| Plan: | Paleiskwartier-Willemspoort-Station |
|---|---|
| Status: | vastgesteld |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0796.0002185-1402 |
In 2003 stelde de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch de 'Ruimtelijke StructuurVisie' (RSV) vast: Stad tussen stromen. De RSV is een basisdocument waarin de ontwikkelingen in en om de stad in een ruimtelijk en functioneel kader worden geplaatst. Voor de totale stad is het zogenaamde 'vleugelmodel' opgesteld. 's-Hertogenbosch is volgens deze visie opgebouwd uit een historisch centrum, een centrum aan de A2 en een viertal (woon)vleugels die ieder een eigen verbindingsas hebben.
Het streefbeeld van de visie is een ruimtelijke dynamiek van rood en groen met knooppunten in een stedelijk netwerk. Het Paleiskwartier is aangemerkt als een stedelijk knooppunt. Om de ruimtelijke dynamiek te bereiken worden drie doelstellingen genoemd: contrastrijk, compact en compleet. Functies die niet langer passen in de schaal en maat van de historische driehoek krijgen een plek aan de westzijde van de binnenstad, in de spoorzone met hierin de nieuwe binnenstad: 't Zand en het Paleiskwartier. Dit gebied moet functioneel en qua beleving deel gaan uitmaken van het stadscentrum. Om dit te bereiken zijn in het Paleiskwartier voorzieningen gepland, evenals een belangrijke tweede verbinding met de binnenstad aan de zuidzijde: Ponte Palazzo. Het RSV staat in het Paleiskwartier een hoogstedelijk woonmilieu voor.
In het document ‘Bossche zones in beeld’ uit 2005 is ’s-Hertogenbosch in regionaal en nationaal verband gepositioneerd. De stad maakt deel uit van Brabantstad en is daarnaast onderdeel van ‘Technologische Topregio Zuidoost-Nederland’ (gelieerd aan Brainport Zuidoost-Brabant). In het verlengde hiervan timmert de stad aan de weg als centrum van zakelijke, financiële en juridische dienstverlening. De gemeente zet daarom in op twee strategische zones, namelijk de Spoorzone en de A2-zone.
Het Paleiskwartier maakt deel uit van de Spoorzone. Voor de voltooiing van het Paleiskwartier zijn drie belangrijke opgaven van belang, namelijk het toevoegen van meer publieksfuncties in het culturele hart, het beter ontsluiten van het gebied en het versterken van de verbinding met de binnenstad. Het zuidelijk plandeel van het Paleiskwartier reageert hierop door de beoogde toevoeging van een bioscoop, hotel en andere publieksfuncties. Daarnaast is de verkeersstructuur opnieuw bezien en zal de Ponte Palazzo zorgen voor een rechtstreekse verbinding met de binnenstad voor langzaam verkeer.
In mei 2003 stelde de gemeenteraad de ‘Nota Hoogbouw’ vast: een kadernota die een brug vormt tussen de Ruimtelijke StructuurVisie en concrete initiatieven. In de nota is een methodiek ontwikkeld om te bepalen of, waar en onder welke voorwaarden hoogbouwinitiatieven een vervolg kunnen krijgen. Bij de planning van hoogbouw dient ruimtelijk onderzoek plaats te vinden. Nieuwe hoogbouwinitiatieven dienen te voldoen aan de volgende tien uitgangspunten:
Het Paleiskwartier is aangewezen als een hoogdynamisch gebied, een stedelijke knoop. De gemeente zet in op de versterking van zulke hoogdynamische gebieden met hoogbouw en landmarks, waarmee hier wordt bedoeld hoogbouw hoger dan 80 meter. In het Paleiskwartier zijn al het Carrefour, het Riva-gebouw en de Van Lanschottoren gebouwd. In het kader van het ruimtelijk plan 'Paleiskwartier-Zuid' is de geplande hoogbouw aldaar getoetst aan de uitgangspunten 2, 3 en 9. De hoogbouwinitiatieven zijn in dit bestemmingsplan op hetzelfde detailniveau ingetekend als in het ruimtelijk plan. De toetsing van de hoogbouwinitiatieven aan de overige uitgangspunten is pas mogelijk als de bouwplannen concreter vorm krijgen.
