3.1 Beschrijving van het plangebied
3.1.1 Historie
Bebouwing
Bebouwing in het gebied en de omgeving ervan volgt de oorspronkelijke agrarische en landschappelijke structuren, bestaande uit een fijnmazig lineair stelsel van sloten en greppels met houtwallen. Langs de Haarsteegsestraat, de Mommersteeg, De Wolput, de Akker en de Akkerstraat ontwikkelde zich lintbebouwing.
- Het lint Haarsteegsestraat ontwikkelde zich tot Haarsteeg.
- Uit de linten De Wolput, de Akker en de Akkerstraat ontstond de kern Vlijmen.
De oorspronkelijke bebouwing is typisch Brabants:
- rechthoekig;
- doorgaans gekenmerkt door een stoere, soms gelaagde kappen, veelal met een wolfseind;
- laag met lage goothoogten, soms verhoogd om werktuigen binnen te kunnen laten;
- voorzien van kleine of juist grote gevelopeningen;
- gekenmerkt door een stoere detaillering die eenvoud uitstraalt.
Cultuurhistorie
In de omgeving zijn de volgende cultuurhistorische waarden te vinden.
- Mariënkroon. Aan de Abt van Engelenlaan is het kasteel van Onsenoort gesitueerd. Het kasteel is verwoest in 1372 en nadien herbouwd. Het kasteel is dienst gaan doen als Cisterciënzerklooster en heeft de naam ”Mariënkroon”. Op dit moment wordt de abdij bewoond door een aantal leefgemeenschappen en wordt er een meer publiek georiënteerd programma ontwikkeld .
- Een aanzienlijk deel van het projectgebied behoorde tot de voormalige Zaadteelt & Zaadhandel Mommersteeg. Het complex bestond uit een groot aantal loodsen en een markant industrieel gebouw aan de Wolput. De loodsen zijn inmiddels gesloopt. Het markant industrieel gebouw is behouden Het historische bedrijfsgebouw, voornamelijk daterend uit 1936 en 1951, is in 2001 door de Rijksdienst cultureel erfgoed aangemerkt als Rijksmonument. Het aan de straat gesitueerde complex bezit een L-vormige plattegrond en is drie bouwlagen hoog en wordt grotendeels afgedekt met een plat dak. De uitstekende bouwdelen hebben een eigen beëindiging met een lessenaarsdak waarvan de ene nok evenwijdig loopt met de voorgevel en de andere haaks op de voorgevel staat.
3.1.2 Plangebied
Geerpark wordt ontwikkeld in een open landschap met een karakteristieke orthogonale structuur van sloten, bomen en wegen. Deze historische structuur is bepalend voor de ontwikkeling van het projectgebied.
In het landschap liggen grotere ruimtelijke eenheden zoals:
- het groen omzoomde Mariënkroon;
- crematorium de Maaslanden en begraafplaats Onsenoort;
- sportvelden.
In het masterplan zijn op basis van deze constateringen de volgende uitgangspunten geformuleerd.
- De herkenbaarheid van de landschappelijke eenheden kan alleen voortbestaan indien het omringend landschap een open karakter behoudt.
- Het is gewenst om het lintdorp Haarsteeg vrij te houden van de bebouwing van Vlijmen.
- De overgang van stad naar land is een belangrijk aandachtpunt. Het gebied tussen land van Maas en Waal en de Loonse en Drunense duinen biedt diverse aanleidingen voor een integrale ontwikkeling op het gebied van tuinbouw, natuurontwikkeling, recreatie en cultuur en verankering van Geerpark met zowel de stadskern als het buitengebied.
- Met name de groenblauwe structuur en de langzaamverkeerverbindingen bieden goede kansen voor de verankering van Geerpark.
3.1.3 Verkeer en vervoer
Openbaar vervoer
De kern Vlijmen heeft goede busverbindingen die aansluiten op het centraal station in ’s-Hertogenbosch (zowel streekbussen als stadsbussen). Jaarlijks bepaalt provincie Noord-Brabant de lijnvoering van de bussen.
Langzaam verkeer
Voor de fietser is in de regio een uitgebreid netwerk van wegen beschikbaar. Het fietsverkeer binnen het plangebied wordt met name gemengd afgewikkeld. Nabij Geerpark is de fietser vooral aangewezen op de Wolput, de Tuinbouwweg, de Abt van Engelenlaan en de Priemsteeg.
Het is wenselijk om ook een noord-zuid fietsverbinding te realiseren door Geerpark. Op oude kaarten is te zien dat kasteel Onsenoort ontsloten was door zowel een noord-zuid
verbinding, als door een oost-westpad: een abdijpad. Het abdijpad sloot in het oosten aan op Mommersteeg. In het centrum van het kruis lag het kasteel Onsenoort. Met de realisering van het bedrijventerrein 'Het Hoog' ten westen en ruilverkaveling is dit pad verloren gegaan.
Gemotoriseerd verkeer
Voor de auto ontsluiting is Vlijmen aangewezen op de A59. Vanaf de Wolput is er onder de A59 door een verbinding met Drunen en Nieuwkuijk. Vlijmen heeft twee
aansluitingen op de A59:
- één aan de oostzijde in het verlengde van de Grote kerk;
- één aan de west zijde via de Wolput.