Dorpskern Hoornaar

6.3 De bestemmingen

In het bestemmingsplan zijn verschillende bestemmingen opgenomen. In deze paragraaf wordt in alfabetische volgorde kort ingegaan op de inhoud van de verschillende bestemmingen waarbij in alfabetische volgorde eerst alle enkelbestemmingen worden behandeld en vervolgens de dubbelbestemmingen conform de landelijke standaarden. In het bestemmingsplan is bewust een onderscheid gemaakt tussen de bestemmingen 'Wonen' en 'Woongebied'. Hieronder wordt hierop nader ingegaan.

Agrarisch

Deze bestemming is toegekend aan de agrarische gronden in Hoornaar die een zodanig gebruik kennen dan wel hadden en behoren bij agrarische bedrijven in (de omgeving van) Hoornaar.

Bedrijf

In het plangebied wordt ter plaatse van bestaande bedrijven de bedrijfsbestemming gehandhaafd. Nieuwe bedrijfspercelen worden niet toegestaan. De bedrijvigheid heeft de bestemming 'Bedrijf', waarbij steeds een categorie uit de Staat van Bedrijfsactiviteiten 'functiemenging' is aangegeven. De toelaatbaarheid van de bedrijven is bepaald, mede aan de hand van de ligging van de bedrijven in de directe omgeving van gevoelige functies. Voor de bedrijven binnen de dorpskern is een passende regeling opgenomen, overeenkomstig de huidige milieucategorie. Voor bedrijven met een hogere dan de algemeen toelaatbare categorie, wordt een maatbestemming gehanteerd. Bij bedrijfsbeëindiging of -verplaatsing kan zich dan alleen nog een gelijksoortig bedrijf vestigen, of een bedrijf dat past binnen het algemene toelatingsbeleid. De maatbestemmingen zijn opgenomen middels aanduidingen op de verbeelding en in de regels.

Binnen de bestemming zijn zelfstandige kantoren niet toegestaan. Kantooroppervlak behorende bij de bedrijfsvoering is wel toegestaan tot 20% van het totale bedrijfsvloeroppervlak met een maximum van 600 m². Risicovolle inrichtingen zijn op grond van het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) binnen de bestemming niet toegestaan, evenals geluidshinderlijke inrichtingen. De opslag van vuurwerk is eveneens niet toegestaan. Activiteiten uit kolom 1 van bijlagen C en D van het Besluit milieu-effectrapportage 1994 zijn niet toegestaan in de gevallen, zoals genoemd in kolom 2 van de desbetreffende bijlage. Bedrijfswoningen zijn uitsluitend daar toegestaan waar op de verbeelding een aanduiding 'bedrijfswoning' is opgenomen.

De afstanden van gebouwen tot de erfafscheiding en tot elkaar, de inhoud van bedrijfswoningen en de hoogte van bebouwing zijn gereguleerd in de regels en op de verbeelding. De gebouwen zijn toegestaan binnen een bouwvlak. Binnen de bestemming geldt tevens een gebruiksregel waarin onder meer de opslag van goederen op onbebouwde gronden is gereguleerd.

Binnen de bestemming 'Bedrijf' is een afwijkingsbevoegdheid opgenomen, zodat het bevoegd gezag bedrijven kan toestaan uit één categorie hoger en bedrijven die niet genoemd worden in de Staat van Bedrijfsactiviteiten, indien het betrokken bedrijf naar aard en invloed op de omgeving geacht kan worden te behoren tot de toegelaten categorieën op die gronden.

Bedrijf - Paardenhouderij

Aan de paardenhouderij in het plangebied is een op maat toegesneden bestemming toegekend. De activiteiten die hier plaatsvinden omvatten niet-agrarische paardenactiviteiten. Dit kunnen zijn trainings- en africhtingsstallen, de sportstallen, de handelsstallen en de pensionstallen. Veelal betreft het een mengvorm van activiteiten. Aangezien sprake is van een zelfstandig opererende paardenhouderij is deze maatbestemming toegekend.

