Wolberg

3.4 Gemeentelijk beleid

Structuurvisie Valkenswaard

In het kader van de Wet ruimtelijke ordening is de gemeente Valkenswaard gestart met het opstellen van een nieuwe Structuurvisie. Een update van de StructuurvisiePlus uit 2003 is benodigd omdat een aantal zaken al ontwikkeld of uitgevoerd zijn en er nieuwe aandachtspunten op de agenda zijn gekomen. Ook heeft de gemeente op diverse punten nieuw beleid geformuleerd en beleidslijnen herzien. Tenslotte ontbreekt een uitvoeringsprogramma.

Daarom is een nieuwe structuurvisie opgesteld. De structuurvisie is opgebouwd uit twee delen, deel A en deel B. Deel A bevat een ruimtelijke toetsingskader en visie op hoofdlijnen voor de lange termijn (tot 2030). Dit deel formuleert de ontwikkelingskoers voor de lange termijn en biedt het casco voor concrete projecten en plannen. Het is een toetsingskader, maar tegelijkertijd ook een inspiratiekader voor ruimtelijke ontwikkeling.

Deel B van de structuurvisie is een ruimtelijk- functioneel programma en uitvoeringsplan voor de (middellange en) korte termijn. In dit deel van de structuurvisie staat beschreven welke concrete projecten en plannen op korte termijn richting uitvoering worden gebracht en hoe deze gerealiseerd gaan worden. Het projectenplan zal periodiek worden geactualiseerd en geeft daarmee steeds voor een bepaalde periode weer op welke wijze de ontwikkelingskoers tot uitvoering wordt gebracht. Deze actualisatie is nodig om kostenverhaal van bovenplanse kosten zeker te stellen en locatie-eisen te kunnen stellen. Bovendien biedt dit deel mogelijkheden om accenten in de ruimtelijke ontwikkeling te verschuiven, zonder daarbij de totale visie (deel A) aan te passen.

In deel A van de structuurvisie is ook een visie beschreven voor de bebouwde kom van Valkenswaard. Valkenswaard is ten opzichte van Dommelen en Borkel en Schaft de meest stedelijke kern. Dit betekent dat er meer mogelijkheden zijn voor nieuwe ontwikkelingen, vooral in het centrum en aan de randen van het centrum. De verbetering van de leefkwaliteit aan de doorgaande wegen heeft prioriteit. Deze linten, waaronder de Leenderweg, heeft te lijden onder de grote verkeersdruk. Als deze druk verminderd wordt, kan de inrichting van deze linten worden aangepast en meer worden gericht op de verblijfskwaliteit. Daarnaast staat in de structuurvisie aangegeven wat de mogelijkheden zijn voor inbreidingsplannen.

Dit bestemmingsplan is een conserverend plan, wat inhoudt dat nieuwe bebouwingsmogelijkheden in beginsel niet zijn opgenomen. Op het moment dat afgeweken wordt van dit bestemmingsplan, zal de structuurvisie handvaten kunnen bieden. Als een bepaalde ontwikkeling passend is, kan een nieuw bestemmingsplan worden opgesteld.

Wijkplan

De gemeente Valkenswaard heeft voor diverse gebieden een wijkplan opgesteld. Een wijkplan beschrijft een toekomstvisie voor de wijk op basis van de inzichten van de huidige situatie, met daarin opgenomen inspanningen en acties om die visie te bereiken.

Wijkplannen zijn opgesteld voor Dommelen Noord, Het Gegraaf, Turfberg, Geenhoven, Hoge Akkers en Borkel en Schaft. Het plangebied Wolberg is gelegen in het wijkplan Turfberg. In het wijkplan Turfberg staan drie ambities centraal:
            1. duurzaam wonen en leven in Turfberg
            2. de zelforganiserende wijk
            3. vervoer en mobiliteit

Binnen deze ambities is zo concreet mogelijk geformuleerd hoe de opgestelde visie uitgevoerd zal worden. Zo zijn maatregelen opgenomen op het gebied van verkeersveiligheid, openbare ruimte en herstructurering van woningen. Dit alles met als doel de leefbaarheid van de buurt te verhogen.

