direct naar inhoud van 3.4 Gemeentelijk beleid
Plan: Waalre
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0866.BP00162-0301

3.4 Gemeentelijk beleid

3.4.1 Interim structuurvisie Waalre

Structuurplan

Op 8 juli 2003 heeft de gemeenteraad van Waalre het Structuurplan Waalre vastgesteld. Het is echter nog steeds van belang. In het oude Structuurplan wordt inzicht gegeven in de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Waalre tot het jaar 2005. Ook worden ontwikkelingen op de lange en middellange termijn beschouwd.

Het Structuurplan geeft op basis van duurzame kwaliteiten en structuren richting aan de lange termijnvisie op ruimtelijke ontwikkelingen binnen gemeente Waalre. De kwaliteiten en structuren die ten grondslag liggen aan Waalre zijn:

  • Ruimtelijke kwaliteit: 'Kempische dorpen';
  • Regionaal profiel: 'Een sterke gemeente met eigen (groen) profiel in de regio';
  • Groeipotentie: 'Ligging aan de A2/A67';
  • Structuurprincipes: 'Verstedelijking' en 'Landschap'.

Voor de kernen binnen de gemeente wordt gestreefd naar structuur- en kwaliteitsverbetering van de dorpen en dorpsranden. Waar mogelijk wordt geopteerd voor inbreiding, herstructurering en het duurzaam afronden van de komranden. Deze ontwikkelingen moeten gerealiseerd worden met behoud van de bestaande (cultuurhistorische en monumentale) kwaliteiten.

Uitgangspunten van het beleid voor de kernen zijn het handhaven van de basisvoorzieningen en het princiep inbreiding gaat voor uitbreiding. Inbreiding kan ruimte beiden aan woningbouw, maar ook aan algemene voorzieningen (bijvoorbeeld bibliotheek, verpleeghuis, scholen etc).


(Interim)Structuurvisie

Door het van kracht worden van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) op 1 juli 2008 worden alle gemeenten verplicht voor hun grondgebied een Structuurvisie op te stellen, met als onderdeel daarvan een uitvoeringsparagraaf. Aan deze vereisten werd in het oude Structuurplan van de gemeente Waalre nog niet voldaan. Een Structuurvisie volgens de Wro heeft als doel inzicht te geven in de ruimtelijke ontwikkeling van een gemeente voor de middellange termijn. Door ruimtelijke ontwikkelingen op een hoger schaalniveau vast te leggen krijgen gemeenten de mogelijkheid om in het kader van de Grondexploitatiewet bovenplanse verevening toe te passen. Daarbij is het van belang dat er afstemming plaatsvindt tussen de Structuurvisie en de Nota Grondbeleid.

Om te voldoen aan deze vereisten heeft de gemeente op basis van het Structuurplan de Interim Structuurvisie Waalre opgesteld, welke op 11 juni 2009 is vastgesteld.

De Interim Structuurvisie formuleert de beleidsdoelen van de gemeente Waalre op het gebied van de ruimtelijke ontwikkeling tot 2013 en bevat tevens een uitvoeringsparagraaf. In het plan zijn die projecten benoemd, waarvan het noodzakelijk is dat die de komende periode worden uitgevoerd. Het betreft een actualisatie van het reeds vastgestelde beleid en vormt een supplement op het structuurplan. Het bevat geen nieuwe beleidsuitgangspunten.

Momenteel wordt gewerkt aan een nieuwe Structuurvisie Waalre. Naar verwachting zal deze nieuwe structuurvisie in het derde of vierde kwartaal van 2013 worden vastgesteld door de gemeenteraad.

3.4.2 Woonvisie 2010-2020

De Woonvisie 2010-2020 geeft de basis voor de belangrijke opgaven waarvoor de gemeente staat op het gebied van het bouw- en huisvestingsbeleid. Naast de zorg voor de eigen inwoners speelt daarbij ook de regionale opvang een belangrijke rol. Momenteel wordt gewerkt aan een nieuwe woonvisie welke naar verwachting in september 2013 zal worden vastgesteld.

