5.1 Algemeen
Vanaf circa 1999 is de gemeente Tilburg gestart met een projectmatige en integrale planontwikkeling voor het Piushavengebied. Stapsgewijs zijn diverse (ruimtelijke) verkenningen, visies, beleidskaders, deelplannen en andere instrumenten vervaardigd. Vanwege de complexiteit van de planvorming is een toegesneden projectorganisatie in het leven geroepen die het proces van de planontwikkeling stuurt, begeleidt en integreert en toetst. In het proces van die planvorming zijn ook belanghebbenden, zoals bewoners, ondernemers, vastgoedeigenaren, marktpartijen etc. betrokken.
Op dit moment zijn de navolgende (beleids)documenten kaderstellend voor ontwikkelingen in het Piushavengebied:
-
Ontwikkelingsvisie Piushaven. Deze visie formuleert de basisuitgangspunten voor de ontwikkelingen in het plangebied. Ingezet wordt op een omslag naar een gevarieerd en levendig centrumstedelijk woonmilieu, dat door de aanwezigheid van water uniek en onderscheidend is ten opzichte van andere stadsdelen. De Ontwikkelingsvisie Piushaven is op 18 februari 2002 door de gemeenteraad vastgesteld.
-
Stedenbouwkundige Visie Piushaven. Ter vervanging van een eerder opgesteld Regiedocument is op 7 april 2008 de Stedenbouwkundige Visie Piushaven vastgesteld. De stedenbouwkundige visie houdt rekening met de lange ontwikkelingstijd van het Piushavengebied. De ruimtelijke kaders en het procesmatige karakter van het project zijn in dit document op elkaar afgestemd. Deze visie zal periodiek worden verfijnd of bijgesteld op basis van nieuwe feiten, ontwerpervaringen en inzicht in planningsrisico's.Een dergelijke dynamische benadering van de stedenbouwkundige opgave past in de afspraak om de concretisering van de plannen te begeleiden vanuit een organisatiestructuur die bestaat uit het Projectbureau Piushaven, het Kwaliteitsteam en de Regiegroep, waarin ondermeer de bewoners en marktpartijen vertegenwoordigd zijn.
-
Raamovereenkomst. De raamovereenkomst vormt de planeconomische basis onder de beoogde ontwikkelingen. Deze overeenkomst betreft een afspraak tussen de gemeente en marktpartijen over nadere programmatische invulling van een aantal transformatiegebieden en over de bijbehorende vereveningsbijdragen. Vanuit de ontvangen vereveningsbijdragen bekostigt de gemeente de (her)aanleg van de openbare ruimten.
-
Havenverordening. Voor het gebruik van de Piushaven zelf is een Watergebruiksplan opgesteld. Met het vaststellen van de Havenverordening Piushaven 2006 is het havengebruik bestuurlijk vastgelegd. De verordening kent een onderscheid in museumschepen, passantenvaartuigen, bedrijfsvaartuigen en bijzondere vaartuigen. Bij de verordening hoort een ligplaatsenkaart waarop aangegeven is welke vaartuigen waar een ligplaats kunnen innemen. Tevens is geregeld hoe de toewijzing van ligplaatsen geschiedt. De Havenverordening werkt aanvullend op het bestemmingsplan. De bedrijfslokaties op het water (Horecaboot, kapparsboot en watergebonden restaurant zijn met een aanduiding opgenomen in het bestemmingsplan.
Naast deze beleidskaders is de sturing op de kwaliteit van het ruimtelijk resultaat op de ontwikkellocaties ook geborgd in het proces van planontwikkeling. In de Raamovereenkomst en in dit bestemmingsplan zijn de uitgangspunten en ruimtelijke hoofdlijnen voor de nieuwe ontwikkelingen vastgelegd. Binnen deze spelregels is er nog veel ontwerpruimte om transformaties en herontwikkelingen daadwerkelijk vorm te geven. Juist in dat traject speelt het Kwaliteitsteam een cruciale rol. Dit team begeleidt, stuurt en toetst de voorstellen voor de stedenbouwkundige invullingen. Uiteindelijk zal het Kwaliteitsteam haar goedkeuring moeten verlenen aan die voorstellen. Dit team hanteert daarbij een set beoordelingscriteria waarbij ook de belangen (van burgers) vanuit de directe omgeving worden meegewogen. Dit traject van begeleiding en beoordeling is geformaliseerd en werkt aanvullend op dit bestemmingsplan, omdat in dit plan bijvoorbeeld de wijzigingsregels noodzakelijkerwijs nog globaal geformuleerd zijn.
In de volgende paragrafen zijn de hoofdlijnen van de beoogde ontwikkeling op het gebied als totaal samengevat. In het vijfde hoofdstuk volgt een planbeschrijving die verder inzoomt op de deelgebieden.