Buitengebied Asenray

4.1 Archeologie en cultuurhistorie

Door de gemeenteraad is in 2008 een atlas met archeologische verwachtingswaarden en onderzoeksgebieden vastgesteld. Daarnaast is door door de raad de Nota Archeologie vastgesteld met daarin opgenomen het beleid met betrekking tot te verrichten archeologisch onderzoek op basis van de Archeologieatlas. Dit beleid is nog niet naar regelgeving vertaald. Wel is in de Monumenten- en archeologieverordening 2007 een verplichting tot het verrichten van archeologisch onderzoek voorafgaand aan grondwerkzaamheden opgenomen. Sinds het vaststellen door de gemeenteraad van de Archeologieatlas en de Nota Archeologie is gebleken dat het in de nota vastgelegde beleid niet geheel voldoet. Het beleid is onvoldoende helder in beantwoording van de vraag wanneer er wél en wanneer er géén onderzoek dient plaats te vinden. Bovendien leidt het beleid naar onnodig onderzoek. Daarom zal in dit bestemmingsplan op basis van de Archeologieatlas een aangepaste vertaling van het beleid in de regelgeving worden opgenomen. Een voorstel tot wijziging van het beleid wordt voor vaststelling van dit bestemmingsplan aan het college voorgelegd.

4.1.1 Omschrijving cultuurhistorische situatie

Het plangebied is cultuurhistorisch gezien van belang. De gemeentelijke cultuurhistorische waardenkaart geeft het volgende aan:

• er is sprake van historische infrastructuur, met name oude wegtracés en één dries ten zuiden van de dorpskern Asenray;
• De beken zijn oude karakteristieke, natte elementen en de oudere bosjes, hoogstamboomgaarden en natuurgebiedjes (heide, vennen en drassig grasland) vallen onder oud karakteristiek groen;
• Verspreid over het plangebied liggen nog oude karakteristieke groenelementen zoals oude bomen, hagen, huisweide. Deze zijn meestal gekoppeld aan de oude dorpskern en gehuchten of aan historische gebouwen;
• De oude boerderen 't Heisterhof en 't Kloosterhof zijn rijksmonumenten. Daarnaast komen er nog vele beeldbepalende of beeldondersteunende historische gebouwen voor. Daarnaast bevinden zich nog meerdere oude woonhuizen, schuren of boerderijen in het plangebied zoals onder andere Straterhof, Gasthuishof en Cornelishof. Zij zijn al dan niet geclusterd in de oude gehuchten Spik, Straat, Thuserhof en Maalbroek.

4.1.2 Omschrijving archeologische situatie

Archeologie heeft betrekking op het archeologisch erfgoed. Dit is in beginsel niet zichtbaar in het landschap, omdat het relicten in de bodem betreft. Het archeologisch beleid wordt gedecentraliseerd naar de gemeenten. De gemeente Roermond heeft al een gemeentelijke Archeologische verwachtings- en beleidskaart opgesteld.

In het plangebied komen twee archeologische monumenten voor, met name archeologische terreinen met (zeer) hoge archeologische waarde of archeologische waarde. Verspreid over het plangebied komen losse archeologische vindplaatsen voor. Samengevat is de archeologische verwachtingswaarde:

• voor het oud cultuurland (het gebied rondom de Maasmeander dat ten behoeve van de landbouw in gebruik is) hoog;
• voor het jong cultuurland (in het oosten van het plangebied) overwegend laag en plaatselijk hoog;
• in het dal van de Maasnielderbeek hoog.

Archeologisch onderzoek is enkel noodzakelijk in zones met een hoge archeologische verwachtingswaarde en in de als zodanig aangeduide historische kernen. In dit plangebied van dit bestemmingsplan gaat het om een tweetal historische kernen bij Maalbroek en Spik en verspreid over het plangebied komt archeologisch waardevolg gebied voor. Voor de zones met een lage archeologische verwachtingswaarde geldt geen onderzoeksverplichting tenzij er een archeologische vindplaats, monument of terrein binnen en straal van 50 meter gelegen is of het plangebied groter is dan 5000 m2.