Binnenstad

6.1 Waterhuishouding

Water is van oudsher een belangrijk element in de Binnenstad, zowel op het gebied van transport als verdedigingsmechanisme. De Binnenstad wordt omringd door de rivieren de Aa en de Dommel. Aan de zuidkant van de stad vertakt de Dommel zich in StadsDommel en Binnendieze. De Zuid-Willemsvaart doorsnijdt de historische binnenstad en is gegraven om de aan- en afvoer van goederen en afval over het water te vergemakkelijken. Alle waterlopen komen samen bij de Citadel en stromen als de rivier de Dieze via spuisluis Crèvecoeur uit naar de Maas.

Bovenstrooms van het Vughtereiland is het peil van de Dommel 2,75m +NAP. De Binnendieze is een directe vertakking van dit hogere pand van de Dommel en heeft daarom grotendeels hetzelfde peil. Benedenstrooms van de stuwen Vughtereiland, Binnenhaven en Burgemeester Loeffplein is het peil 2,20m +NAP. Hier valt het waterpeil samen met die van de StadsAa en de Zuid-Willemsvaart. Beide waterpeilen gelden onder normale omstandigheden.

In tijden van hoogwater op de Maas of in de regionale systemen van Aa en Dommel kan het peil in de hele stad oplopen tot 4,90m +NAP bij een herhalingstijd van ca. 100 jaar. Uitgaande van HOWABO 2015 is dit afdoende. Met de verwachte klimaatsverandering is een peilstijging tot maximaal 5,60m NAP rond 2050 voorspeld, met een herhalingstijd van eveneens 100 jaar. Bij nieuwe ontwikkelingen zal moeten worden afgewogen - met een kosten-batenanalyse - of met een hoger peil rekening gehouden moet gaan worden.

Het Drongelens Kanaal fungeert als een extra afwateringsmogelijkheid van het bekensysteem tijdens hoogwater, waarbij water afgevoerd kan worden via een westelijke route naar de Maas. Het Bossche Broek is ingericht om in tijden van extreem hoog water te worden ingezet voor tijdelijke waterberging. Tevens worden plannen gemaakt om extreme hoogwaterpieken van het regionale watersysteem af te voeren via een 'Groene Rivier' aan de zuid- en westzijde van de Gement. Sinds de aanleg van de dijken langs de Maas is de Beerse Overlaat in gebruik genomen ter ontlasting van de Maasdijken bij hoge waterstanden. Hierdoor kon Maaswater de regio vrijelijk binnenstromen en werd de toenmalige vestingstad 's-Hertogenbosch omringd door water. Aan deze situatie kwam pas een einde toen in 1942 de Beerse Overlaat werd gesloten.