direct naar inhoud van 2.2 Ruimtelijke opzet en ontwikkelingen
Plan: Aalst
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0866.BP00142-0301

2.2 Ruimtelijke opzet en ontwikkelingen

2.2.1 Algemeen

Aalst maakt deel uit van de gemeente Waalre. De gemeente ligt in het zuidoosten van de provincie Noord-Brabant. Aalst is direct ten zuiden van Eindhoven gelegen.

Aalst is een kerkdorp uit de vroege middeleeuwen dat haar naam dankt aan haar religieuze achtergrond. De bebouwing concentreerde zich in eerste instantie tot de Eindhovenseweg en de Gestelsestraat. In hoofdzaak bestonden de woningen uit boerderijen en landarbeiderswoningen. Voor de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde zich bebouwing langs de huidige Raadhuisstraat (vanaf 1921), de Koningin Julianalaan (1935-1938), de Bernhardweg (1926-1938), de Koningin Wilhelminalaan (1930-1938), de Goudbergstraat (1928-1938), de Emmastraat (1928-1930) en de Nassaustraat (1929-1930). De eerste villa's langs de zuidzijde van de Lissenvenlaan dateren uit de periode 1933-1938.

Na de tweede wereldoorlog is de woningbouw in Aalst vervolgd aan de huidige Raadhuisstraat. De grootste impuls kreeg het gebied in de jaren '60 toen met name de gronden ten zuiden van de Vincent Cleerdinlaan en Adriaen Poirterslaan tot ontwikkeling kwamen. Ook werd in die tijd een groot gedeelte van het huidige bedrijventerrein in de wijk Voldijn bebouwd. In het villagebied werd een ruime aanzet gegeven voor de bebouwing van de Molenvenlaan en de Hoge Duinlaan. Belangrijk voor de ontwikkeling van Aalst was de aanleg van de E3, de huidige A67, welke Aalst visueel afscheidde van Eindhoven.

In de hierop volgende periodes ontwikkelde Aalst zich in grote lijnen verder naar de structuur zoals deze tegenwoordig is. Belangrijk hierbij was de sloop van de verouderde bebouwing bij de Eindhovenseweg ter hoogte van het centrum van Aalst. Op deze locatie is het huidige (winkel)centrum "Den Hof" gerealiseerd. Daarnaast is het verouderde bedrijventerrein Voldijn gedurende de laatste jaren verbeterd.

In de uiterst noord-oostelijk gelegen hoek van het plangebied heeft een ontwikkeling plaatsgevonden. Het betreft de realisatie van een nieuw kantoorgebouw aan de achterzijde van het bestaande kantoorgebouw aan de Eindhovenseweg 128. De ontwikkeling is verwerkt in dit bestemmingsplan.

2.2.2 Infrastructuur

Aalst kent een goede infrastructuur met de A67 als hoofdontsluitingsweg in de regio. De N69 loopt door de kern van Aalst, die het verkeer leidt naar Eindhoven, Valkenswaard en België. Twee andere belangrijke wegen zijn de Burgemeester Mollaan en de Koningin Julianalaan. Deze wegen leiden de grootste verkeersstromen van de N69 richting de woonwijken binnen Aalst.

Het busvervoer binnen Aalst is redelijk, op de grotere wegen binnen de kern zijn bushaltes geplaatst, toch liggen deze af en toe ietwat ver uit elkaar. Voor het dichtsbijzijnde treinstation moeten de inwoners van Aalst naar Eindhoven.

Het centrum van Aalst is goed bereikbaar per auto en bus, voor de parkeergelegenheid liggen achter het centrum enkele parkeerterreinen. Om het gebruik van fietsen te stimuleren zijn er in het centrum fietsenrekken geplaatst en mag in het autovrije voetgangersgebied wel gefietst worden.

De Eindhovenseweg buiten de bebouwde kom, tussen de A2 en de Burgemeester Mollaan is geclassificeerd als een verkeersader met een maximale snelheid van 80 km/uur (stroomweg).

De Eindhovenseweg en Valkenswaardseweg binnen de bebouwde kom is een verkeersader met een maximumsnelheid van 50 km/uur (stroomweg).