Centrum

Binnen de bestemming 'Centrum' zijn meerdere functies mogelijk. In de bestemmingsomschrijving zijn de diverse functies genoemd. Het gaat hierbij met name om de combinatie van detailhandel, dienstverlening, horeca en wonen. Het bouwblok met centrumvoorzieningen (waaronder de supermarkt, winkels, het restaurant/bistro en dienstverlening) en bovenwoningen heeft de bestemming 'Centrum' gekregen. Waar functies boven elkaar worden gecombineerd, zijn uitsluitend op de begane grondlaag detailhandel, horeca en dienstverlening enzovoorts (de niet woonfuncties) toegestaan. Daarboven is de bebouwing uitsluitend bestemd voor de functie wonen. Op de verbeelding is de goot- of bouwhoogte binnen de verschillende bestemmingsvlakken aangegeven.

Groen

Hieronder vallen de openbare groenvoorzieningen, speelvoorzieningen en voet- en fietspaden alsmede nutsvoorzieningen en waterhuishoudkundige voorzieningen. Alleen bouwwerken, geen gebouwen zijnde, zijn toegestaan. Parkeren binnen deze bestemming is niet toegestaan.

Horeca

Hieronder valt het bestaande restaurant met zalencentrum en partycentrum aan de Dorpsweg. In de Staat van Horeca-activiteiten wordt middels verschillende categorieën aangegeven of de milieubelasting van een horecagelegenheid toelaatbaar kan worden geacht. Aan het zalencentrum is de aanduiding 'zalencentrum' toegekend teneinde de huidige activiteiten op een correcte wijze te reguleren.

Maatschappelijk

Aan de voorzieningen in het plangebied, waaronder het gemeentehuis, de school, het kinderdagverblijf annex peuterspeelzaal, de dierenkliniek en het gezondheidscentrum is de bestemming 'Maatschappelijk' toegekend. Ter plaatse van de aanduiding 'horeca' is tevens horeca ter plaatse van het dorpshuis toegestaan, voor zover voorkomend in categorie 3 van de Staat van Horeca-activiteiten. De bebouwingsmogelijkheden binnen deze bestemming zijn met name vastgelegd op de verbeelding.

Maatschappelijk - Religie

De Nederlands Hervormde kerk heeft een monumentale status. Teneinde deze status en de functie van de kerk in het bestemmingsplan extra te beschermen is aan de kerk de bestemming 'Maatschappelijk - Religie' toegekend. Hierdoor zijn ter plaatse van de kerk geen andere maatschappelijke voorzieningen toegestaan. De bebouwingsmogelijkheden binnen deze bestemming zijn met name vastgelegd op de verbeelding.

Natuur

Binnen de dorpskern komt op een aantal plaatsen centrale groen- en recreatiegebieden voor die bijzondere natuurwaarden hebben. Deze bestemming is toegekend aan het natuurgebied ten noorden van de kerk en biedt ruimte en bescherming, door middel van een omgevingsvergunningsstelsel, aan onder meer de ontwikkeling van beplantingen, gras en water alsmede het recreatief gebruik hiervan.

Natuur - Oevergebied

Schuin tegenover het natuurgebied liggen – direct ten noorden van de Kromme Giessen – gronden, waar een nieuw natuurgebied is ontwikkeld. Dit natuurgebied bestaat uit een moerasrijk groengebied met een grote waterplas, bloemrijke graslanden, houtwallen en singels, knotwilgen en een wandel- en fietspad. Gezien het karakter van dit natuurgebied met dras en moeras zonder een scherpe overgang tussen land en water is aan deze gronden deze bestemming toegekend.

Recreatie - Dagrecreatie

Deze gronden hebben betrekking op de gronden die zijn bestemd voor extensieve dagrecreatie ten behoeve van de dorpsgemeenschap waarbij (niet-gemotoriseerde) recreatieve activiteiten zijn toegestaan. Binnen deze bestemming zijn door middel van een aanduiding eveneens de speelvoorzieningen gereguleerd.

