Mortiere

3.1 Waterparagraaf

Beleidskader

Watertoets

Voor ruimtelijke plannen is de watertoets verplicht. De initiatiefnemer dient in dat kader in een vroeg stadium overleg te voeren met de waterbeheerder over het ruimtelijke planvoornemen. Hiermee wordt voorkomen dat ruimtelijke ontwikkelingen in strijd zijn met duurzaam waterbeheer.

Het plangebied ligt binnen het beheersgebied van Waterschap Scheldestromen, verantwoordelijk voor het waterkwaliteits- en waterkwantiteitsbeheer. De waterparagraaf wordt voorgelegd aan de waterbeheerder. Het waterschap zal het wateradvies geven in het kader van het overleg ingevolge artikel 3.1.1 Bro.

Water in de Mortiere, van masterplan naar bestemmingsplan (Tauw, 1999)

Bij de start van de ontwikkeling voor Mortiere is volop aandacht besteed aan de waterhuishouding. In opdracht van de gemeente heeft bureau Tauw uitgangspunten en aanbevelingen geformuleerd voor de toepassing van duurzaam waterbeheer. Deze zijn later vertaald in een rapportage door Arcadis. Het waterschap is als klankbordgroep betrokken geweest bij de totstandkoming van het rapport en het hiermee samenhangende bestemmingsplan Mortiere. Over de verdere uitwerking van (onderdelen van) het plan is sindsdien overleg gevoerd met het waterschap.

Het huidige watersysteem

Algemeen

Hoofdader in het watersysteem in Mortiere is de Mannezeesche Watergang die voor de ontwikkeling van Mortiere sterk is verbreed. Deze watergang heeft verschillende functies: berging, afvoer en doorvoer (vanuit het aangrenzende bedrijvende bedrijventerrein) van water. Daarnaast heeft de watergang een belangrijke functie als natte ecologische verbindingszone en voor de ruimtelijke kwaliteit van het gebied.

Woongebied

Uitgangspunt voor het watersysteem in de woongebieden van Mortiere is dat wordt getracht regenwater maximaal te bergen binnen de eigen gebiedgrenzen. Er wordt gestreefd naar maximale afkoppeling van de hemelwaterafvoer van het rioolwatersysteem, waarbij het streefbeeld van het waterschap (afkoppelingspercentage 60%) gehaald wordt. Hiermee ontstaat een volledig gescheiden systeem. Om de woonlocaties heen wordt daarom open water aangeboden dat een peilfluctuatie toestaat. Binnen het woongebied is rond de parkstructuur open water geprojecteerd. In het golfbaanontwerp is veel oppervlaktewater (vijvers) voorzien. Al deze open waterpartijen staan met elkaar in verbinding. Samen kunnen deze waterpartijen ook in pieksituaties de neerslag in de woonbuurt bergen. In extreme gevallen bestaat de mogelijkheid dat de waterpartijen overstorten op de Mannezeesche Watergang.

In de woonwijk is tussen de waterstructuur aan de buitenzijde en rond het park nog een wateropvang aangelegd in de vorm van een (in)filtratie strook van 4 meter breed langs de hoofdontsluitingsweg. Omdat de infiltratiecapaciteit van de bestaande bodem in Mortiere beperkt is, dient deze zone bijna uitsluitend als filterinstrument om het water vervolgens middels een drain af te voeren naar het open watercircuit. Doordat de infiltratiestrook een lichte greppelvorm krijgt, is hieraan een zekere bergingscapaciteit toegerekend.

Het water van daken en kavelverharding wordt middels een open afvoer over het erf of middels een drain naar de straat gebracht. Daarvandaan wordt het, ofwel via molgoten onder afschot gevolgd door een zandvang met filter, ofwel via traditionele straatkolken of ontvangstputten en een ondergrondse pijpleiding naar het open water getransporteerd. Met de zichtbare afvoer over het erf wordt tegengegaan dat particuliere verontreinigingen verborgen en oncontroleerbaar in het open water van de buurt terechtkomen.

Informatie over waterberging op het eigen erf - de ouderwetse regenton of moderne varianten daarvan, particuliere vijvers met bergingscapaciteit en particuliere initiatieven voor hergebruik van water – zijn in de vorm van een algemene gebruiksaanwijzing aan de bewoners van de nieuwe buurt meegegeven.

Bedrijventerrein

Op het deel van Mortiere dat ingericht wordt als bedrijventerrein, wordt regenwater voor een belangrijk deel geborgen binnen de eigen gebiedsgrenzen van Mortiere. Het watersysteem aan de zuidzijde van de Mannezeesche Watergang vangt de berging op met een peilstijging van maximaal 15 cm. Daarna stort het systeem over op de Mannezeesche Watergang.

Het water van wegen en terreinverharding wordt via een filtratievoorziening geleid, die is opgenomen in de bermen langs de wegen. Deze filtratievoorzieningen hebben het uiterlijk van een wadi. Vanwege de bodemgesteldheid ontbreekt de bij de wadi's gebruikelijke infiltratiemogelijkheid in de bodem.

De Droog Weer Afvoer (DWA, het “vuilwaterriool”) stroomt onder vrij verval af naar het nieuwe gemaal in het woongebied zuid-oost. Vanuit daar wordt het via een persleiding getransporteerd naar het gemaal Arnestein aan de oostzijde van Mortiere.

Toekomstig watersysteem

Het voorliggende bestemmingsplan is deels consoliderend van aard. Voor het gerealiseerde deel van het gebied zijn er voor het watersysteem geen consequenties.

De verruiming van het woningbouwprogramma en uitbreiding van het plangebied, hebben wel consequenties. Het watersysteem voor dit gebied zal aansluiten op het inmiddels gerealiseerde watersysteem in Mortiere en zal moeten voldoen aan de principes die aan dit systeem ten grondslag liggen. Bij de uitwerking van het woongebied zal hieraan aandacht worden besteed. Dit is goed mogelijk aangezien de uit te werken bestemming voldoende ruimte biedt voor een sluitend watersysteem met voldoende capaciteit.

In overleg met het Waterschap Scheldestromen zijn de uitgangspunten uit de rapportage van Arcadis uit 1999 opnieuw beoordeeld. Hieruit blijkt dat de verdichting van het programma binnen de beoogde waterhuishouding kan worden opgevangen. In de genoemde rapportage is destijds namelijk rekening gehouden met de ingebruikname van het gebied ten westen van de Mortiereboulevard. Dit gebied maakt echter geen deel uit van het voorliggende bestemmingsplan. De waterhuishoudkundige situatie zal bij de planvorming voor dat gebied, afzonderlijk worden bekeken. De verdichting van het woongebied heeft geen groter verhard oppervlak tot gevolg dan dat het gedeelte ten westen van de Mortiereboulevard was meegenomen. Hierdoor heeft de verdichting geen negatief effect op de waterhuishouding.

Conclusie

Er wordt voldaan aan de waterdoelstellingen en er is geen noodzaak tot het treffen van aanvullende waterhuishoudkundige maatregelen anders dan de maatregelen die reeds zijn voorzien. Bij de afzonderlijke uitwerkingsplannen wordt rekening gehouden met het watersysteem.