De Koningin Julianalaan, Koningin Wilhelminalaan, Raadhuisstraat (tussen de Koningin Julianalaan en de Juliana de Lannoylaan), Juliana de Lannoylaan, Burgemeester Mollaan, Gestelsestraat (tussen de Burgemeester Mollaan en de A2), Primulalaan, Kerkhoflaan, Raadhuisstraat (tussen de Kerkhoflaan en de Eindhovenseweg) en Brabantialaan zijn ontsluitingswegen met een maximumsnelheid van 50 km/uur.

Alle overige wegen in het plangebied, met uitzondering van het voetgangersgebied winkelcentrum Den Hof, die als zodanig is ingericht, worden geclassificeerd als 30 km zone.

2.2.3 Landbouw

Binnen het plangebied is een locatie aanwezig waar de grond wordt gebruikt voor agrarische doeleinden. Het betreft een vlees- en aspergeboerderij met winkel in het uiterste noorden van het plangebied, aangrenzend aan de A67. Op dit terrein aan de Laarstraat is een boerderij met stal en een klein weiland aanwezig.

2.2.4 Bedrijven en voorzieningen

Het dorp Aalst kent een gedifferentieerd en door de inwoners gewaardeerd voorzieningenniveau. Op het gebied van accommodaties voor zorg, onderwijs en sport is er een groot aanbod waarvan tal van non-profitorganisaties en verenigingen gebruik maken. Ook het winkelaanbod is relatief groot, al is dit voornamelijk gericht op de dagelijkse boodschappen. Daarnaast is er in het noorden van de kern een bedrijventerrein en een kantorenpark aanwezig; "Bedrijventerrein Voldijn" en "Park Diepenvoorde".

Commerciële voorzieningen
Het winkelbestand in Aalst is omvangrijk, maar weinig gespecialiseerd. De commerciële voorzieningen zijn met name geconcentreerd in het centrum van de kern (Den Hof), ten zuiden van de kerk aan de Eindhovenseweg. De detailhandel die in de kern aanwezig is, betreft bijvoorbeeld een supermarkt, een bakker, een slager, enkele kledingzaken, een reisbureau, drogisterijzaken en een juwelier.

In het noorden van Aalst is een kleinschalig winkelcentrum gelegen aan de kruising van de Burgemeester Mollaan en de Primulalaan. In dit winkelcentrum zit een supermarkt, bloemenzaak, een Chinees restaurant en een snackbar.

Naast de commerciële voorzieningen in het centrum en het winkelcentrum in het noorden, is er ook enige detailhandel aanwezig op de bedrijventerreinen binnen de kern. Dit betreft onder andere een warenhuis en een meubelzaak.

Horeca
In het centrum van Aalst zijn diverse horecagelegenheden aanwezig.

Bedrijven
In Aalst is in het noorden van de kern het bedrijventerrein "Voldijn" gesitueerd. Daarnaast kent Aalst ook een kantorenpark, "Kantorenpark Diepenvoorde" genaamd. Het bedrijventerrein "Voldijn" wordt gekenmerkt door een menging van verschillende (bedrijfs)activiteiten (opslag, productie, overslag, kantoor etc.) en wonen. Het gebied kent een weinig samenhangende architectuur. ''Kantorenpark Diepenvoorde" bestaat geheel uit kantoorpanden, welke wel een samenhangende structuur hebben.

Het bedrijvenbestand van Aalst is divers en over het algemeen als 'schoon' te kenmerken; zware industrie ontbreekt. Op de bedrijventerreinen zijn bedrijven met diverse milieucategorieën aanwezig, deze variëren van categorie 1 tot en met categorie 3.2. Het gaat om bedrijven zoals een transportbedrijf, een autobedrijf, een installatiebedrijf en een schildersbedrijf.

Daarnaast zijn er ook in de kern zelf enkele bedrijven aanwezig. Dit beperkt zich tot kleine bedrijven aan de Eindhovenseweg zoals een bouwbedrijf en een autobedrijf.

Dienstverlening
Aalst kent een aantal dienstverlenende instellingen, zoals kapsalons, banken, makelaarskantoren en een notariskantoor. Deze voorzieningen bevinden zich, net als de commerciële voorzieningen en de horecabedrijven, voornamelijk in het centrum van de kern.

Maatschappelijke voorzieningen
In Aalst zijn veel maatschappelijke voorzieningen aanwezig. Deze voorzieningen zijn verdeeld over de kern aanwezig. Er zijn onder andere huisartsenpraktijken, een fysiotherapiepraktijk, een aantal basisscholen, een sociaal cultureel centrum, een verzorgingshuis, een tandartsenpraktijk en een kerk aanwezig.

