Leijpark Koningshoeven 2008

2.3 Historie

Het plangebied Leijpark-Koningshoeven ligt in de zuidoostelijke hoek van de Gemeente Tilburg, in het overgangsgebied tussen stad en buitengebied.

Zoals de naam al aangeeft bestaat het plangebied uit twee deelgebieden, namelijk de gebieden Leijpark en Koningshoeven.

Anno 2008 wordt het gebied begrensd en doorkruist door een aantal belangrijke "infrastructurele lijnen" zoals de rijksweg A58, de Kempenbaan, de Ringbanen-Zuid en -Oost en het Wilhelminakanaal.

Honderd jaar geleden waren bovengenoemde wegen en waterweg nog niet aanwezig. Structuren die in die tijd wel aanwezig waren en die ook vandaag de dag nog herkenbaar zijn, zijn met name de waterloop de Leij en het lint Koningshoeven.

De Leij, waarvan de loop met name ten gevolge van de bouw van het St.-Elisabethziekenhuis in de 80-er jaren van de vorige eeuw is verlegd, is als een ecologische zone in het plan opgenomen.

Ook de Koningshoeven, die ten gevolge van latere infrastructurele ingrepen (met name Ringbanen en Kempenbaan en iets mindere mate het Wilhelminakanaal) enigszins los is komen te liggen van zijn/haar historische ruimtelijke en functionele context, is onderdeel van het plan. Eén en ander inclusief de aanliggende lintbebouwing c.a.. Overigens maakte ook het aan de overzijde van de Kempenbaan gelegen Cenakel-complex, in 1908 als klooster gesticht, in het verleden onderdeel uit van die lintbebouwingsstructuur van de Koningshoeven.

In circa 1920 werd met de aanleg van het Wilhelminakanaal de eerste van een serie grootschalige infrastructurele ingrepen gepleegd, die het plangebied nu zo kenmerken.

In de jaren na de Tweede Wereldoorlog volgden de aanleg van de Ringbanen-Zuid en -Oost en de aanleg van de Meijerijbaan, die toentertijd als (onderdeel van de) rijksweg naar Eindhoven functioneerde.

Tot slot werden in de jaren '70 van de vorige eeuw de A58 en de Kempenbaan aangelegd. De Meierijbaan verloor toen zijn/haar functie als rijksweg en kreeg later een functie als fietsroute richting Moergestel.

Grofweg kan het plangebied in twee deelgebieden opgedeeld worden, waarbij de Kempenbaan de scheidslijn vormt: Leijpark en Koningshoeven.

Ten westen van de Kempenbaan ligt het Leijpark, dat in 1939 werd aangelegd. Tussen het Leijpark en de Rijksweg A58 liggen nog twee (deel-) gebieden die buiten dit bestemmingsplan zijn gehouden omdat hier geen sprake is van een beheersituatie maar van een ontwikkelsituatie. Het eerste niet opgenomen (deel-) gebied betreft het in de oksel van de A58 en Kempenbaan gelegen ontwikkelingsgebied Kempenbaan, waarvoor plannen in voorbereiding zijn om ter plaatse van de voormalige vuilstortplaats (in gebruik tot in de jaren '60 van de vorige eeuw) een stedelijke ontwikkeling te realiseren met kantoren- en woningbouw. Het tweede niet opgenomen (deel-) gebied betreft het meer westelijk gelegen terrein van het in de jaren ´80 van de vorige eeuw gebouwde St Elisabethziekenhuis. Ook hier spelen op dit moment een aantal nieuwe ontwikkelingen.

Ten oosten van de Kempenbaan ligt het gebied Koningshoeven rond het oude, inmiddels behoorlijk verstedelijkte lint Koningshoeven.