstructuur is grotendeels noord-zuid en oost-west gericht.

2.2.2 Bebouwd gebied

Het dorp heeft vooral een woonfunctie. Toch zijn enkele andere functies terug te vinden in het dorp. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om een supermarkt aan de Hoofdstraat, het dorpshuis aan de Stengelinstraat, een tankstation aan de Hoofdstraat, een bakkerij en (kleinschalige) bedrijven aan huis in het hele plangebied.

De bebouwing in het plangebied is gevarieerd in typologie, architectuur en afmetingen. Het plangebied kent vrijstaande, geschakelde en rijwoningen. Daarbij gaat het vooral om eengezinswoningen.

De ontwikkelingsgeschiedenis van het dorp is terug te herleiden uit de architectuur van de woningen. De oudste bebouwing bestaat vooral uit vrijstaande woningen en (voormalige) boerderijen. Deze bestaan uit maximaal één bouwlaag met een kap. Voorbeelden hiervan staan langs de Hoofdstraat en Middendorp.

De overige woningen binnen het plangebied kenmerken zich door een grote variëteit in uiterlijke verschijningsvorm. Het gaat om woningen van zowel één als twee bouwlagen met een kap. Deze bebouwing is vooral projectmatig gerealiseerd, zodat per bouwblok wel sprake is van uniformiteit in plaatsing en afmetingen. Er is bijvoorbeeld vaak sprake van een vaste rooilijn en een gelijkmatige bouwhoogte per bouwblok.

De woningen hebben in het plangebied allemaal, in meer of mindere mate, een voor- en achtertuin.

Gebouwen voor andere functies dan wonen wijken vaak af van de hiervoor genoemde afmetingen. De plaatsing en afmetingen van die gebouwen is vooral ingegeven door de functie van het gebouw. Dit kan betekenen dat de oppervlakte van de gebouwen groter is dan bij woningen en/of dat geen sprake is van een kap, maar van een plat dak.

Het erf bij deze gebouwen wordt gebruikt voor de hoofdfunctie. Bij een school is dit bijvoorbeeld een plein, bij een bedrijf een parkeerplaats.

2.2.3 Onbebouwd gebied

Onder het onbebouwde gebied vallen infrastructuur, groen en water. Deze hebben vaak een onderling verband met elkaar.

Infrastructuur

Zoals in hierna volgende afbeelding te zien en eerder aangegeven is, ligt het dorp Hooghalen in de nabijheid van de A28, maar heeft het hierop geen directe aansluiting. De A28 is vanuit het dorp te bereiken via de Oude Provincialeweg (max. snelheid 80 km/uur), dit is een hoofdontsluitingsweg voor het dorp. Daarnaast zijn De Streek (max. snelheid 50 en 60 km/uur) in westelijke richting en Oosthalen (max. snelheid 80 km/uur) in oostelijke richting hoofdontsluitingswegen. De genoemde wegen zijn ingericht voor de verkeersfunctie. Waar nodig ligt langs deze wegen een parallelweg en/of een vrijliggend fietspad.

Bestaande wegenstructuur Hooghalen

De Hoofdstraat/Stationsstraat (max. snelheid 50 km/uur) is in het dorp een belangrijke ontsluitingsroute. Dit is de voormalige hoofdroute tussen Beilen en Assen, deze functie is in een later stadium vervangen door de Oude Provincialeweg en inmiddels door de A28. De genoemde straten hebben nog steeds een belangrijke verkeersfunctie.

De overige wegen in het plangebied zijn woonstraten, fiets- en voetpaden. Op de woonstraten geldt in het plangebied een maximumsnelheid van 30 km/uur. De straten hebben naast de verkeersfunctie een nadrukkelijke verblijfsfunctie. Ze worden immers ook gebruikt voor parkeren, spelen, etc..

Het parkeren gebeurt in de meeste gevallen op eigen terrein bij de betreffende functie op een perceel, of langs de straat. In een enkel geval is er sprake van een openbaar parkeerterrein. Een voorbeeld hiervan is een parkeerterreintje op de hoek van de Stengelinstraat en de Laaghalerstraat. Dit parkeerterrein wordt onder meer gebruikt voor het erbij liggende dorpshuis.

Groen en water

Zoals eerder aangegeven is het plangebied omgeven door veel groen, waaronder natuur. Deze natuur houdt niet op bij de plangrenzen, maar is op enkele plaatsen ook in het plangebied aanwezig. In eerste instantie betreft dit het bosgebied aan de noordelijke zijde van het dorp, nabij de Bosweg. Dit gebied maakt deel uit van de ecologische hoofdstructuur. Aan de zuidzijde is, bij De Brootacker, een houtwal aanwezig die een belangrijke cultuurhistorische en landschappelijke waarde heeft.

In het dorp zijn verder enkele grotere groenstructuren aanwezig. Een eerste gebied is de voormalige brink bij de hoek Smilderweg - Nijlanden/Stengelinstraat. Hier is sprake van een grasveld met (oudere) solitaire bomen.

Een andere grotere groenstructuur ligt tussen de Hoofdstraat en Middendorp. Daarbij is sprake van gebied met een meer agrarische uitstraling.

Een derde grotere groenstructuur wordt gevormd door het sportcomplex (S.V. Halen) aan de noordwestzijde van het dorp. Deze structuur bestaat uit sportvelden, met de daarbij horende boomsingels, erfafscheidingen en voetpaden.

Tot slot is langs veel straten geleidend groen aanwezig. In de meeste gevallen gaat het om groenstroken van geringe omvang. Soms, bijvoorbeeld langs de Smilderweg en Stengelinstraat, is sprake van een groenstrook met een boomsingel.