Sport

De sportvelden zijn als zodanig bestemd. Onder deze bestemming valt de voetbal- en tennisvereniging van Hoornaar. De ondergeschikte horeca die plaatsvindt in de verenigingsgebouwen is als zodanig gereguleerd.

Tuin

Deze bestemming is gebruikt voor de voortuinen voor de woningen (bestemming 'Wonen') en voor een aantal andere gronden waarvoor in het kader van dit bestemmingsplan geen gebouwen worden toegestaan. Op deze gronden mogen uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen zijnde, worden gebouwd.

Verkeer - Verblijfgebied

Alle in het plangebied aanwezige openbare wegen (30 km/h-wegen) en parkeervoorzieningen zijn in deze bestemming opgenomen. Binnen de bestemming is ook ruimte voor nuts-, speel- en groenvoorzieningen en waterhuishoudkundige voorzieningen. Ten behoeve van deze bestemming mogen uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen zijnde, worden gebouwd. Deze bestemming richt zich op een groot deel van het openbaar gebied. De bestemming is globaal geformuleerd. De reden daartoe is dat de exacte ligging van de verschillende voorzieningen, zoals groenvoorzieningen, parkeervoorzieningen etc. in dit kader niet relevant is. Het herinrichten van wegen kan daardoor op een eenvoudige manier geschieden, zonder dat een bestemmingsplan onwenselijke en ongefundeerde barrières oproept.

Water

Binnen deze bestemming zijn de watergangen opgenomen. Bouwwerken, geen gebouwen zijnde, en voorzieningen die ten dienste staan aan de bestemming, zoals constructies voor bruggen, kademuren en duikers, zijn toegestaan.

Wonen

Binnen de bestemming 'Wonen' is het wonen met aan-huis-gebonden beroepen en kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten toegestaan. Deze bestemming is voornamelijk toegekend aan die woningen die deel uitmaken van het historische bebouwingslint. Het zijn doorgaans oudere woningen en boerderijen, nieuwe woningen ter vervanging van oudere en woningen waarmee de overblijvende 'gaten' in het bebouwingslint zijn opgevuld. Het gezamenlijk kenmerk is hun grote onderlinge verschil in oorsprong (voormalige boerderij, winkel, bedrijfspandje of gewoon woning), grootte, bouwvorm, afmeting en vorm van het perceel. Gezamenlijk bepalen zij in hoge mate het karakter van de historische kern. Enerzijds vraagt een dergelijke diverse bebouwing om een flexibele regeling die met name ten aanzien van situering en hoofdvorm niet teveel vastlegt. Anderzijds verdient het echter aanbeveling om de onderlinge samenhang, zoals die in de loop der tijden tot stand is gekomen, veilig te stellen bij eventuele nieuwbouw of ingrijpende verbouwingen. Dit kan gebeuren door middel van het stellen van nadere eisen waarbij afstemming op de aangrenzende bebouwing kan worden geëist.

Binnen de dorpskernen is het uitgangspunt dat de bebouwing, binnen bepaalde randvoorwaarden, vrij te plaatsen is binnen het perceel waaraan de bestemming 'Wonen' is toegekend. De aan- of afwezigheid van bebouwing wordt zichtbaar door de bebouwing die aanwezig is op de ondergrond. Er wordt echter wel een aanduiding 'aantal woningen' toegepast die het aantal woningen aangeeft dat op het perceel aanwezig is of mag zijn. Kaarten met daarop de bestaande woningen zijn in Bijlage 7van deze toelichting opgenomen. Hierbij is per stip één woning toegestaan op de betreffende locatie. Daarnaast omvat de onbebouwde grond het erf. De tuin wordt apart aangegeven middels de bestemming 'Tuin'.

Uit het relevante beleidskader en de ruimtelijke analyse die ten grondslag liggen aan dit bestemmingsplan blijkt dat voor wat betreft de hoogte van (eventueel nieuw te bouwen) gebouwen, daar waar het lintbebouwing betreft die deel uitmaakt van de cultuurhistorisch waardevolle lintbebouwing, zoveel mogelijk wordt aangesloten bij de huidige schaal van de bebouwing. Kenmerkend voor de lintbebouwing is de individualiteit van de bebouwing, de groene oevers en de veelal brede doorzichten tussen de bebouwing op de achterliggende open polder. Door de toekenning van de bestemming tuin op zij- en achterpercelen worden de bestaande doorzichten beschermd.