3.4.2.1 Doelgroepen

Waalre wil een gevarieerde gemeente zijn waarin ruimte is voor diverse doelgroepen. Daarbij richt de gemeente zich in het bijzonder op:

  • de huishoudens met de lagere inkomens;
  • de starters;
  • de senioren met en zonder zorgvraag;
  • jongere zorgvragers;
  • statushouders en 'pardonners';
  • doorstromers;
  • kenniswerkers.

Aan de ene kant wil de gemeente daarmee woningzoekenden ondersteunen die minder gemakkelijk op eigen kracht in hun huisvesting kunnen voorzien. Anderzijds constateert de gemeente dat de middenklasse in het woningaanbod relatief zwak vertegenwoordigd is, waardoor de doorstroming wordt belemmerd. Daarom zet zij ook in op doorstromers en kenniswerkers die in de regio hun arbeidsplaats hebben en een groene woonomgeving zoeken.

3.4.2.2 Uitgangspunten

Aan de Woonvisie liggen de volgende beleidsuitgangspunten ten grondslag:

  • Behoud van het authentieke dorpse, groene karakter van de gemeente.
  • Ruimte geven aan alle doelgroepen die graag in Waalre willen wonen.
  • Het benutten van de potenties van de gemeente voor hoogwaardige woonmilieus, mede als bijdrage aan de (economische) ontwikkeling van de regio.
  • Door z'n kwaliteiten en door de regionale betrokkenheid versterken van het vitale en dynamische karakter van Waalre.
  • Het optimaal gestalte geven aan een aanbod dat zowel voor de eigen inwoners als voor de regionale opvang ruimte biedt.
  • Een gelijkwaardige positie van de kernen Aalst en Waalre.

De gemeente wil haar beleid realiseren door als regisseur op te treden en woonconsumenten en marktpartijen te faciliteren om het wonen in de gemeente de gewenste impuls te geven.

3.4.2.3 Woningbouw en kwaliteit

De gemeente legt grote nadruk op levensloopbestendigheid, aanpasbaarheid, duurzaamheid en beeldkwaliteit. De gemeente wil vanuit haar regisseursfunctie afspraken maken met marktpartijen over de te realiseren producten en diensten. De belangrijkste acties ter uitvoering van de woonvisie zijn:

  • De aanpassing van de differentiatie in bestaande plannen;
  • De daadwerkelijke uitvoering van de plannen;
  • Inzet in SRE-verband in verband met de BOR-afspraken;
  • Het maken van prestatie-afspraken met corporaties en commerciĆ«le ontwikkelaars;
  • Het tegen het licht houden van de woonruimteverdeling;
  • Monitoring en waar nodig bijstelling van het beleid op basis van woningmarkt- en beleidsontwikkelingen, onder andere van het SRE;
  • Herziening van de Woonvisie elke 4 jaar.

3.4.3 Welstandsnota (2013)

Elke gemeente heeft de keuze om op het gebied van bouwen en wonen welstandstoezicht te voeren. Doel van de welstandstoetsing is het behartigen van het publieke belang door de lokale overheid, waarbij de individueel vrijheid van de burger of ondernemer wordt afgewogen tegen het aanzien van hun omgeving als algemene waarde.

De gemeente Waalre hanteert daarbij als uitgangspunt: "Streng waar moet, los waar kan". In dit kader is door de gemeenteraad in de welstandsnota beleid vastgesteld met objectieve en voor de burger inzichtelijke welstandscriteria. Aan de hand van deze criteria toetsen gemeente en welstandscommissie de omgevingsvergunningen.

De welstandsnota bevat een samenhangend stelsel van criteria in drie hoofdgroepen;

  • Objectgerichte criteria (voor kleine objecten en veel voorkomende bouwwerken);
  • Gebiedsgerichte criteria (voor plannen die de bestaande structuur van de gebieden niet wezenlijk doorbreken);
  • Algemene criteria (als vangnetbepaling, voor bouwplannen waarvoor object- en gebiedsgerichte criteria ontoereikend zijn).