Sportvoorzieningen
In de kern is een sporthal ('t Hazzo) aanwezig, deze is aan de Trolliuslaan gesitueerd. De sporthal is gelegen tussen het centrum en het noordelijke winkelcentrum van Aalst. In het zuiden van Aalst, aan de parklaan, ligt tennisvereniging Eeckenrode.

2.2.5 Landschap en natuur

De kern Aalst heeft een groen karakter, er zijn veel groenstroken en bomenrijen zichtbaar. Het zuidelijke gedeelte van het plangebied is een bosrijke omgeving waar villa's in zijn gelegen. Dit groene woongebied loopt over in de gemeentebossen van Waalre.

De meeste bossen binnen de gemeente zijn nog niet zo oud. Ze werden ongeveer tussen 1900 en 1950 aangelegd met subsidie van Staatsbosbeheer. Er werden niet alleen dennen geplant, maar ook loofbomen. Daardoor hebben de bossen een afwisselend en aantrekkelijk karakter. Deze afwisseling wordt nog eens versterkt door de open terreinen in en rond de bossen, met onder andere heidevelden en vennen. Door het landschap van waalre lopen ook de Dommel (Waalre - dorp) en de Tongelreep (Aalst).

Om de groene uitstraling van de gemeente te versterken en duurzaam in stand te houden, heeft de gemeente op 23 februari 2010 het groenbeleidsplan 'Groen heeft de toekomst' vastgesteld. Het groenbeleidsplan geeft een visie op de gewenste opbouw en ontwikkeling van het openbaar groen in de gemeente Waalre. Dit wordt bereikt door onderscheid te maken in een hoofdgroenstructuur, nevengroenstructuur en overig groen.

In de hoofdgroenstructuur zijn de belangrijkste groenelementen van de gemeente vastgelegd. Deze elementen zijn beeldbepalend voor de gemeente Waalre door de specifieke ligging en functie van het groen. Het belangrijkste groen in de wijken maakt deel uit van de nevengroenstructuur. Het groen verduidelijkt het onderscheid tussen de verschillende wijken en versterkt daarmee de wijkstructuur.

2.2.6 Wonen

Het overgrote deel van de bebouwing in het plangebied bestaat uit woningen. Er is een variatie aan woningtypen aanwezig zoals vrijstaande, half-vrijstaande en rijenwoningen.

Het gebied tussen de Koningin Julianalaan en de Irenelaan is een specifiek woongebied, waar villa's in een bosrijke omgeving zijn gelegen. In dit bosrijke gebied bevinden zich vooral grote kavels met grote woningen met een onderlinge ruime afstand. Het specifieke karakter van dit gebied dient zoveel mogelijk bewaard te blijven. In dit bestemmingsplan zal dan ook een regeling worden opgenomen waardoor het bosachtig karakter van de wijk gewaarborgd blijft. In het noorden van dit bosachtige gebied bevindt zich het gemeentehuis en de bebouwing van het Woldersven.

Aan de westkant van het gebied tussen de Koningin Julianalaan en de Burgemeester Mollaan zijn ook enkele villa's gelegen, maar die zijn kleiner van oppervlakte dan de hiervoor vermelde percelen. Aan de oostzijde en de westzijde van de Eindhovenseweg ten noorden van de Koningin Julianalaan en de Koningin Wilhelminalaan bevindt zich de wat oudere woonbebouwing.

Ook ten noorden van de Burgemeester Mollaan bevinden zich vooral woningen. In dit gedeelte bevindt zich een concentratie van sociale huurwoningen. Deze zijn vrijwel allen in geschakelde vorm gebouwd. Verder zijn in dit gebied nog een groot aantal vrijstaande woningen en woningen van het type twee-onder-onder een-kap aanwezig. Een bijzondere woonvorm is het bejaardencentrum 't Laar. Naast volledige verzorgingsplaatsen is er ook een groot aantal aanleunwoningen in gestapelde vorm, waar bejaarden zelfstandig kunnen wonen en daarnaast kunnen profiteren van de faciliteiten van het bejaardencentrum. In het gebied ten westen van de Primulalaan / Kerkhoflaan en Raadhuisstraat bevindt zich in hoofdzaak een woongebied.

