De Hoef e.o.

5.1 Geluid

Het plangebied van bestemmingsplan "De Hoef e.o." wordt gekenmerkt als een rustige woonwijk met weinig verkeer. De wijk heeft op verschillende plaatsen geluidsinvloeden van de spoorweg 's-Hertogenbosch – Nijmegen, van de ontsluitingsweg Deken van Roestellaan en van het nabij gelegen zwembad Kwekkelstijn, de speeltuin 't Kwekkeltje en de tennisvereniging Rosmalen.

De voorgenomen nieuwbouw bestaat uit dertien bouwblokken (1 t/m 13). Bouwblokken 1 en 2 zijn niet binnen de zone van de Deken van Roestellaan (wegverkeer) gelegen, bouwblokken 1 t/m 6, 9 en 10 liggen buiten de zone van de T.M. Kortenhorstlaan. De bouwblokken 7 t/m 13 kunnen ten aanzien van het spoorweglawaai buiten beschouwing gelaten worden aangezien deze buiten de zone van de spoorlijn 's-Hertogenbosch - Nijmegen (traject 740) zijn gelegen.

Overzicht plangebied

Daarnaast heeft de aanleg van een nieuwe woonwijk consequenties voor de bestaande woningen in de omgeving.

5.1.1 Wegverkeer

Volgens de Wet geluidhinder (Wgh) heeft elke weg een geluidszone, tenzij de weg gelegen is binnen een woonerf of tenzij voor die weg een maximum snelheid van 30 km/uur geldt. Een geluidszone is het gebied aan weerszijden van een weg waarbinnen, bij vaststelling van bestemmingsplannen, planherzieningen, aanleg of reconstructies van wegen, moet worden nagegaan of de geluidssituatie bij woningen of andere geluidsgevoelige functies in overeenstemming is met de geluidsvoorschriften. De breedte van de geluidszone is afhankelijk van het aantal rijstroken en van de ligging van de weg, al dan niet binnen de bebouwde kom.

Een deel van het plangebied ligt in de geluidszone van de Deken van Roestellaan en/of de T.M. Kortenhorstlaan. Hiervoor is een akoestisch onderzoek uitgevoerd (bijlage 1).

De geluidbelasting vanwege wegverkeer op de Deken van Roestellaan overschrijdt op bouwblok 8 aan de zuidzijde de voorkeursgrenswaarde van 48 dB. De maximaal te ontheffen waarde (63 dB) wordt niet overschreden. Voor dit bouwblok zal een hogere waarde procedure worden doorlopen. Het uitwerkingsplan dient vervolgens getoetst te worden aan de verleende hogere waarden.

De voorkeursgrenswaarde wordt niet overschreden door wegverkeerslawaai afkomstig van de T.M. Kortenhorstlaan.

5.1.2 Spoorweggeluid

De twee noordelijke bouwblokken (nummer 1 en 2) liggen direct naast de spoorweg. Hiervoor is een akoestisch onderzoek uitgevoerd (bijlage 1). Zonder bron- of overdrachtsmaatregelen is de geluidsbelasting zodanig hoog dat op verschillende plaatsen de maximaal te ontheffen waarde van 68 dB wordt overschreden. Door toepassen van bron- of overdrachtsmaatregelen, bijvoorbeeld raildempers, kan de geluidbelasting met ten minste 2 dB verlaagd worden. Een regulier scherm tussen het spoor en de nieuwbouw is niet haalbaar. Het zou ten koste gaan van de bestaande houtsingels langs het spoor. Daarbij kan het plaatsen van een scherm technische problemen geven met het huidige talud en de ernaast gelegen spoorsloot. Andere mogelijkheden voor afscherming van het spoorgeluid, bijvoorbeeld een laag scherm vlakbij de rails, zijn momenteel in onderzoek.

Ook als uitgegaan wordt van het toepassen van raildempers blijft de gevelbelasting van de twee bouwblokken boven de voorkeursgrenswaarde. De geluidsbelasting op het meest westelijke deel van bouwblok 1 blijft nog boven de maximaal te ontheffen waarde. De gevel waar de geluidsbelasting boven de ontheffen waarde komt dient uitgevoerd te worden als dove gevel. Dit betekent dat in deze gevel geen te openen delen in de vorm van ramen en deuren mogen worden aangebracht.

Voor de twee noordelijke bouwblokken wordt een hogere waarden procedure doorlopen. Het uitwerkingsplan dient vervolgens getoetst te worden aan de verleende hogere waarden.

Aandachtspunten voor het uitwerkingsplan zijn dat door de hoge geluidsbelasting een indelingsverplichting geldt en dat er sprake moet zijn van een geluidluwe gevel. Om voor deze woningen een geluidluw binnengebied te realiseren, zal de bebouwing (binnen het bouwblok) aanééngesloten moeten zijn.

Een belangrijk aandachtspunt zijn de hoekappartementen. Deze worden relatief zwaar belast en het zal lastig worden hier een geluidsluwe zijde te creëren. Een dove gevel is wel mogelijk. In de verdere planvorming zal dit worden uitgewerkt.

5.1.3 Industrielawaai

In de directe omgeving van het plangebied zijn tennisbanen, een buitenzwembad en een speeltuin aanwezig. Vanwege de invloed van het geluid van deze inrichtingen op de toekomstige woningen is een akoestisch onderzoek uitgevoerd (bijlage 2).