Toetsing gaat altijd uit van goedkeuringsgronden. Past een plan binnen de objectcriteria volgt altijd een positief advies, pas een plan niet binnen de criteria wordt het plan getoetst aan de gebieds- en eventueel de algemene toetsingcriteria.

De gemeente Waalre heeft aanvullend hierop binnen haar grondgebied enkele gebieden aangewezen waarvoor geen redelijke eisen van welstand gelden. Dit wil zeggen dat er geen preventieve welstandstoets door het college plaatsvindt.

Voor vergunningvrije bouwwerken (zoals genoemd in het Besluit omgevingsrecht (Bor)) en bouwwerken die sterk afwijken en afbreuk doen aan hun omgeving is de excessenregeling in de nota opgenomen. Dus ook plannen die niet preventief getoetst worden, moeten passen binnen het beeld van de gemeente. De burger heeft vrijheid binnen de structuur en de architectuur van het bestaande gebied. Uitzondering hierop zijn de welstandsvrije gebieden. Hier kan achteraf niet alsnog geconstateerd worden dat er sprake is van een exces. Immers vrij is vrij.

Voor nieuwe ontwikkelingen (nieuwbouwprojecten en (her)ontwikkelingslocaties) zijn aanvullende spelregels nodig. De welstandsnota voorziet hier niet in. Criteria voor dergelijke ontwikkelingen kunnen individueel opgesteld worden als onderdeel van de stedebouwkundige planvoorbereiding. Vaak worden de criteria opgenomen in een beeldkwaliteitplan dat door de raad wordt vastgesteld als aanvulling op de welstandsnota.

3.4.4 Centrumvisie Waalre-dorp

Op 19 juni 2012 heeft de gemeenteraad de Centrumvisie Waalre-dorp vastgesteld. Deze visie geeft zicht op de toekomstige gewenste ruimtelijke structuur van het centrumgebied van Waalre-dorp. Het is een beleidsstuk waar geen directe juridische binding van uit gaat, maar is wel een document voor een toetsende en uitvoerende rol van de gemeente met aandacht voor functionele en stedenbouwkundige aspecten. Hierbij is met name aandacht voor vragen als: welke functies op welke plekken en welke stedenbouwkundige uitgangspunten en/of beperkingen gelden voor de diverse invullingen en locaties? Waar mogelijk is de Centrumvisie geimplementeerd in de regels van het bestemmingsplan. Hieronder is voor enkele 'deelgebieden' nader uitgewerkt welke wijzigingen en/of uitgangspunten in het plan zijn doorvertaald.

De Markt

In de Centrumvisie worden kansen gezien om de levendigheid rondom de Markt te vergroten door meer mogelijkheden te bieden voor bijvoorbeeld een menging van functies. Hierbij moet uiteraard wel rekening worden gehouden met het bestaande karakter van het centrumgebied en de monumentale uitstraling. Voor een aantal panden geldt dat deze reeds een bepaalde mate van functiemenging kennen, feitelijk dan wel bestemmingsplantechnisch. In het bestemmingsplan 'Waalre' worden de bestemmingen op enkele plekken direct verruimd, waarbij het gaat om functies welke voor wat betreft de ruimtelijke effecten vergelijkbaar zijn met de reeds toegestane functies. Daarnaast worden (dit was overigens ook in de voorheen geldende bestemmingsplannen zo) mogelijkheden geboden om via een afwijkingsprocedure andere functies toe te staan.

