Afrikaanderwijk

3.3 Stadsgezichten en Monumenten

3.3.1 Algemeen

De gemeente Rotterdam kent een groot aantal panden en gebieden die vanwege cultuurhistorische waarden worden beschermd. Voor de bescherming wordt gebruik gemaakt van bestaand instrumentarium. In het bestemmingsplan zijn geen nadere planologische regelingen opgenomen, behoudens (indien aan de orde) de planologische bescherming die overeenkomstig de Monumentenwet (1988) dient te rusten op een beschermd dorps- of stadsgezicht. De gemeente Rotterdam maakt onderscheid tussen de volgende gebieden en gebouwen:

Beschermde stadsgezichten (BS)

Rotterdam kent door haar stedelijke omgeving alleen beschermde stadsgezichten. Een beschermd stadsgezicht is een groep van onroerende zaken die van algemeen belang zijn wegens schoonheid, onderlinge ruimtelijke structurele samenhang of wetenschappelijke waarde. De bescherming richt zich op de stedenbouwkundige karakteristiek en op een samenhangend geheel van straten en bebouwing. Het gaat om gebieden die ouder zijn dan vijftig jaar (Monumentenwet). Na aanwijzing van een beschermd stadsgezicht dient er binnen twee jaar een bestemmingsplan beschikbaar te zijn waarin de historische kwaliteiten en de relatie tot eventuele toekomstige ontwikkelingen vastliggen.

Wederopbouwaandachtsgebieden

Naast de van rijkswege beschermde stadsgezichten kent Rotterdam in de binnenstad een aantal wederopbouwaandachtsgebieden met een waardevolle samenhang tussen het stratenplan, de invulling van de bouwblokken en de architectuur. Bij nieuwe ontwikkelingen dient bekeken te worden hoe deze historische kwaliteiten kunnen worden behouden. Betreffende gebieden hebben geen juridische of formele status.

Rijksmonumenten (RM) en Gemeentelijke monumenten (GM)

Een rijks- of gemeentelijk monument kan zijn een gebouw, water, terrein of een ander object dat van nationaal belang is, of van algemeen belang voor Rotterdam is (gemeentelijk monument), vanwege de schoonheid, betekenis voor de wetenschap of de cultuurhistorische waarde. Dit is vastgelegd in respectievelijk de Monumentenwet 1988 en de monumentenverordening Rotterdam 2003. Bij een monument gaat het om één gebouw of complex, zowel van buiten als van binnen. Voor een Rijksmonument geldt dat het object tenminste vijftig jaar oud moet zijn. Vanzelfsprekend is het verboden om wijzigingen aan te brengen aan een beschermd monument zonder vergunning.

Beeldbepalende objecten (BO) en Beeldbepalende gevelwanden (BG)

In Rotterdam is een groot aantal gebouwen te vinden die geen status hebben als gemeentelijk monument, maar wel van monumentale waarde zijn, zogenaamde beeldbepalende objecten. Voor deze panden geldt geen wettelijke bescherming, maar de gemeente zet zich wel in om de waarden van deze panden te behouden. Ook kent Rotterdam monumentale gevelwanden. Deze komen zelden in aanmerking voor een monumentstatus, maar zij bepalen voor een belangrijk deel wel het karakter van de stad. Deze wanden versterken de ruimtelijke kwaliteit en instandhouding wordt dan ook gestimuleerd.

3.3.2 Plangebied

Binnen het bestemmingsplangebied is geen beschermd stadsgezicht gelegen.

Binnen het bestemmingsplangebied liggen de volgende rijks- en gemeentelijke monumenten.

Rijksmonumenten

Scholengemeenschap Van Oldenbarneveldt, Afrikaanderplein 40, architect: ir. A. van der Steur/W.G. Witteveen, bouwjaar: 1925, bouwstijl: Amsterdamse School, oorspronkelijke functie: Schoolgebouw;

Scholengemeenschap Van Oldenbarneveldt, Afrikaanderplein 37, architect: ir. A. van der Steur/W.G. Witteveen, bouwjaar: 1927, bouwstijl: Landschapsstijl, oorspronkelijke functie: Botanische Tuin;

Scholengemeenschap Van Oldenbarneveldt, Afrikaanderplein 37, architect: ir. A. van der Steur/W.G. Witteveen, bouwjaar: 1925, bouwstijl: Amsterdamse School, oorspronkelijke functie: Tuinmanswoning.

Beeldbepalende Objecten

-, Brede Hilledijk 62-70, architect: J.P. Stok Wzn, bouwjaar ca. 1905, bouwstijl: Overgangsstijl, oorspronkelijke functie: kantoor;

Metrostation Rijnhaven, Hillelaan 40, architect: C. Veerling, bouwjaar: 1968, oorspronkelijke functie: metrostation;

Drinkwaterleiding, Pretorialaan 141-147, bouwjaar: ca. 1896, bouwstijl: Neo-Renaissance, oorspronkelijke functie: stoomgemaal;

-, Jacominastraat 6-62, bouwjaar 1891, bouwstijl neo-Renaissance, oorspronkelijke functie: wonen.