Lombardijen

3.1 Ontstaansgeschiedenis

De deelgemeente IJsselmonde bestaat uit de wijken Oud IJsselmonde, Lombardijen, Groot-IJsselmonde en Beverwaard. De naam verwijst naar de ligging bij de monding van de Hollandse IJssel.

Sporen van jacht en visserij gaan op het eiland IJsselmonde al terug tot ongeveer 2500 v. Chr. In de Middeleeuwen lag IJsselmonde, ook Riederwaard genoemd, aan de zuidgrens van het graafschap Holland. Door de Kreek werd het eiland geschieden in de ambachtsheerlijkheden West-IJsselmonde en Oost-IJsselmonde met aansluitend Lombardijen, dat slechts uit één boerderij bestond. Het gebied had veel last van overstromingen waardoor grote delen onder water liepen, en moest regelmatige opnieuw worden bedijkt.

In de vijftiende en zestiende eeuw werden grote delen ingepolderd en omstreeks 1580 was het eiland IJsselmonde één geheel. Overzetveren zorgden voor verbindingen naar onder andere Kralingen en Schoonderloo. Visserij was een belangrijk bestaansmiddel en in de achttiende eeuw stond IJsselmonde bekend om zijn zalmvisserij. Als gevolg van overbevissing, maar vooral door watervervuiling vanwege de industrie nam de vangst dramatisch af.

In 1938 werd Lombardijen formeel aan IJsselmonde toegevoegd. IJsselmonde werd op zijn beurt in 1941 geannexeerd door Rotterdam.

Na de Tweede Wereldoorlog werden niet alleen de verwoeste delen van de stad Rotterdam opgebouwd maar verrezen ook nieuwe wijken aan de rand. Het ontwerp van de wijk Lombardijen werd gedaan door een studiegroep onder leiding van ir. A. Bos, directeur van de Dienst Volkshuisvesting. In eerste instantie wilde men de wijk in de vorm van Vreewijk bouwen maar uiteindelijk is het een tussenvorm geworden van stedelijke bouw en het tuindorp-karakter van Vreewijk, een afwisseling van hoogbouw en laagbouw. Het uiteindelijke plan voor de wijk werd ontworpen door ir. P. van Drimmelen van de Dienst Stadsontwikkeling. In het plan was ruimte ingeruimd voor verschillende wijkparken maar bij de uitvoering werden deze vervangen door het Spinozapark en verschillende groenstroken.

Afbeelding 3.1: Uitbreidingsplan Lombardijen, P. van Drimmelen 1951-52, GAR uit Lombardijen. Cultuurhistorische analyse en beschrijving (1949-1965), dS+V, mei 2003