Het (al dan niet rechtstreeks) verbreden van de bestemmingen past binnen de uitgangspunten van de Centrumvisie en doet geen afbreuk aan sfeer en uitstraling van de Markt. De Markt laat een mix van functies toe, variƫrend van wonen tot bijvoorbeeld horeca. De panden aan de Markt (met uitzondering van de kerk, deze heeft een maatschappelijke functie) hebben daarom alle een bestemming 'Centrum' gekregen, waarbij mede op basis van het huidige bestemde gebruik is gekozen voor een bestemming Centrum-1, Centrum-2, Centrum-3 of Centrum-4. Door deze wijze van bestemmen worden huidige bestemmingen gerespecteerd maar is wel duidelijk dat het gebied behoort tot het echt centrumgebied van Waalre, waar wij verscheidenheid aan en menging van functies voorstaan. Door middel van het opnemen van afwijkingsbevoegdheden is sprake van flexibiliteit in het bestemmingsplan, wat de mogelijkheden om meer levendigheid te realiseren aan de Markt ten goede komt.

De Centrumvisie ziet kansen om bijvoorbeeld de horecafunctie aan de Markt te versterken. Hierbij is aangegeven dat dit met name geldt voor de omgeving van bestaande horeca (denk hierbij aan het 'horecaplein' bij de voormalige bibliotheek). Dit sluit overigens ontwikkeling van horeca elders op de Markt niet uit. Door middel van een afwijkingsbevoegdheid kunnen burgemeester en wethouders, mits wordt voldaan aan de gestelde voorwaarden en na een zorgvuldige afweging van betrokken belangen, deze functie toestaan. Met het bieden van mogelijkheden tot verbreding van de functies worden ondernemers gefaciliteerd. Of zij zich daadwerkelijk zullen vestigen is mede afhankelijk van de marktwerking en economische omstandigheden.

Voor wat betreft detailhandel geldt dat die mogelijkheid aan de Markt beperkt blijft tot panden waar reeds in het huidige bestemmingsplan een rechtstreekse bestemming voor detailhandel was opgenomen. Nieuwe detailhandelsvestigingen zijn dan ook niet mogelijk. Op deze manier blijft de exclusiviteit van de Markt gewaarborgd.

De voormalige bibliotheek heeft tevens een centrumfunctie gekregen. Op deze manier wordt de bruikbaarheid van het pand in de toekomst gewaarborgd en wordt ondernemers de mogelijkheid geboden het pand op een brede manier te exploiteren. Hierbij wordt, in het verlengde van hetgeen in de 'Centrumvisie Waalre-dorp' is opgenomen met betrekking tot het gewenste horecaplein, een direct mogelijkheid geboden voor het vestigen van horeca in de categorie 1 of 2. Om een zorgvuldige afweging te kunnen maken ten aanzien van deze functie op deze locatie is een akoestisch onderzoek uitgevoerd. Hieruit is gebleken dat vestiging van horeca ter plaatse niet leidt tot afbreuk van het woonklimaat in de directe omgeving, mits enkele maatregelen worden getroffen waarmee mogelijke geluidsoverlast tot een minimum kan worden beperkt. Daarnaast is een maatschappelijke functie nog steeds mogelijk. Detailhandel is uitgesloten op deze locatie.

Zalencentra De Wolderse Wever en De Doelen hebben beiden een centrumfunctie gekregen. Dit betekent concreet dat horeca mogelijk blijft, maar deze panden in de toekomst ook voor andere doeleinden, welke in principe minder ruimtelijke effecten hebben dan een horecafunctie, kunnen worden gebruikt.

De Williborduslaan en de Bus

De Willibrorduslaan en de Bus zijn in de centrumvisie aangemerkt als het kernwinkelgebied, dat met name een functie vervult als centrum voor 'de dagelijkse boodschappen'. In het bestemmingsplan zijn de panden dan ook bestemd met het oog op deze, overigens voor de meeste panden reeds geldende, functie. Ook hier geldt dat andere functies, welke qua ruimtelijke uitstraling en effecten vergelijkbaar zijn, direct dan wel via een afwijkingsbevoegdheid kunnen worden toegestaan.

Garagebedrijf e.o.