2.2.7 Recreatie

In de kern Aalst is zijn slechts enkele recreatieve voorzieningen aanwezig. Zo ligt in het uiterste noorden van het plangebied de bed & breakfast "De laarhoeve". De inwoners van de kern Aalst maken gebruik van de recreatiemogelijkheden die buiten de plangrens liggen.

De gemeente kent een typisch Kempenlandschap. Er zijn dan ook voldoende mogelijkheden voor dagrecreatie in de openlucht. In, door en langs de gemeente lopen vele wandel-, fiets- en ruiterpaden. Er kunnen zelfs huifkarren worden gehuurd.

Binnen de gemeente, maar niet in het plangebied, ligt het buurtschap 't Loon. Deze, door de eeuwen heen in originele status bewaard gebleven nederzetting, is in 1971 aangewezen als beschermd dorpsgezicht. 't Loon is een rustiek buurtschap. Het lijkt of de tijd er heeft stilgestaan. De wegen en fraaie Kempische boerderijen liggen rondom een driehoekige ruimte, die 'plaatse' wordt genoemd. Hier werd vroeger het vee tot kudden geformeerd voor het naar de graasgronden gedreven werd. Net als vroeger, staan er eiken op de rustige plek. Binnen gemeente bevindt zich ook een speeltuin: 'De Klimbim'.

2.2.8 Monumenten

De Monumentenwet is van toepassing op een aantal panden binnen het plangebied. Naast een aantal Rijksmonumenten heeft Waalre ook gemeentelijke monumenten.

Op de lijst van Rijksmonumenten komen vier gebouwen voor die in het plangebied zijn gelegen, te weten:

  • Goudbergstraat 15 en 17: een dubbele landarbeiderswoning uit de 19e eeuw bestaande uit twee evenwijdige vleugels onder een zadeldak met riet en pannen;
  • de Aalstermolen: een ronde bergkorenmolen uit 1905, welke na een brand in 1936 is herbouwd;
  • Eindhovenseweg 67: een tweelaags villa met een leien schilddak en hoge schoorstenen;
  • het oude gedeelte van het gemeentehuis uit 1929 van architect H. Valk: het gebouw bestaat gedeeltelijk uit één en twee lagen met een eenlaags bijgebouw en is afgedekt met samengestelde zadeldaken met leien en zware bakgoten. Markant is het siermetselwerk van de topgevels en boogvelden.

Op de gemeentelijke monumentenlijst bevinden zich negen panden welke in het plangebied zijn gelegen:

  • Eindhovenseweg 63: een pastorie uit de periode na 1850 bestaande uit twee lagen met een zadeldak. De zijvleugels bestaan eveneens uit twee lagen, maar zijn iets lager en hebben een plat dak. Het oorspronkelijke gebouw, dat uit een eerdere periode stamt, bestond slechts uit één laag en is tussen 1870 en 1880 verhoogd;
  • Eindhovenseweg 63a: de O.L.Vrouwekerk, een driebeukige neogotische kerk met een toren met nissengeleding en een achtkantige naaldspits uit 1905. Ontworpen door architect C. Franssen en uitgebreid door F. Franssen in 1934;
  • Eindhovenseweg 65: een villa bestaande uit twee lagen uit circa 1910 met een schilddak met kruispannen en een vooruitspringende zijvleugel met een topgevel;
  • Eindhovenseweg 91a: huize Schoonoord, een villa bestaande uit één laag, uit het midden van de 19e eeuw en verbouwd rond 1900 met een mansardekap en een topgevel;
  • Gestelsestraat 2: voormalig raadhuis daterend uit circa 1910. Het raadhuis bestaat uit twee lagen met een schilddak. Een traptoren met een zadeldak en trapgevels is aangebouwd. Na een brand is het pand in 1980 gerestaureerd;
  • Gestelsestraat 4, 6 en 8: drie woningen met één laag uit circa 1900 (verbouwd rond 1925) onder een mansardekap, bedekt met leien;
  • Gestelsestraat 102: een langgevelboerderij uit 1850 - 1890. Het pand, genaamd Leemerhoef, is geheel gerestaureerd;
  • Laarstraat 27: een langgevelboerderij uit 1850 - 1870, afgedekt met een dal met wolfseinden en uitgevoerd in blauw oud Hollandse pannen;
  • Dorpsstraat 33: een dubbele arbeiderswoning en voormalig café uit 1870.

2.2.9 Kabels en leidingen

Binnen het plangebied zijn geen kabels en leidingen gelegen die op de verbeelding opgenomen dienen te worden.