Dongen Buitengebied

2.2 Kenschets gebied

Twee factoren zijn van groot belang voor de ruimtelijke structuur van de gemeente Dongen: de Donge en de bodemopbouw.

De kernen Dongen en 's Gravenmoer zijn beide ontstaan als nederzettingen langs de Donge; de rol van het riviertje in beide dorpen verschilt echter sterk. Voor 's Gravenmoer was de Donge ontginningsbasis, van waaruit het achterliggende gebied in gebruik werd genomen (turfwinning en het ontginnen van landbouwgrond). Voor Dongen was de Donge vooral bron van water: drinkwater en industrieel proceswater (leerindustrie).

Het verschil in bodemopbouw tussen de voormalige gemeenten Dongen en 's Gravenmoer is duidelijk in het landschap, de ruimtelijke structuur en de aard van de bebouwing te herkennen. Dongen is op het zand gelegen, 's Gravenmoer op het veen. De huidige landschappelijke structuur van het buitengebied wordt nog steeds bepaald door de verschillende wijzen van ontginning, afgestemd op de bodemopbouw. Met name in het gebied ten noorden van 's Gravenmoer is de oorspronkelijke slagenverkaveling nog heel herkenbaar. De oorspronkelijke ontginningsbases vormen de huidige bebouwingslinten met een diversiteit aan bebouwing en functies. Het landschap is aantrekkelijk en karakteristiek doordat de wijze van ontginning nog zichtbaar is.

Het buitengebied van Dongen heeft een belangrijk agrarisch karakter met een sterk glastuinbouwaccent. Het buitengebied wordt gebruikt voor extensieve dagrecreatie zoals wandelen en fietsen. Er is echter geen sprake van een grote recreatieve betekenis van het gebied. Wellicht dat de recreatieve potentie beter kan worden benut. De Donge heeft naast een functie voor de afvoer van water ook een ecologische betekenis. Deze zal nog versterkt worden met het realiseren van een natte ecologische verbindingszone, die niet door maar om de bebouwde kom heen zal lopen.