De Centrumvisie voorziet ter plaatse van het garagebedrijf Dereumaux en omgeving in woningbouw met een mix van functies. Daarnaast is als doel gesteld de bestaande parkeerdruk rondom de Bus te verlichten door het realiseren van extra parkeergelegenheid.

Gezien de huidige economische omstandigheden, zal het uiteindelijk ideale gewenste toekomstbeeld op korte termijn niet worden gerealiseerd. Dit laat de mogelijkheden voor de toekomst echter onverlet. Er zal op korte termijn wel een herontwikkeling plaats vinden van het terrein. Deze herontwikkeling zal zich met name richten op het leveren van een bijdrage in de oplossing van de parkeerproblematiek. Daarnaast wordt de Albert Heijn een bescheiden uitbreidingsmogelijkheid geboden. Met de nu voorgenomen herontwikkeling blijven andere ontwikkelingen en invullingen in de toekomst mogelijk.

De Driehoek

In de driehoek Willibrorduslaan - Blokvenlaan is voor de nabije toekomst een ontwikkeling voorzien. De exacte kaders zijn nog niet uitgewerkt, maar gedacht moet worden aan een vorm van centrumfuncties (zoals detailhandel of horeca) in combinatie met woningen op de verdiepingen. Omdat er nog geen sprake is van een concreet bouwplan is gekozen voor het overnemen van de reeds bestaande bouw- en gebruiksmogelijkheden met daarbij voor een deel van het gebied een wijzigingsbevoegdheid naar een Centrum-bestemming.

3.4.5 Groenbeleidsplan 2009-2018

Het Groenbeleidsplan 2009-2018 verwoordt de visie van de gemeente Waalre op het groen binnen de gemeente. Waalre kent een groen beeld en staat bekend om haar groene uitstraling. Omdat ook groen aan veranderingen onderhevig is, heeft het Groenbeleidsplan 2009-2018 een aantal doelstellingen dat uiteindelijk moeten leiden tot het in stand houden en versterken van de groene uitstraling van de gemeente Waalre, zoals:

  • De kwaliteit van de groenstructuur behouden door de huidige waardevolle structuren vast te leggen. Deze structuren zijn een leidraad bij toekomstige ontwikkelingen in de openbare ruimte en de realisatie voor de gewenste groenstructuur;
  • Het groenbeleid vastleggen als basis voor ontwikkeling, inrichting en beheer, zodat de karakteristieke groenstructuur zich verder kan ontwikkelen tot een duurzame en beheerbare groenstructuur.

In het Groenbeleidsplan 2009-2018 wordt een onderscheid gemaakt tussen de hoofdgroenstructuur (groenstructuur op gemeentelijk niveau), de nevengroenstructuur (groenstructuur op wijkniveau) en overig groen ('losse' groenelementen). Het bestaande groen dat deel uitmaakt van de hoofdgroenstructuur en/of de nevengroenstructuur wordt in het bestemmingsplan 'Waalre' in principe bestemd als 'Groen'. Binnen deze bestemming gelden specifieke regels die gericht zijn op het behoud van dit groen.

Uitzondering op het bovenstaande zijn de groenstroken die deel uitmaken van de nevenstructuur, maar zijn gelegen langs de doorgaande verkeersroutes in de wijk. Samen met het overige groen in de woonstraten geldt dat deze onder de bestemming 'Verkeer' worden gebracht. Dit wil overigens niet zeggen dat het bestaande groen hiermee zal verdwijnen. Immers, in de doeleindenbeschrijving van deze bestemming is expliciet opgenomen dat groenvoorzieningen hiervan deel uitmaken.

