Paleiskwartier-Willemspoort-Station

2.2 Willemspoort

2.2.1 Visie Willemspoort

In 2006 is een kader opgesteld voor de ruimtelijke ontwikkeling van Willemspoort: 'Visie Willemspoort'. Door de centrale ligging nabij de binnenstad en de goede ontsluiting door de Randweg en door openbaar vervoer kan Willemspoort zich ontwikkelen van een perifeer, extensief benut gebied tot een hoogwaardig, stedelijk gebied. Met de ontwikkeling van Willemspoort moet het gebied een hecht onderdeel gaan vormen van de Westelijke Spoorzone, moet het westelijk stadsdeel meer op het buitengebied worden aangesloten en moet vanuit het buitengebied een samenhangend stedelijk silhouet ontstaan.

De nieuwbouw van het Jeroen Bosch Ziekenhuis en het 'Leerdorp' van het Koning Willem I College hebben geanticipeerd op de centrale ligging en de goede ontsluiting en zijn nu een katalysator voor de verdere ontwikkeling van Willemspoort, in het bijzonder die van het middengebied. Het middengebied moet een relatie leggen tussen de stad en de deelgebieden en de functies in die deelgebieden: het Koning Willem I College, het transferium, het middengebied, het Jeroen Bosch Ziekenhuis, de stadskwekerij, de volkstuinen, de cultuurhistorisch waardevolle lintbebouwing aan de Deutersestraat. Toevoeging van een woningbouwprogramma zal leiden tot een levendige en sociaal veilige verblijfsomgeving als tegenwicht voor de mono-functionele enclaves van ziekenhuis en onderwijs. Geschikte locaties voor woningbouw zijn het gebied tussen ziekenhuis en college, het middengebied en de Stadsentree.

De opgave van de Visie Willemspoort is om deze verschillende onderdelen te bundelen tot een hecht onderdeel van de stad en tot een vanzelfsprekende afronding ervan. Drie thema's moeten leiden tot meer samenhang tussen de verschillende onderdelen:

• een groene contramal als samenbindend element. De belangrijkste elementen in de groenstructuur van Willemspoort zijn het Weidonkpark, de stadsrand (de Groene Zoom), de landschappelijke inpassing van de Randweg en het groen rond de Deutersestraat. Deze elementen vormen een ecologische verbinding tussen het buitengebied en de stedelijke groenstructuur.
• goede en aantrekkelijke verbindingen (langzaamverkeersroutes) tussen stad, Willemspoort en buitengebied. De ontwikkeling van langzaamverkeersroutes in Willemspoort maakt het waardevolle buitengebied, de May en de Gement, meer voelbaar en beleefbaar in de omgeving. Om van Willemspoort een hecht onderdeel van de stad te maken sluiten routes voor langzaam verkeer en openbaar vervoer naadloos aan op de routes in de omgeving.
• hoogbouwaccenten voor samenhang op stedelijk niveau en wijkniveau. Bij de vaststelling van de 'Visie Willemspoort' op 5 september 2006 maakte de gemeenteraad een voorbehoud voor de uitgangspunten en de kaarten met betrekking tot de hoogbouw en de uitwerking van de stadsentree, inclusief de definitieve locatie van het landmark. Daarop is de heer prof. drs. A.L.L.M. Asselbergs als supervisor aangesteld voor een visie op de geschikte hoogbouwlocaties in Willemspoort en in het bijzonder op een mogelijke locatie voor een XXL-toren. Aanvullend op de Visie Willemspoort en op basis van het advies van Asselbergs zijn door de gemeenteraad op 26 juni 2007 voor de ontwikkeling van hoogbouw in Willemspoort en het zuidelijk deel van Paleiskwartier de volgende uitgangspunten vastgesteld:

• a. in een bijlage bij het besluit werden de bouwhoogtes in zones weergegeven;
• b. het landmark is onderdeel van een hogere torengroep van 60 tot 90 meter rond de Hofvijver in Paleiskwartier;
• c. het landmark wordt gesitueerd op de hoek van de Vlijmenseweg en de Onderwijsboulevard, als onderdeel van bouwblok G en H in Paleiskwartier (zie paragraaf 2.1.2);
• d. het landmark krijgt een hoogte van circa 90 meter;
• e. bij de stedenbouwkundige uitwerking van bouwblok G en H worden de tien uitgangspunten van de Nota Hoogbouw gehanteerd (zie paragraaf 3.3.1.3);
• f. de stadsentree wordt op een groene en landschappelijke wijze vormgegeven als de groene contramal van het stedelijk gebied;
• g. het thema van groene en landschappelijke vormgeving wordt ook gehanteerd bij de herinrichting van het Heetmanplein.

