Vogelenzang 2012

5.1 Ruimtelijke analyse

5.1.1 Stedenbouwkundige karakteristiek

De wijk Vogelenzang is onderdeel van de zuid-westelijke uitbreiding van Spijkenisse en is gerealiseerd in het kader van de groeitaak 1978-1990. De uitbreiding in het zuidwestelijk deel van de gemeente bestaat uit drie wijken, de Akkers, Vriesland en Vogelenzang. Centraal in dit gebied ligt het wijkcentrum de Akkerhof, rondom het derde metrostation De Akkers. Voor de wijk Vogelenzang is in de jaren 1993/1994 kort na de beëindiging van de groeitaak een bestemmingsplan opgesteld.

Dit bestemmingsplan was een zogenaamd globaal eindplan, waarin de aanwezige bebouwing voornamelijk als zodanig is bestemd.

Het huidige actualisatieseringsplan betreft het noordelijke en middengebied van de wijk, waarbij ook een gedeelte van het aangrenzende landelijke gebied, i.c. de gronden van het park Vogelenzang en de gebieden langs de Baljuwlaan in het bestemmingsplan zijn opgenomen.

De beschrijving van de stedenbouwkundige karakteristieken van de wijk spitst zich toe op het bebouwde gedeelte. Aan de ruimtelijke aspecten/kenmerken van het groene park Vogelenzang en aan de gronden langs de Baljuwlaan wordt afzonderlijk aandacht besteed.

In de verkaveling van de wijk Vogelenzang is een duidelijke omslag te zien met de plannen van de Akkers en Vriesland. Er is in het gebied Vogelenzang noord en midden voor het eerst weer gekozen voor een duidelijker onderscheid tussen de openbare en privé ruimten, zodat de rommeligheid van de verkavelingen uit de periode daarvoor, bv. in Waterland en in de Hoek, maar zeker ook in de Akkers en Vriesland nauwelijks meer aanwezig is in deze wijk.

voor- en achterkanten georiënteerd naar het openbare gebied (Hoek en Waterland).

Rekening houdend met de bezonning zijn in de verkaveling vele blokken eengezinswoningen respectievelijk oost- west gericht en de noord-zuid-oriëntatie is meestal zodanig gekozen dat deze woningen een tuin op het zuiden hebben.

De verkaveling is daardoor voor een groot gedeelte opgebouwd in de vorm van de half gesloten blok verkaveling, die zowel qua bezonning als qua oriëntatie naar het openbare gebied een duidelijke voor- en achterkant hebben. Als voorbeeld van deze wijze van verkavelen is hieronder een fragment van de wijk Vogelenzang midden opgenomen, alsmede een overzicht van het verkavelingspatroon van het gehele plangebied:

strakkere half gesloten blok verkaveling

Noordelijke entree van de wijk

Bij de entree van de wijk vanaf de Baljuwlaan is door middel van een blok gestapelde woningen en inmiddels volwassen geworden bomen in een groene setting een markante toegang tot de wijk Vogelenzang ontstaan.

noordelijke entree Vogelenzang

In het bebouwde gedeelte van de wijk komen geen woonerven meer voor; alle woningen zijn in principe bereikbaar voor de auto; het parkeren is geconcentreerd langs de kopgevels en op kleinere parkeerterreinen. In het gedeelte boven de Hooge weg is voor het eerst sinds de periode van de woonerfverkavelingen weer gewerkt met een rondweg binnen de verkaveling.

De in het oorspronkelijk landschap aanwezige (natuurlijke) elementen zijn zoveel mogelijk behouden en hebben een nieuwe functie en betekenis in het stedelijke gebied gekregen. Zo is de Hooge weg, een oorspronkelijke landweg, nu als langzaam verkeersroute opgenomen, hetzelfde geldt voor de overgangen naar het aangrenzende landelijk gebied.

De bebouwing is voor het grootste deel uitgevoerd als eengezinswoningen in de rij. Enkele uitzonderingen hierop zijn de blokken gestapelde bouw, deels specifiek voor jongeren huisvesting, die gesitueerd zijn in de buurt van het wijkwinkelcentrum De Akkerhof en het derde metrostation. Deze hogere bebouwingsdichtheid was destijds randvoorwaarde om de metro voldoende reizigers aanbod te kunnen garanderen.

Verder komen in de verkaveling nog voor een aantal 55+-woningen, kleinere woningen met het gehele woonprogramma op de begane grond. In het noorden, langs de rand met het park Vogelenzang, zijn een 5-tal blokken met kwadrant woningen gesitueerd en een 8-tal vrijstaande woningen.

