De Bergen

3.5 Groen

Rijks-, provinciaal en regionaal beleid

De belangrijke beleidslijnen volgens het Natuurbeleidsplan zijn het vergroten van het oppervlak aan natuurgebieden, opheffen van versnippering en isolatie van natuurgebieden en het voorkomen van aantasting van potenties voor natuurontwikkeling. In het Natuurbeleidsplan is de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) van Nederland beschreven. De EHS betreft het samenhangend netwerk van bestaande en te ontwikkelen natuurgebieden. Daartoe zijn natuurkerngebieden natuurontwikkelingsgebieden en ecologische verbindingszones aangegeven. Voor de omgeving Eindhoven komt dit neer op een ruime aanwezigheid van zogenaamde ecologische kerngebieden. De rondom Eindhoven gelegen kerngebieden komen in grote lijnen overeen met de beekdalen en hun omgeving. Voor het gebied binnen de Ring is in dit verband van groot belang dat het Dommeldal in deze nota als een te ontwikkelen of te versterken ecologische verbindingszone wordt aangeduid. Het vormt derhalve een belangrijke schakel in de ecologische hoofdstructuur.

Het ruimtelijke ordeningsbeleid van de provincie Noord-Brabant is vastgelegd in het Streekplan Noord-Brabant 2002 "Brabant in Balans". In zijn algemeenheid is het provinciale beleid erop gericht de ruimte zo zorgvuldig mogelijk te gebruiken. Om de steeds verder afkalvende natuur, milieu en open ruimten bescherming te bieden worden gebieden aangewezen waar deze functies de ruimte krijgen en verder uitgebouwd kunnen worden (Groene Hoofdstructuur en Agrarische Hoofdstructuur).

In het provinciale streekplan is gekozen voor een uitwerkingsverplichting door Gedeputeerde Staten voor stadsregio's. Het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) en provincie Noord-Brabant hebben een akkoord afgesloten waarin is vastgelegd dat beide partijen in gezamenlijkheid één plan maken, dat zowel een regionaal structuurplan voor het SRE is als een uitwerking van streekplan voor de provincie. Zowel in het streekplan als in het regionaal structuurplan is het plangebied aangeduid als stedelijk gebied en het gedeelte van de Dommelzone dat binnen de Ring ligt is daarin respectievelijk aangeduid als ecologische verbindingszone en ontwikkeling groene geleding.

aanzicht park Dommelzone

Groenbeleidsplan

De gemeenteraad heeft op 5 november 2001 het Groenbeleidsplan 2001 vastgesteld. Dit beleidsplan geeft de hoofdlijnen weer van het gemeentelijke groenbeleid. Het is de richtinggevende basis voor een gebiedsgerichte planontwikkeling op lagere schaalniveaus. Gestreefd wordt naar een opwaardering van de groene ruimte in de stedelijke gebieden. Er wordt voorts ingespeeld op de toenemende behoefte om de natuur sterker te laten doorklinken in het ruimtelijke beleid. Gestreefd wordt naar een stad met een hoogwaardig groen woon- en werkklimaat. Het zorgdragen voor een duurzame groenstructuur is zeer belangrijk voor het verwezenlijken van de groenambitie. Het groenbeleidsplan geeft een indeling in verschillende groencategorieën waarvan de volgende binnen het plangebied van belang zijn:

• stad groen beeldbepalend: stedelijke gebieden met een uitgesproken groen karakter die aansluiten bij de groenstructuur en deze versterken (omgeving Dommelgebied )
• structureel stadsgroen: elementen van de binnenstedelijke groenstructuur (structureel stadsgroenontwikkeling omgeving Treffinaterrein)
• natuur: beleid gericht op het benutten van het contrast tussen stad en landschap waarbij het beoogde ongestoorde verloop van ecologische processen voorop staat (natuurontwikkeling dommelzone).