Nadere eisen

Om in voorkomende gevallen het stedenbouwkundig beeld van een dorpse, organische ontwikkeling veilig te stellen, kan het college van burgemeester en wethouders nadere eisen stellen omtrent de situering van hoofdgebouwen ter plaatse van de bestemming 'Wonen' ten opzichte van de voorste bebouwingsgrens. De afstand van de voorgevel van het hoofdgebouw tot de voorste perceelsgrens kan op basis hiervan aan een maximum worden verbonden. Hierbij worden eveneens eisen gesteld aan de toegestane hoogte van de bebouwing. Er dient afstemming plaats te vinden van het karakter van nieuw te bouwen of te verbouwen panden op de karakteristiek van de Dorpsweg als geheel. Deze is bepaald door gerichtheid van gebouwen op en de overwegende ligging evenwijdig aan lengterichting van de Dorpsweg, een overwegend verticale geleding van de gebouwen en een verticale beëindiging ervan door kappen of daarmee vergelijkbare elementen. Het karakter van de cultuurhistorisch waardevolle bebouwing dient in stand te worden gehouden. Indien instandhouding van het hoofdgebouw niet mogelijk is dient de vervangende bebouwing het karakter te weerspiegelen van de oorspronkelijke bebouwing.

Woongebied

Binnen de bestemming 'Woongebied' is het wonen met aan-huis-gebonden beroepen en kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten toegestaan. De globale bestemming 'Woongebied' voor de planmatige woongebieden gaat verder dan alleen een aanwijzing van gronden voor woningen. Tot de bestemming behoren eveneens de erven en tuinen, de groenvoorzieningen en speelterreinen, alsmede de wegen, paden en parkeervoorzieningen. De aanwezige hoofdgebouwen worden in de vorm van bouwvlakken aangegeven. Omdat woningen in diverse typen voorkomen, onderscheiden naar afmeting van de hoofdgebouwen, alsmede naar plaats, omvang en goothoogte van aanbouwen en bijgebouwen, zijn de hoofdgebouwen in 2 categorieën onderscheiden:

• eengezinshuizen, met een goothoogte van ten hoogste 6 m; het betreft hier vooral de aaneengebouwde eengezinswoningen en de vrijstaande woningen waarvan de goothoogte zonder bezwaar 6 m kan bedragen;
• eengezinshuizen, met een goothoogte van ten hoogste 4 m; dit zijn vooral de vrijstaande woningen waarvan het om stedenbouwkundige en landschappelijke redenen gewenst is dat de hoogte beperkt blijft tot (veelal) de huidige hoogte.

Bepalend voor de oppervlakte aan aan-, uitbouwen en bijgebouwen is de omvang van het perceel (gedeelte dat niet door het hoofdgebouw in beslag is genomen). Dit houdt in dat bijvoorbeeld de gezamenlijke oppervlakte van aanbouwen en bijgebouwen kan toenemen wanneer er bijvoorbeeld een uitbreiding van het perceel plaatsvindt. Dit laatste is zeer wel denkbaar indien bijvoorbeeld de gemeente in het kader van een efficiënt groenbeheer zou overwegen bepaalde 'groensnippers' zonder structurele betekenis af te stoten en te verkopen aan de aangrenzende eigenaren. Het maximum van de gezamenlijke toelaatbare erfbebouwing bedraagt 75 m².

Het binnen de bestemming 'Wonen' maximaal toelaatbare aantal woningen wordt op de verbeelding aangegeven. Binnen deze bestemming is het theoretisch mogelijk om op een aantal percelen meer dan één woning te bouwen. Binnen de bestemming 'Woongebied' is een dergelijke regeling niet nodig omdat binnen het bouwvlak het aantal wooneenheden niet kan worden vermeerderd. Ter voorkoming van elk misverstand is de regeling opgenomen dat uitbreiding van hoofdgebouwen niet mag leiden tot een vermeerdering van het aantal wooneenheden. Aan de inrichting van het openbare gebied (wegen, paden, groen-, speel- en parkeervoorzieningen) binnen de bestemming 'Woongebied' is geen gedetailleerde invulling gegeven. Gewijzigde herinrichting blijft op die manier mogelijk.