De gemeenteraad van ’s-Hertogenbosch heeft op 17 mei 2011 de 'Actualisering Welstandsnota 2011' met de daarvan deel uitmakende Beeldkwaliteitsplannen en Reclamenota vastgesteld. In deze nota is voor de verschillende wijken aangegeven aan welke welstandscriteria bouwwerken moeten voldoen. De welstands- en monumentencommissie gebruikt de criteria bij de beoordeling van bouwplannen.
Het plangebied van dit bestemmingsplan heeft betrekking op de welstandsgebieden 't Zand (voor wat betreft de stationsomgeving aan de centrumzijde), Paleiskwartier (voor wat betreft het gerealiseerde, noordelijke deel ervan samen met het Westerpark) en West (voor wat betreft Willemspoort). Het stationsgebouw, de Westertoren, het Riva-gebouw, de Van Lanschottoren, het Jeroen Bosch Ziekenhuis en de voormalige Koning Willem I-kazerne zijn benoemd als specifieke objecten, het Paleiskwartier en het Westerpark als specifieke ensembles. Voor Paleiskwartier-Zuid is het Beeldkwaliteitsplan 'Paleiskwartier-Zuid, Scharnierpunt tussen binnenstad en West' vastgesteld en onderdeel van de welstandsnota.
De ‘Ontwikkelingsvisie Stadscentrum’ (2003) heeft betrekking op het gebied dat de gemeente ’s-Hertogenbosch beschouwt als het stadscentrum. Dit betreft niet alleen de oude binnenstad binnen de vestingwerken maar ook nieuwere delen waarvan in toenemende mate een bijdrage wordt verwacht om het hart van de stad vitaal te houden. Nieuwe stadscentrumdelen zijn de gebieden 't Zand en het Paleiskwartier, omdat hier belangrijke centrumfuncties zijn en in de toekomst nog kunnen worden ondergebracht. Deze ontwikkelingsgebieden met centrumfuncties moeten nauw met elkaar verweven blijven en de bijzondere sfeer van ‘stedelijkheid’ die het stadscentrum kenmerkt uitademen. Deze schaalvergroting noopt tegelijkertijd tot waakzaamheid. Het is een groot goed dat de oude binnenstad nog altijd het kloppend hart is van de stad. Toevoeging van nieuwe delen moet eraan bijdragen dat dit zo blijft. Centrumfuncties die naar aard, schaal en omvang niet in de oude stad passen kunnen mogelijk een plek in het Paleiskwartier krijgen, mits zij daar bijdragen aan de gewenste synergie. Door het Paleiskwartier te ontwikkelen als onderdeel van het stadscentrum kunnen centrumfuncties die groeien in schaalgrootte voor het stadscentrum behouden blijven. De relatie met het stadscentrum komt mede tot uiting door goede verbindingen naar de oude binnenstad en een mix van stedelijke voorzieningen. De stedelijke voorzieningen komen onder meer in kleinschalige vorm langs belangrijke looproutes, die er een levendig gebied van maken. Er dient sprake te zijn van een evenwichtige groei van inwoners, arbeidsplaatsen en bezoekersaantallen. In het Paleiskwartier is beperkt ruimte voor detailhandel en horeca waar die in synergie is met de daar bestaande woon- en werkclusters en de educatieve instellingen.
Op 11 september 2012 stelde de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch de Nota Wonen 2012 vast. Conform deze nota streeft de gemeente naar een evenwichtige woningmarkt met voldoende, goede, betaalbare en passende woningen, nu en in de toekomst, en naar sterke en leefbare buurten waar mensen zich thuis voelen. In het licht van de economische omstandigheden ten tijde van de vaststelling en de verwachte groei van het inwonertal is de ambitie geformuleerd om de positie van 's-Hertogenbosch als een van de aantrekkelijkste woonsteden te behouden. Tot 2030 moeten nog zo'n 9.800 woningen worden toegevoegd.