Aan de westrand en aan de zuidelijke grens bij het Dallepark is een aantal woningen van het type 2 onder 1 kap gebouwd. Tenslotte is er binnen de verkaveling nog een complex met patiobungalows en een gestapeld blok woningen opgenomen, boven een voormalig winkelsteunpunt.

In totaal bedraagt het aantal woningen binnen dit bestemmingsplan 1880.

 

5.1.2 Ontsluitingsstructuur

Autoverkeer

De Baljuwlaan maakt onderdeel uit van de hoofdverkeersinfrastructuur van de stad (Ring). Om de doorstroming te verbeteren is de Baljuwlaan ten noorden van de Hoeklaan verdubbeld. Het overige deel zal tot aan de Akkersweg op middellange termijn ook verdubbeld (moeten) worden. De maximum toegestane snelheid op de Baljuwlaan is 50 km/u.

Vogelenzang-Noord wordt ontsloten via de Ouverturelaan. Deze weg sluit aan op de Baljuwlaan. In het wegcategoriseringsplan is de gehele Ouverturelaan aangewezen als een wijkontsluitingsweg waar de maximum toegestane snelheid 50 km/u is. Ook het laatste deel van de Ouverturelaan heeft een ver- keersfunctie gekregen, omdat dat deel van de Ouverturelaan gebruikt wordt door buslijn 84 (De Akkers-Centrum-Maaswijk).

De overige wegen, met uitzondering van de busbaan, hebben een verblijfsfunctie (30 km zone wegen).

Het park Vogelenzang is niet ontsloten voor het gemotoriseerde verkeer. Alleen in de winter wanneer de ijsbaan op natuurlijke wijze voldoende ijs heeft om te schaatsen, is het park tijdelijk vanaf de Baljuw- laan bereikbaar voor autoverkeer.

In het uiterste noorden van het plangebied ligt een smalle kronkelige weg, die verbinding geeft tussen de Baljuwlaan en het buitengebied. Langs deze weg ligt een manege die soms tot enige verkeers- hinder aanleiding geeft.

Fietsverkeer

Vogelenzang-Noord wordt door twee fietsroutes doorsneden: Hogeweg (oost-west) en Westdijk (noord-zuid). De Hogeweg is in de wijk gedeeltelijk verboden voor bromfietsen. Daarnaast wordt het gebied aan de noordzijde nog ontsloten met een fietspad langs de Hoornbaan, aan de oostzijde met een (brom)fietspad langs de Baljuwlaan en aan de zuidzijde met een (brom)fietspad J. Damenweg. Aan beide zijden van de Baljuwlaan ligt een fietspad dat ook toegankelijk is voor het bromfiets- verkeer. Het park Vogelenzang wordt doorsneden door een onverplicht fietspad en een verplicht fietspad langs de Hoornbaan.

Openbaar vervoer

Het tracé van de buslijn ligt centraal in het plangebied. Ongeveer de helft van het tracé in de woonwijk ligt op een vrije busbaan. Daarnaast is de route door het park Vogelenzang ook een exclusieve bus- baan. In het gebied zijn twee bushaltes.

Verkeersveiligheid

In de periode 2006 – 2010 hebben verspreid over het plangebied vier verkeersongevallen plaats- gevonden waarbij slachtoffers te betreuren waren, drie fietsers en één bromfietser. Ten opzichte van de periode daarvoor is er sprake van een lichte verbetering. Over een periode van tien jaar beschouwd is het aantal slachtofferongevallen één per jaar.

5.1.3 Groen- en waterstructuur

De groenstructuur van het plangebied wordt in het noordelijk deel gekarakteriseerd door de bos- percelen van Rijkswaterstaat en het park Vogelenzang, waarin verschillende functies zijn onderge- bracht. Het gaat hier om een manege met weide, verblijfsrecreatie in de vorm van een ijsbaan en het meer als parkgebied ingerichte park Vogelenzang, met waterpartijen.

Ten oosten van de Baljuwlaan is een gebied aanwezig met Volkstuinen. Tussen de Baljuwlaan en de bebouwing van de wijken de Hoek en Sterrenkwartier is een ruime groene bufferzone aanwezig, waarin de westdijk als landschappelijke langzaam- verkeersroute is opgenomen.

Bij de entree van de wijk Vogelenzang is gekozen voor een groene ingang met een hoog opgaande groene bomenstructuur.

De groen- en waterstructuur binnen de wijk is geconcentreerd langs het Dallepark, waarin opgenomen het metro-uitloopspoor. Hier is gekozen voor een openstructuur, met water en open ruimten, waardoor langere zichtlijnen zijn ontstaan.

De gebiedsvisie park Vogelenzang en Baljuwlaan geeft nadere uitgangspunten en richtlijnen voor de toekomstige (her)inrichting van dit overwegend groene gebied.