De aan de Dorpsweg gesitueerde gestapelde appartementen hebben de bestemming 'Woongebied' met de aanduiding 'gestapelde woningen' gekregen. Op deze gronden zijn slechts hoofdgebouwen en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, toegestaan.

Leiding - Riool (dubbelbestemming)

In het plangebied ligt een rioolwaterpersleiding. De regeling (met name aan te houden afstanden) met betrekking tot deze leidingen zijn verankerd in de regels, de ligging is opgenomen op de verbeelding. Door deze regeling worden bouwwerkzaamheden en de in de regels genoemde aanlegactiviteiten getoetst aan de belangen verbonden aan de betrokken leiding.

Waarde - Archeologie (dubbelbestemming)

Ter bescherming van de archeologische waarden die mogelijk in het gebied voorkomen is voorzien in een dubbelbestemming 'Waarde - Archeologie'. Voor deze gronden geldt dat bouwen en een aantal genoemde werken en werkzaamheden waarbij archeologische waarden in het geding kunnen zijn slechts mogelijk zijn na voorafgaande toetsing door het college van burgemeester en wethouders aan de archeologische waarden. Vanwege deze archeologische verwachtingswaarde, dient voorafgaand aan werkzaamheden in een aantal gevallen een verkennend archeologisch onderzoek te worden uitgevoerd door een hiertoe gecertificeerd bureau. Indien uit het onderzoek blijkt dat er resten aanwezig zijn, dan dient in overleg met de provinciaal archeoloog te worden bepaald hoe met deze resten wordt omgegaan. Behoud in situ is hierbij echter uitgangspunt.

Waterstaat - Waterbergingsgebied (dubbelbestemming)

In het plangebied is een waterbergingsgebied gelegen. Om de waterbergingsbelangen veilig te stellen is de dubbelbestemming 'Waterstaat - Waterbergingsgebied' aan de gronden toegekend. Hierin is geregeld dat voor het ophogen van gronden en dempen van watergangen een omgevingsvergunning is vereist.

Waterstaat - Waterkering (dubbelbestemming)

In verband met de aanwezigheid van een waterkering in het plangebied is op enkele bestemmingen een dubbelbestemming 'Waterstaat- Waterkering' gelegd, waardoor de belangen van de waterbeheerder worden veiliggesteld. Binnen deze zone is de Keur van kracht. Alle bouw- en graafwerkzaamheden zijn verboden en dienen te worden getoetst door het Waterschap of deze de stabiliteit van de waterkering kunnen aantasten, voordat ontheffing van de Keur wordt afgegeven.

In verband met beheer en onderhoud van de hoofdwatergangen, staat de waterbeheerder vanuit de Keur geen nieuwe bebouwing toe op een afstand van 5 m vanaf de waterlijn. Bij overige watergangen dient een vrije onderhoudszone van 1 m in acht te worden gehouden. Voor graaf- en bouwwerkzaamheden binnen deze zones dient een ontheffing van de Keur van het Waterschap te worden aangevraagd. Daarnaast zijn tevens de ge- en verbodsbepalingen en de onderhoudsverplichtingen volgens de Keur en Legger Waterbeheer van de waterbeheerder van toepassing.

Rijks- en gemeentelijke monumenten

Meerdere vrijstaande woningen en boerderijen zijn aangewezen als monument of als monumentaal pand (MIP-lijst). Ook de kerk met toren en pastorie is als zodanig aangewezen. In Bijlage 1 is een lijst opgenomen waarin de Rijks- en gemeentelijke monumenten zijn opgenomen. Op de verbeelding en in de regels is de aanduiding 'cultuurhistorische waarden' toegekend aan deze monumenten, teneinde het monumentale karakter te beschermen.