Op 14 juli 2009 stelde de gemeenteraad een herijking van de Visie Willemspoort vast. Bij de uitwerking van de visie bleek dat voor realisatie van het middengebied de verplaatsing van het transferium noodzakelijk was, uit dit gebied naar de personeelsgarage van het Jeroen Bosch Ziekenhuis.

De uitwerking van (de herijking van) de visie is volop in voorbereiding maar nog onvoldoende concreet om in dit bestemmingsplan mee te nemen. Daarom wordt nu de bestaande situatie vastgelegd: tussen het Koning Willem I College en het Jeroen Bosch Ziekenhuis liggen nu het Transferium Vlijmenseweg, het onbebouwde parkeerterrein van het ziekenhuis en het tracé van de Randweg.

2.2.2 Huidige situatie: Randweg, Koning Willem I College, Jeroen Bosch Ziekenhuis

Op 22 februari 2005 stelde de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch bestemmingsplan 'Randweg 's-Hertogenbosch-Vught' vast. De verkeersontsluiting aan de zuidzijde van 's-Hertogenbosch via de Vughterweg naar de A2/N65 en via de Vlijmenseweg naar de A59 voldeed niet meer aan de eisen vanuit. verkeersafwikkeling, verkeersveiligheid, bereikbaarheid en leefmilieu. Bovendien ontwikkelde gemeente 's-Hertogenbosch ambitieuze plannen voor het stedelijk gebied ten westen van het spoor: de Onderwijsboulevard, het Paleiskwartier, Willemspoort met het nieuwe Jeroen Bosch Ziekenhuis en het Koning Willem I College. Door deze ontwikkelingen zou het aantal inwoners, arbeidsplaatsen, scholieren en andere gebruikers in dit deel van de stad aanzienlijk toenemen. Ook de gemeente Vught had plannen voor stedelijke ontwikkelingen in Vught-Noord: herontwikkeling van de Frederik Hendrikkazerne en de Isabellakazerne. In het kader van bestemmingsplan 'Randweg 's-Hertogenbosch-Vught' is een milieueffectrapportage gemaakt. Hierin zijn deze ontwikkelingen als uitgangspunt genomen, onder meer in de te realiseren capaciteit (> 40.000 mvt per etmaal) en is het niet onmogelijk maken van deze ontwikkelingen als randvoorwaarde gesteld.

De Randweg is een gebiedsontsluitingsweg van 2x2 rijstroken mogelijk gemaakt tussen de rijksweg A59 (knooppunt Vlijmen) en de rijksweg A2 (knooppunt Vught). Aan de westkant begint het nieuwe tracé bij de aansluiting op de Vlijmenseweg ten westen van de kruising met de Oude Vlijmenseweg. Daarna buigt het ten oosten van het Jeroen Bosch Ziekenhuis in zuidoostelijke richting, om ten zuiden van het Koning Willem I College weer in zuidelijke richting af te buigen. Voor de ontsluiting van het Paleiskwartier en het zuidelijk deel van 's-Hertogenbosch is ten oosten van het ziekenhuis een T-kruising aangelegd. Bij het Koning Willem I College is de weg zo ver mogelijk in noordelijke richting opgeschoven omwille van het natuurgebied aan de zuidzijde. Verder opschuiven stuitte op de ligging van de school en een te hoge geluidbelasting ervan. Tussen het Koning Willem I College en het Drongelens Kanaal is de aansluiting op de Magistratenlaan gerealiseerd. Het nieuwe tracé is tot en met de kruising met de Magistratenlaan onderdeel van bestemmingsplan Paleiskwartier-Willemspoort-Station. Buiten het plangebied passeert de Randweg met een brug het Drongelens Kanaal en loopt de weg verder parallel aan het spoor.

Het Koning Willem I College is gehuisvest in de oude Koning Willem I-kazerne. Het geldende bestemmingsplan 'West 1945' gaat er nog uit van de bestemming 'Defensieterrein'. Het Koning Willem I College is een complex van gebouwen rondom een centraal binnenplein. Naast de oude defensiegebouwen is in de loop van de tijd een aantal grote en kleine uitbreidingen gerealiseerd in verschillende stijlen. Recent is aan de noordkant van Willemspoort, met aandacht voor de stedenbouwkundige en landschappelijke inpassing, het nieuwe Jeroen Bosch Ziekenhuis gerealiseerd.