Gemeentelijk woningbouwbeleid

In 2009 is een Woningmarktonderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek had tot doel de ontwikkeling van de woningbehoefte tot 2020 in zowel kwantitatieve als kwalitatieve zin in kaart te brengen. Aan de hand van de onderzoeksresultaten is een woningbouwprogramma opgesteld. Enkele conclusies uit het onderzoek:

• het aantal huishoudens groeit met circa 7% door de afname van het aantal personen per huishouden;
• gezinnen nemen wat betreft aandeel en aantal af, maar blijft in absolute zin een grote groep huishoudens. De vergrijzing zet duidelijk in. Daarnaast blijkt uit het verleden dat jongeren wegtrekken uit Valkenswaard;
• woningbehoefteprognose tot en met 2020 is 1.280 woningen. De woningbehoefte voor de komende jaren wordt bepaald door twee factoren:
  • 1. de verwachte huishoudensgroei (790 woningen);
  • 2. de inloop van het (eventuele) woningtekort (250 woningen)

• Naast reguliere woningen, ligt er een forse opgave in de bouw van nultredenwoningen en is er een behoefte naar zorgwoningen.
  

Dit bestemmingsplan is gericht op het behoud van de bestaande woningvoorraad. Toevoeging van extra woningen is in dit bestemmingsplan niet aan de orde.

Welstandsbeleid

Voor de gemeente Valkenswaard is een welstandsnota opgesteld die als wettelijke basis dient voor het welstandsbeleid binnen de gemeente. De welstandsnota Valkenswaard is vastgesteld in juni 2004. In de welstandsnota is de gemeente Valkenswaard ingedeeld in een aantal clusters van gebieden, te weten centra, historische gegroeide gebieden, planmatig ontworpen woongebieden, bedrijfs- en voorzieningenlocaties en groengebieden.

In Wolberg is een tweetal clusters aanwezig, te weten de historisch gegroeide gebieden met gemengde bebouwing en de planmatig ontworpen woongebieden, de forumbeweging.

In het gebied dat is ingedeeld in de categorie Gemengde bebouwing zijn in een langere periode uiteenlopende stedenbouwkundige en architectonische principes toegepast. De verdichting over een lange periode heeft er toe geleid dat er een gevarieerd bebouwingsbeeld is ontstaan met veelal een rafelige stedenbouwkundige structuur. De bebouwing kenmerkt zich door een grote diversiteit in type en vormgeving. De aanwezige bebouwing uit zich in oude boerderijen, vrijstaande woningen van twee tot drie lagen met forse kap op ruime percelen, kleine geschakelde ééngezinswoningen tot massieve appartementencomplexen. De organische groeiwijze van deze gebieden zorgt voor een gevarieerd karakter wat veelal tot uitdrukking komt in (lichte) verspringingen in de rooilijn en diversiteit in bebouwingskarakteristiek.
De bebouwing bestaat over het algemeen uit één, maximaal twee bouwlagen met kap. De veelvoorkomende zadeldaken (met name twee-onder-één-kap- en geschakelde woningen) worden afgewisseld met (samengestelde) schild- en piramidedaken (vrijstaande woningen).

Binnen het plangebied behoort 'De Scheepsvork' tot de categorie van planmatig ontworpen woongebieden, de Forumbeweging. Kenmerkend voor de Forumbeweging is de aandacht voor de menselijke schaal en maat van nieuwe woongebieden. De woongebieden uit deze periode worden gekenmerkt door een grillig stratenpatroon en weinig doorgaande wegen, vanwege de opzet die gebaseerd is op het principe van het woonerf. De woningen zijn voornamelijk grondgebonden in de vorm van meerdere eengezinswoningen onder één kap. Opvallend is de architectonische uitstraling van de woningen die gekenmerkt wordt door erkers, uitbouwsels, bergingen aan de straatzijde, speelse raampartijen, e.d. De bebouwing bestaat veelal uit twee bouwlagen met een (a)symmetrisch zadeldak, waarbij het dakvlak regelmatig wordt doorgetrokken over de veel voorkomende vooraanbouwen.

De stedenbouwkundige structuur en bebouwingstypologie binnen de verschillende woongebieden vinden veelal hun oorsprong in het eigen tijdsbeeld waarin ze ontworpen zijn.