De problemen op de woningmarkt ten tijde van de vaststelling van de nota kunnen alleen gezamenlijk worden aangepakt, samen met bouwbedrijven, woningcorporaties, maatschappelijke organisaties en met inwoners en bedrijven uit de stad: het belangrijkste uitgangspunt van de Nota Wonen 2012. In de nota zijn vier speerpunten geformuleerd: voldoende woningen bouwen, inzetten op betaalbaar wonen én op passend wonen en het maken van sterke en leefbare buurten. De vier speerpunten zijn vertaald in een aantal concrete doelen, waaronder:
De bestemming van de bestaande woningvoorraad sluit aan op de doelstellingen van de Nota Wonen 2012. In de bestemming Wonen zijn woningen en bijzondere woonvoorzieningen toegestaan, aansluitend op de doelstelling om het woningaanbod voor ouderen (met een zorgbehoefte) en bijzondere doelgroepen te vergroten.
Het woningprogramma in Paleiskwartier-Zuid levert een belangrijke bijdrage aan de woningproductie die de gemeente 's-Hertogenbosch nastreeft. De reeds gerealiseerde woningdifferentiatie in het noordelijk deel van het Paleiskwartier (15% kleinere koopappartementen, 14% sociale huurappartementen, tezamen 29% in het goedkope segment) wordt als eindbeeld nagestreefd voor het hele Paleiskwartier. Het ruimtelijk plan 'Paleiskwartier-Zuid' streeft ook naar verbreding van het woningaanbod, zodat ook andere doelgroepen (bijzondere doelgroepen, mensen met een beperking) een woonplek in het Paleiskwartier kunnen vinden.
Op 11 oktober 2011 stelde de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch de Nota detailhandel 's-Hertogenbosch 2011 vast. In deze nota blijven de uitgangspunten van het detailhandelsbeleid dat door de gemeenteraad op 14 februari 2006 werd vastgesteld, dezelfde. Dit beleid is restrictief ten aanzien van perifere, grootschalige detailhandelsvestigingen om overaanbod te voorkomen en om het goed functioneren van de binnenstad te waarborgen maar het is ook restrictief in het verlenen van medewerking aan (grootschalige) uitbreiding van winkelcentra ter bescherming van de fijnmazige winkelstructuur.
De uitgangspunten van het detailhandelsbeleid zijn de volgende:
Deze indeling volgt de lijnen van het drieslagmodel, gebaseerd op koopgedrag en koopmotief van de consument: recreatief winkelen (binnenstad), doelgericht winkelen (periferie), boodschappen doen (woonwijken).
De winkels in de passerelle en in de plint rond het Leonardo da Vinciplein en aan de Leeghwaterlaan zijn een voortzetting van de detailhandel in de binnenstad. In het ruimtelijk plan 'Paleiskwartier-Zuid' is de vestiging van een compacte supermarkt van 600 m² winkelvloeroppervlak voorzien. Deze winkel mag de fijnmazige, hiërarchische winkelstructuur in het stadsdeel West, met name de positie van winkelgebied Boschveld niet verstoren (zie paragraaf 2.1.2). Dit bestemmingsplan staat zo'n vestiging toe, tenzij reeds in het sheddakengebouw invulling is gegeven aan detailhandel in (overige) dagelijkse goederen met een vergelijkbare omvang. Met de realisatie van Ponte Palazzo is Paleiskwartier-Zuid een nieuw onderdeel van het stadscentrum. In de plint van de woon- en kantoorgebouwen is dan ook, naast andere centrumfuncties, ruimte voor kleinschalige detailhandel, voornamelijk in het nonfoodsegment. De units zijn circa 150 m² groot, met de mogelijkheid om twee units aan elkaar te koppelen. Verder is na vaststelling van het ruimtelijk plan een concept bedacht waarbij invulling kan worden gegeven aan het sheddakengebouw als gemeentelijk monument en waarbij, bij de aanlanding van de Ponte Palazzo, in het verlengde van de historische binnenstad, een aantrekkelijk verblijfs- en winkelklimaat kan worden gecreëerd: detailhandel in versgoed en streekproducten in samenhang met horeca. Hiervoor is in onderhavig bestemmingsplan een afwijkingsbevoegdheid opgenomen, naast een afwijkingsbevoegdheid voor voornoemde detailhandel in (overige) dagelijke goederen.