Het tennispark kan voldoen aan de geluidsvoorschriften die in het Activiteitenbesluit worden gesteld. Hiervoor dient wel een afscherming gerealiseerd te worden tussen het tennispark en de grondgebonden woningen. Mogelijkheden hiervoor zijn:

• De rij woningen tegen de tennisbaan aan uitvoeren als walwoningen (geluidwal) van minimaal 6 meter. Hierboven dient een topscherm van 2 meter te komen. Aan de noordzijde dient dit scherm 10 meter door te steken.
• Een geluidscherm tussen nieuwbouw en de tennisvereniging met een hoogte van 8,5 meter en een lengte van 77 meter.

Het zwembad Kwekkelstijn kan, evenals het tennispark, voldoen aan de geluidseisen. Hierbij moet worden opgemerkt dat op basis van het Activiteitenbesluit het geluid van het buitenterrein van een sport- of recreatieinrichting niet behoeft te worden meegenomen bij de beoordeling van de geluidsbelasting van een inrichting.

Bij het zwembad Kwekkelstijn gaat het dan met name om het stemgeluid van bezoekers op het open terrein bij het buitenbad. De wetgever heeft er bewust voor gekozen om deze vorm van geluid niet bij de beoordeling te betrekken, voor zover toetsing aan het Activiteitenbesluit betreft. In het kader van goede ruimtelijke ordening dient wel een afweging gemaakt worden over deze geluidsbelasting. Dit is met name van belang bij de 2 noordelijke bouwblokken (1 en 2). Hier is, ten gevolge van het spoorlawaai een geluidsluwe zijde geëist. Bij het ontwerp van deze bouwblokken zal dus terdege rekening gehouden moeten worden met het geluid afkomstig van het zwembad, bijvoorbeeld nadere inrichtingsverplichtingen of extra afschermende maatregelen. Er is overigens rekening gehouden met het stemgeluid vanuit de ligweide door de zuidelijke woningen van de twee bouwblokken uit te voeren als grondgebonden woning. De begane grond wordt namelijk minder zwaar belast door het stemgeluid, dan de verdiepingen. Het buitenbad is na 19.00 uur gesloten. Dit betekent dat slaapkamers op de verdieping geen of zeer beperkt last zullen hebben van het stemgeluid.

De speeltuin 't Kwekkeltje wordt niet gezien als inrichting in het kader van de Wet Milieubeheer. Wel geldt hier dezelfde afweging in het kader van goede ruimtelijke ordening als bij het zwembad. Aangezien geluidsuitstraling vanuit de speeltuin minder is als vanuit het buitenterrein van het zwembad wordt het zwembad als maatgevend gezien voor de beoordeling.

5.1.4 Consequenties voor bestaande woningen

Ten zuiden van het spoor, in het nieuwe plangebied wordt een woonbebouwing gerealiseerd van 3 tot 4 lagen. Om te kijken of dit van invloed is op de bestaande woningen ten noorden van het spoor (reflectie) is een geluidsonderzoek uitgevoerd (bijlage 3). Als gevolg van de planvorming zou door middel van reflectie de belasting aan de noordzijde kunnen toenemen. In het onderzoek is uitgegaan van het toepassen van raildempers. De raildempers worden in nauwe samenhang beschouwd met de planvorming, immers geen planvorming geen raildempers. Met raildempers is er een afname van de geluidsbelasting. De reductie door de raildempers is groter dan de toename door reflectie. Als er andere maatregelen worden genomen dan raildempers dan zal de toename als gevolg van reflectie maximaal 1 dB zijn. Deze toename is niet tot nauwelijks waarneembaar.

De aanleg van een nieuwe woonwijk zal meer verkeer met zich meebrengen. Om inzichtelijk te krijgen wat de toename is van de geluidsbelasting als gevolg van deze ontwikkeling is een akoestisch onderzoek uitgevoerd (bijlage 4). De Sportlaan ten zuiden van het bestemmingsplan en de toekomstige wegen binnen het bestemmingsplan zijn of zullen worden ingericht als een 30 km/uur-weg. Rondom dergelijke wegen is conform de Wet geluidhinder geen zone gesitueerd, waardoor toetsing aan de eisen uit de Wet geluidhinder achterwege kan blijven.

Echter, om inzicht te krijgen in de toename van de geluidsbelasting ter plaatse van de bestaande woningen is wel onderzoek uitgevoerd. Uit het onderzoek blijkt dat de geluidsbelasting aan de Sportlaan ter plaatse van de bestaande woningen met minimaal 0,9 dB en maximaal met 2,3 dB zal toenemen. De hoogste toename vindt plaats bij de woningen tussen de westelijke inrit van het plangebied en de toerit van het bestaande zwembad. De oorzaken zijn enerzijds optredende reflecties en anderzijds een toename van het verkeer. De maximale geluidsbelasting op de kopgevel voor realisering van het plan is 55 dB en zal in de toekomstige situatie maximaal 57 dB bedragen. Een toename van 2 dB zal in de beleving akoestisch nauwelijks waarneembaar zijn.

De toename wordt acceptabel geacht vanwege de relatief lage geluidsbelastingen, het feit dat sanering bij bestaande woningen pas plaats vindt bij een geluidsbelasting van meer dan 63 dB en de kwaliteit van de bestaande gevels. De kwaliteit is zodanig dat de verwachting is dat de geluidbelasting in de woningen niet boven de grenswaarde uitkomt die bij sanering wordt gehanteerd.