Reden om te kiezen voor de bestemming 'Verkeer' is dat deze bestemming meer flexibiliteit biedt met betrekking tot de inrichtingsmogelijkheden van wegen, straten en paden enerzijds en groenvoorzieningen anderzijds. Indien er bijvoorbeeld vanuit verkeerskundig oogpunt (bijvoorbeeld ten aanzien van veiligheid of parkeren) dan wel vanuit het oogpunt van groen (kwantitatief of kwalitatief) behoefte of noodzaak bestaat om de bestaande structuur te wijzigen, dan is dat mogelijk. Uitgangspunt hierbij is dat wijzigingen niet leiden tot aantasting van de uitgangspunten van het Groenbeleidsplan en de hierin vastgelegde hoofd- en/of nevengroenstructuur.

3.4.6 Beleidsnota Beroep of bedrijf aan huis (2009)

De verschillende bestemmingsplannen hanteren over het algemeen de volgende begripsbeschrijving:

  • 1. Bedrijf aan huis: 'het bedrijfsmatig verlenen van diensten c.q. het uitoefenen van ambachtelijke bedrijvigheid, gericht op consumentenverzorging, geheel of overwegend door middel van handwerk en waarvan de omvang in de activiteiten zodanig is dat de activiteiten in een woning en de daarbij behorende gebouwen, met behoud van de woonfunctie, kan worden uitgeoefend'.
  • 2. Beroep aan huis: 'een beroep of het beroepsmatig verlenen van diensten op administratief, juridisch, medisch, therapeutisch, kunstzinnig, ontwerptechnisch of hiermee gelijk te stellen gebied, dat door zijn beperkte omvang in een woning en daarbij behorende gebouwen, met behoud van de woonfunctie, kan worden uitgeoefend'.

Doel van de beleidsnota:

  • Medegebruik van woningen stimuleren, rekening houdend met de nadelen van een beroep of bedrijf aan huis zoals parkeer- en gebruiksoverlast;
  • Bij de beoordeling van een verzoek een gemotiveerde en zorgvuldige belangenafweging kunnen maken.

De beleidsregels zijn van toepassing op percelen waar de bestemming 'Wonen' is toegekend en waar sprake is van een zelfstandige woning.

Het vestigen van een vrij beroep is niet in strijd met de bestemming 'Wonen', mits de woonfunctie als overwegende functie gehandhaafd blijft en het bestemmingsplan niet het tegendeel bepaalt.

Aan het hebben van een beroep- of bedrijf aan huis zijn wel voorwaarden verbonden. Deze zijn terug te lezen in de regels.

3.4.7 Afwijking voor tijdelijke huisvesting t.b.v. mantelzorg

Het zelfstandig bewonen van bijgebouwen bij een woning is in de regel verboden. Er kan door middel van een omgevingsvergunning worden afgeweken van dit verbod wanneer de bewoner van het bijgebouw zorgbehoevend is. Aan het verlenen van deze omgevingsvergunning zijn verschillende voorwaarden verbonden. Zo is het voor mantelzorg te gebruiken oppervlakte gelimiteerd en dient de aanvraag beschouwd te worden in relatie tot de omgeving. Omdat een aanvraag voor het gebruik van bijgebouwen voor mantelzorg persoonsgebonden is, vervalt de omgevingsvergunning als de noodzaak van mantelzorg niet langer aantoonbaar is.

3.4.8 Beleidsregels bluswatervoorziening en bereikbaarheid gemeente Waalre

De Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR) heeft in september 2003 de 'Handleiding bluswatervoorziening en bereikbaarheid' uitgegeven. De regionale brandweer heeft deze handleiding op een aantal punten aangepast en een aantal aanvullingen gemaakt. Dit heeft geresulteerd in de beleidsregels bluswatervoorziening en bereikbaarheid gemeente Waalre. In de beleidsregels wordt aangegeven hoe om te gaan met de bereikbaarheid en blusvoorziening in de gemeente. Er wordt onderscheid gemaakt in het openbare wegennet, het eigen terrein rondom een object, de bereikbaarheid bij evenementen en de bereikbaarheid bij (bouw)werkzaamheden. Aan de hand van deze beleidsregels kan door iedereen in een vroeg stadium van bouw- en ontwikkelprojecten rekening gehouden worden met het optreden van de hulpverlenende diensten.