De gemeenteraad heeft op 25 januari 2011 de nota Kantoren- en bedrijventerreinenbeleid 2010-2020 vastgesteld. De nota herziet het gemeentelijk kantoren- en bedrijventerreinenbeleid en scherpt het aan. Ten aanzien van de ontwikkeling van nieuwe kantorenlocaties en bedrijventerreinen stelt de gemeente 's-Hertogenbosch zich terughoudend op. Ze wil meer aandacht besteden aan herontwikkeling van bestaand vastgoed. Op basis van inzichten in de kwalitatieve en kwantitatieve behoefte is een programma bedrijventerreinen en kantorenlocaties vastgesteld.
In bestemmingsplan Paleiskwartier-Willemspoort-Station liggen geen bedrijventerreinen. In de plint van grote gebouwen zijn ambachtelijke bedrijvigheid toegestaan (een schoenmaker, ateliers et cetera) danwel bedrijven in categorie A. Paleiskwartier is met 120.000 m2 uitgegroeid tot één van de belangrijkste kantorenparken van de stad. Op basis van het ruimtelijk plan is nog ruimte voor circa 25.000 tot 50.000 m², inclusief het reeds gerealiseerde Belvédère. De ontwikkeling van Paleiskwartier als kantorenlocatie heeft in de nota prioriteit. Naar verwachting kan Paleiskwartier tot en met 2014 in de vraag voorzien, daarna volgen de locaties station 's-Hertogenbosch en Avenue2.
In het Beleidsplan Horeca geeft de gemeente 's-Hertogenbosch aan dat de mogelijkheden voor uitbreiding van het horeca-aanbod in de wijken buiten de binnenstad beperkt zijn. De bestaande horecabedrijven moeten in staat worden geacht aan de potentiële vraag te kunnen voldoen.
Als nieuw onderdeel van het stadscentrum zijn in het Paleiskwartier nieuwe horecafuncties mogelijk. Ze zijn onderdeel van de centrumfuncties die in de plint van de woon- en kantoorgebouwen zijn toegestaan.
Op 13 mei 2009 stelde de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch het uitwerkingsplan Koersnota Hoofdinfrastructuur vast, met daarin een analyse van en oplossingsrichtingen voor bestaande en toekomstige knelpunten. De ambitie van de Koersnota Hoofdinfrastructuur is om het autogebruik terug te dringen ten gunste van het openbaar vervoer en de fiets. Het doel is om het aandeel van de auto in de verplaatsingen terug te brengen van 70% naar 60%, ten gunste van het aandeel van het openbaar vervoer en de fiets die tot 2015 toenemen van 7% naar 10% respectievelijk van 23% naar 30%. De insteek van de Koersnota Hoofdinfrastructuur is als volgt:
De Koersnota Hoofdinfrastructuur wijst de hoofdstructuren voor auto, OV en fiets aan: assen die in verkeerskundig opzicht het geraamte van de stad vormen. Het gaat om doorstroomassen voor gemotoriseerd verkeer, doorstroomassen voor openbaar vervoer en sternetroutes en hoofdfietsroutes voor fietsverkeer. Naast de doorstroomassen voor het gemotoriseerd verkeer is in de gemeentelijke wegencategorisering een aantal andere wegen aangewezen die ook een gebiedsontsluitende functie hebben. Alle overige wegen zijn verblijfsgebieden; de gemeente houdt die verblijfsgebieden verkeersluw.
Het tracé van de Randweg is de belangrijkste gebiedsontsluitingsweg van 2x2 rijstroken in het plangebied. Aansluitend op de Randweg is de Magistratenlaan een belangrijke doorstroomas voor de stad. Met de doortrekking van de Magistratenlaan naar de Zandzuigerstraat ('Parallelweg 2e fase') wil de gemeente 's-Hertogenbosch het verkeer dat niet uit de binnenstad komt of ernaartoe gaat zoveel mogelijk weren van de binnenstadsring. De Onderwijsboulevard is een erftoegangsweg. Het gebied tussen de Onderwijsboulevard en de Magistratenlaan is een verblijfsgebied met alleen 30 km/uur-wegen.