Bij besluit van 22 april 2008 heeft de gemeenteraad het Bomenbeleidsplan 2008 "Ruimte voor bomen" vastgesteld. Het Bomenbeleidsplan is een nadere uitwerking van het groenbeleidsplan en is gebaseerd op de uitgangspunten daarvan. Doel is het ontwikkelen van een kwalitatief hoogwaardig bomenbestand dat een duurzame bijdrage aan de ruimtelijke kwaliteit en het groene imago van Eindhoven. De gemeente optredend in de hoedanigheid van eigenaar/beheerder van de openbare ruimte is gehouden aan het beleid die de gemeente als publiekrechtelijk bestuursorgaan heeft vastgesteld. Voor wat betreft het bomenbeleidsplan is de gemeente dus gehouden aan de uitgangspunten van dit beleid (beheer, behoud en bescherming van waardevolle bomen). Bij de uitgifte van gronden kan de gemeente met het oog op het bomenbeleidsplan voorwaarden stellen teneinde het behoud en de bescherming van waardevolle bomen veilig te stellen. Bij de uitvoering van civieltechnische en cultuurtechnische werken is de gemeente ook gehouden aan het bomenbeleidsplan. De gemeente kan daarbij als opdrachtgever voorwaarden stellen die het behoud en de bescherming van waardevolle bomen waarborgen. Als publiekrechtelijk bestuursorgaan kan de gemeente bij het inpassen van nieuwe (bouw)ontwikkelingen in bestemmingsplannen met het oog op het bomenbeleidsplan de gronden zodanig bestemmen dat het behoud en de bescherming van waardevolle bomen is veiliggesteld. Bij de toepassing van de ontheffingsbevoegdheid en de uitwerkings- en wijzigingsbevoegdheid voor nieuwe ontwikkelingen in bestemmingsplannen kunnen met het oog op het bomenbeleidsplan in uitwerkingsregels of wijzigingsregels eisen worden opgenomen teneinde het behoud en de bescherming van waardevolle bomen veilig te stellen. Ook indien een ontheffingsbevoegdheid wordt toegepast kunnen beperking of voorschriften worden gegeven die het behoud van waardevolle bomen borgen. Als vangnet voor de bescherming van het bestand van waardevolle bomen fungeert bovendien het kapvergunningstelsel op grond van de APV. Het voorgenomen kappen of vellen van houtopstanden is met dit stelsel onderworpen aan een afwegingsmoment waarbij het bomenbeleidsplan als toetsingskader fungeert. Mede om een dubbele vergunningstelsel te voorkomen waarbij hetzelfde wordt beoogd, namelijk bescherming van alle waardevolle bomen, is hier afgezien van een aanlegvergunningstel voor het kappen van bomen.

De in het Groenbeleidsplan uitgezette strategieën en typologieën zijn verder uitgewerkt in de door het college van burgemeester en wethouders vastgestelde nota "Overdraagbaarheid openbaar groen". Het groen dat in deze nota is aangemerkt als "structureel groen op stedelijk niveau" en "structureel groen op wijk- en buurtniveau" is in het voorliggende plan expliciet voorzien van de bestemming "Groen". Het openbare groen dat niet tot het structurele groen behoort en dat eveneens geen deel uit maakt van het groen binnen de bestemming "Verkeer" heeft in dit plan eveneens de bestemming "Groen".

De Bergen kenmerkt zich over het algemeen als een groenarme buurt. Tot het structurele groen binnen het plangebied behoort het in het zuidelijk deel van De Bergen gelegen park grenzend aan de Dommel (Dommelzone) en het groen (met speelvoorziening) ter plaatse van het "Treffinaterrein". Behoud en versterken van dit beeldbepalend groen en stadgroene beelddrager dient vooropgesteld te worden. Een aanvulling op het weinige groen in De Bergen kan worden bewerkstelligd met het realiseren van verkeersgeleidend groen (blokhagen, bomenrijen) en sfeergroen. Dit draagt bij aan een prettige leefomgeving.

Zoals eerder in het onderdeel beschermd stadsgezicht van de paragraaf Cultuurhistorische waarden is aangegeven heeft het groene karakter van De Dommelzone een niet onbelangrijke groenwaarde voor het gebied De Bergen. Bescherming en behoud van het waardevolle historisch groen is middels een aanlegvergunningstelsel verzekerd. Ook het kapvergunningstelsel op grond van de Algemene Plaatselijke Verordening Eindhoven biedt de nodige bescherming van de in het plangebied aanwezige waardevolle bomen.