Tijdens de behandeling van de Koersnota Hoofdinfrastructuur in de gemeenteraad op 21 mei 2008 werd, vanwege het hoofddoel om het aantal autoritten met 10% te laten afnemen, voor het fietsverkeer een doel toegevoegd: het aandeel intern fietsverkeer moet tot 2015 groeien van 33% naar 44% en dat van het extern fietsverkeer van 7% naar 9%. De nota Lekker fietsen! is een uitwerking van het fietsbeleid in de Koersnota Hoofdinfrastructuur. In haar fietsbeleid zet de gemeenteraad in op vier pijlers:
Het hoofdfietsnetwerk bestaat uit sternetroutes en overige hoofdfietsroutes. De sternetroutes kennen een intensiteit van meer dan 2.000 fietsers per etmaal en zijn in het hoofdfietsnetwerk de belangrijkste routes. Naast het utilitaire fietsverkeer richt het gemeentelijk fietsbeleid zich ook op het recreatieve fietsverkeer.
Ten noorden van het plangebied ligt de enige sternetroute die stadsdeel West met de binnenstad verbindt: de route via de Simon Stevinweg en de Christiaan Huygensweg. Een andere belangrijke fietsverbinding met de binnenstad loopt via het Heetmanplein. Met de realisatie van de Ponte Palazzo wordt een nieuwe fietsverbinding met de binnenstad gerealiseerd. Belangrijke hoofdfietsroutes zijn de Onderwijsboulevard, de Magistratenlaan en de Vlijmenseweg. Het ruimtelijk plan 'Paleiskwartier-Zuid' benadrukt het belang van voldoende voorzieningen voor fietsers.
Op 9 december 2003 stelde de raad van 's-Hertogenbosch de nota 'Parkeernormen, inclusief een methode voor het berekenen van het aantal parkeerplaatsen met behulp van de parkeerbalans' vast. Het doel van deze rapportage is het ontwikkelen van eenduidige parkeernormen die in de hele gemeente kunnen worden toegepast, waarbij evenwicht wordt gezocht tussen de vraag naar parkeerplaatsen en de kwaliteit van de openbare ruimte. Dit evenwicht kan worden berekend met behulp van de parkeerbalans.
Bestemmingsplan Paleiskwartier-Willemspoort-Station schrijft in het algemeen voor dat op eigen terrein in voldoende mate parkeervoorzieningen moeten worden gerealiseerd en gehandhaafd. Als het aantal parkeerplaatsen wordt gerealiseerd (en gehandhaafd) dat de Nota Parkeernormen (of haar opvolger) voorschrijft, dan wordt hieraan voldaan. Voor de ontwikkeling van Paleiskwartier-Zuid zijn de parkeernormen aangevuld met locatiespecifieke eisen die al in het voorontwerpbestemmingsplan Paleiskwartier waren opgenomen. Paragraaf 4.2.5 gaat hierop in.
Op 26 januari 2010 stelde de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch het 'Bomenbeleidsplan' vast. Met het Bomenbeleidsplan wil de gemeente haar eigen bomenbestand en dat van derden duurzaam ontwikkelen. In het Bomenbeleidsplan is een belangrijke rol weggelegd voor structurerend groen: waardevol groen dat op stadsniveau functioneert. Gemeente 's-Hertogenbosch wil deze structuren behouden, ontwikkelen en nieuw aanleggen. Het functioneel groen is het groen van de wijken, kantorenparken en bedrijventerreinen. Dit groen is in elke wijk weer anders van opzet. Gemeente 's-Hertogenbosch ziet die differentiatie als een pluspunt en speelt per plek in op de aanwezige kwaliteiten.
Gemeente 's-Hertogenbosch streeft naar een evenwichtige leeftijdsopbouw in haar bomenbestand waarbij kwaliteit belangrijker is dan kwantiteit. Ze onderscheidt bomen in drie categorieën:
Ten behoeve van het bomenbelang worden bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen een bomeninventarisatie en een bomendeskundige ingezet. De bomeninventarisatie brengt aan het begin van een planproces de bomen in beeld en leidt tot afspraken hierover.
Voor zover dit bestemmingsplan betrekking heeft op de bestaande situatie, heeft het geen gevolgen voor monumentale bomen of boomstructuren. In Paleiskwartier-Zuid waar nog nieuwe ontwikkelingen mogelijk zijn, zijn geen monumentale bomen of boomstructuren aanwezig.
De Nota Spelen is door de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch vastgesteld in januari 2004. De nota biedt het beleidskader voor buitenspelen in de gemeente 's-Hertogenbosch op de daarvoor formeel bestemde plekken in de openbare ruimte. Per wijk is/wordt hiervoor een wijkspeelplan opgesteld dat inzicht geeft in de verschillende speelplekken die in een wijk voor de verschillende leeftijdsgroepen gerealiseerd moeten worden. Daarbij wordt onder andere rekening gehouden met de bevolkingssamenstelling naar leeftijd en met de reeds aanwezige speelplekken in de wijk.
Voor wat betreft de speelplekken wordt onderscheid gemaakt in verschillende leeftijdscategorieën, aangezien elke categorie haar eigen behoeften en beperkingen heeft. Er wordt rekening gehouden met jonge kinderen van 0-6 jaar (spelen tot 100 meter van de eigen woning), met schoolkinderen van 6-12 jaar (spelen tot 400 meter van de eigen woning) en jongeren van 12-18 jaar (spelen tot circa 1000 meter van de eigen woning). Bij de uitgevoerde inventarisatie is een speelplek ingedeeld in één van de bovengenoemde leeftijdscategorieën, indien zich daar een speeltoestel bevindt dat geschikt is voor de overeenkomende leeftijdscategorie. Iedere speelplek is vervolgens voorzien van een cirkel, behorende bij de leeftijdscategorie, zodat een duidelijk beeld ontstaat van de spreiding van de speelplekken in de wijk.
In het Wijkspeelplan West (augustus 2006) zijn in het Paleiskwartier in de bestaande situatie nog geen speelplekken opgenomen. Er zijn twee speelplekken gepland. Door de hoogstedelijke bebouwingsdichtheid is een goede ruimtelijke spreiding ervan niet mogelijk. De buurt krijgt conform het wijkspeelplan een wijkspeelplaats voor alle leeftijden nabij de vijver. Aan de Onderwijsboulevard is een plek voor jongeren gesitueerd, naast het complex met studentenwoningen.
De beleidsvisie 'Voorrang voor jeugd 2010-2014' van de gemeente 's-Hertogenbosch vormt een paraplu voor het gemeentelijk beleid voor jongeren van 0 tot 23 jaar. De gemeente 's-Hertogenbosch richt haar jeugdbeleid vooral op:
Het plangebied telt een groot aantal onderwijsinstellingen, met name langs de Onderwijsboulevard: van noord naar zuid het Duhamelcollege, de technische opleidingen van het Koning Willem I College, Avans Hogeschool, HAS Den Bosch en Helicon. Aan het Mercatorplein, het binnenhof van het Carrefour, is het Stedelijk Gymnasium gehuisvest.
Op 4 september 2008 heeft de raad de nota 'ABC, beleid 0- tot 13- jarigen, in 's-Hertogenbosch 2007-2011, onderdeel voorschoolse voorzieningen' vastgesteld. De hoofddoelstelling van het integrale jeugdbeleid is een zo optimaal mogelijke ontwikkeling van alle jongeren, zowel in sociaal, emotioneel als fysiek opzicht. Deze doelstelling wordt bereikt door de realisatie van een ononderbroken ontwikkelingslijn voor alle jongeren van 0 tot 23 jaar. In de periode van voorschoolse voorzieningen en het basisonderwijs (0-13 jaar) wordt de doorgaande lijn gekenmerkt door het hanteren van één en hetzelfde pedagogisch-didactisch concept en een gezamenlijke huisvesting van voorschoolse voorzieningen en het basisonderwijs. Hiertoe wordt in 's-Hertogenbosch in de komende jaren het basiscluster gerealiseerd; het streven is het basiscluster te huisvesten in de basisschool. Dit is een geïntegreerde voorschoolse voorziening waarin geen onderscheid meer wordt gemaakt tussen peuterspeelzaalwerk en kinderopvang.
Het plangebied telt geen scholen voor basisonderwijs. Wel zijn voor- en naschoolse voorzieningen en kinderopvang in de bestemming Maatschappelijk mogelijk en als ondergeschikte functie in de bestemming Kantoor.